Gëft

Gëft ass eng Substanz déi de Kierper schiedege kann an dacks schonn a ganz klenge Quantitéiten déidlech wierkt.

Form a Wierkung

Et gëtt Gëfter aus:

• dem Mineralieräich (vill Sairen, Arsen, wäisse Phosphor an d'Verbindunge vu ville Schwéiermetaller),
• dem Planzeräich (Chinin, Kokain, Morphium, Nikotin, Opium, Pilzer),
• dem Déiereräich (Sekreter vu Bakteerien, Schlaangen, Spannen).

Gëfter kënne fest, flësseg oder gasfërmeg sinn.

Vill Gëfter déngen a klengen Dosen als Heelmëttel. U verschiddener, wéi Alkohol, Nikotin oder soss Rauschgëfter, gewinnt sech de Kierper, soudatt en dovu méi wéi déi soss déidlech Dosis verdréit. Fir vill Gëfter gëtt et Géigemëttel, dat déi schiedlech Wierkung reduzéiert.

Wichteg Gëfter

Otemgëfter

• Kuelenoxid
• Blosaier an Cyaniden
• Reizgas
  • Stéckstoffoxiden
  • Fluor a Fluoriden
  • Schwiefelwaasserstoff
  • Sauerstoff

Schwéiermetaller

• Stoffer, déi Chelat produzéieren
• Aluminium
• Arsen
• Beryllium
• Bläi
• Chrom
• Gold
• Kadmium
• Kobalt
• Mangan
• Néckel
• Quecksëlwer
• Selen
• Sëlwer
• Thallium
• Vanadium

Insektiziden

• Chloréiert zyklesch Kuelewaasserstoffer
• Organesch Phophorsaierester

Organesch Léisungsmëttel

• Alipatesch Kuelewaasserstoffer
• Bensinn
• Benzol
• Haologenéiert alipatesch Kuelewaasserstoffer

Gëfter vun Déieren

• Gëfter vu Landdéieren
  • Hymenopteregëfter vu Bei, Harespel oder Runn
  • Schlangegëfter
    • Peptiden
    • Enzymen
  • Skorpiounegëfter
  • Spannegëfter
• Gëfter vun Amphibien
• Gëfter vu Waasserdéieren
  • Aktiv gëfteg Waasserdéieren
  • Passiv gëfteg Waasserdéieren

Gëfter vu Planzen

• Alkaloiden
• Ätheresch Ueleger
• Gëfteg Aminosaieren
• Gëfteg Proteinnen
• Glykosiden
• Planzesaieren
• Polyinen
• Saponinen
• Terpenen

Pilzgëfter

• Muskarin
• Amatoxinen
• Phallotoxinen
  • Phalloidin

Alkoholen

• Ethylalkohol
• Glykolen
• Methylalkohol

Literatur zum Theema

Geschicht vun der Toxikologie

• Amberger-Lahrmann, Mechthild / Schmäl, Dietrich (Erausg.): Gifte. Geschichte der Toxikologie, Springer Verlag, 1988

Iwwersiichten

• Casarett, L. R. / Doull, J.: Toxicology, MacMillan Publishers, New York, 1986

Schwéiermetaller

• Lee, D. H. K.:Metallic Contaminants an dHuman Health, Academic Press, New York, 1972

Kuckt och

• Toxikologie

Um Spaweck

Commons: Poisons – Biller, Videoen oder Audiodateien