Haaptsäit/Op engem/Mäerz

All Dag gëtt op der Haaptsäit eng kleng Lëscht vun deene wichtegsten Evenementer gewisen, déi op deem Dag geschitt sinn. Op dëser Säit sinn d'Schabloune vum Mount Mäerz.

Februar < < < Mäerz > > > Abrëll

1. Mäerz 1904: Den US-amerikaneschen Jazzmuseker Glenn Miller gëtt gebuer. 1910: De brittesche Schauspiller David Niven kënnt op d'Welt. 1925: Bei de Chamberwale verléiert d'Rietspartei hir absolut Majoritéit, bleift awer déi stäerkst Partei. Roger Manderscheid 1927: Gebuert vum Jitzchak Rabin, vum Harry Belafonte a vun der Claude Gensac. 1933: De lëtzebuergesche Schrëftsteller Roger Manderscheid gëtt gebuer. 1935: D'Saarland gëtt nees Deel vum Däitsche Räich. 1947: D'Regierung Dupong-Schaus gëtt vereedegt. 1956: Gebuert vun der litauescher Politikerin Dalia Grybauskaitė. 1999: Doud vum lëtzebuergesche Kriminolog an Auteur Armand Mergen. 2012: Den italieenesche Sänger a Museker Lucio Dalla stierft.	2. Mäerz 1792: De lëtzebuergesche Physiker Michel Gloesener gëtt gebuer. 1857: D'Société royale grand-ducale des chemins de fer Guillaume-Luxembourg kritt d'Konzessioun, Eisebunnslinnen zu Lëtzebuerg ze bauen. 1914: De lëtzebuergesche Schrëftsteller Edmond Dune kënnt op d'Welt. 1927: Gebuert vun der lëtzebuergescher Politikerin Marcelle Lentz-Cornette. 1931: De sowjetesche Politiker Michail Gorbatschow kënnt op d'Welt. 1944: Déi däitsch Schauspillerin Uschi Glas gëtt gebuer. 1956: Marokko erkläert seng Onofhängegkeet vu Frankräich. 1968: Gebuert vum englesche Schauspiller Daniel Craig.
3. Mäerz 1033 oder 1039: Doud vun der Kunigunde vu Lëtzebuerg. 1847: Gebuert vum US-amerikaneschen Erfinder Alexander Graham Bell. 1911: D'US-amerikanesch Schauspillerin Jean Harlow gëtt gebuer. 1932: De japanesche Filmregisseur Nagisa Oshima kënnt op d'Welt. 1973: Gebuert vum lëtzebuergesche Politiker Xavier Bettel. 1983: De belsche Comicauteur an -zeechner Hergé stierft. 1996: Doud vun der franséischer Schrëftstellerin Marguerite Duras.	4. Mäerz 1152: De Friedrich I. Barbarossa gëtt zum Kinnek gewielt. 1678: Gebuert vum italieenesche Komponist Antonio Vivaldi. 1902: De Robert Serebrenik, Groussrabbiner vu Lëtzebuerg, kënnt op d'Welt. Elsy Jacobs (1958) 1910: Doud vum schweedesche Physiker Knut Ångström. 1932: D'südafrikanesch Sängerin Miriam Makeba gëtt gebuer. 1933: Gebuert vun der lëtzebuergescher Vëlossportlerin Elsy Jacobs. 1970: D'Cargolux Airlines International S.A. gi gegrënnt. 1993: De lëtzebuergesche Moler Théo Kerg stierft.
5. Mäerz 1685: Den däitsch-brittesche Komponist Georg Friedrich Händel kënnt op d'Welt. 1827: Den italieenesche Physiker Alessandro Volta stierft. 1834: De lëtzebuergesche Politiker Félix de Blochausen gëtt gebuer. 1870 oder 1871: Gebuert vun der polnesch-däitscher Politikerin Rosa Luxemburg. 1928: Doud vum Lëtzebuerger Industriellen Émile Mayrisch. 1953: De Josef Stalin an de Sergei Prokofjew stierwen. 1979: D'Raumsond Voyager 1 flitt laanscht de Jupiter a seng Mounden Io, Ganymed an Europa.	6. Mäerz 1475: Den italieenesche Moler a Sculpteur Michelangelo Buonarotti gëtt gebuer. 1619: De franséische Schrëftsteller Cyrano de Bergerac kënnt op d'Welt. 1714: Mam Fridde vu Rastatt hält de Spueneschen Ierffollegkrich op. 1869: De Mendelejew presentéiert säi Periodesystem vun den Elementer. 1891: Gebuert vum lëtzebuergesche Filmregisseur René Leclère. 1957: Ghana gëtt onofhängeg. 1994: Doud vun der griichescher Schauspillerin a Sängerin Melina Mercouri. 2005: D'US-amerikanesch Schauspillerin Teresa Wright stierft.
7. Mäerz -322: Doud vum griichesche Philosoph Aristoteles. 1274: Den Thomas vun Aquin stierft. 1765: De franséischen Erfinder Joseph Nicéphore Niépce gëtt gebuer. 1837: Den US-amerikaneschen Astronom Henry Draper kënnt op d'Welt. 1868: Gebuert vum Schwäizer Moler a Sculpteur Giovanni Giacometti. 1875: De franséische Komponist Maurice Ravel kënnt op d'Welt. 1908: Déi italieenesch Schauspillerin Anna Magnani gëtt gebuer. 1999: Doud vum US-amerikanesche Regisseur Stanley Kubrick.	8. Mäerz 1788: Gebuert vum franséische Physiker Antoine César Becquerel. 1869: Doud vum franséische Komponist Hector Berlioz. 1874: De Millard Fillmore, 13. President vun den USA, stierft. 1923: Den däitsche Literaturhistoriker a Schrëftsteller Walter Jens kënnt op d'Welt. 1965: Amerikanesch Truppe debarquéieren am Vietnam. 1975: De lëtzebuergesche Politiker Joseph Bech stierft. Internationale Fraendag
9. Mäerz 1451: Gebuert vum italieenesche Séifuerer Amerigo Vespucci. 1749: De franséische Journalist a Politiker Honoré de Mirabeau kënnt op d'Welt. 1782: De Jean Boch-Buschmann, lëtzebuergeschen Industriellen a Politiker, gëtt gebuer. 1891: Gebuert vum lëtzebuergesche Biergaarbechter a Politiker Jean-Pierre Bausch. Juri Gagarin 1924: Den däitsch-franséische Journalist a Publizist Peter Scholl-Latour kënnt op d'Welt. 1934: Gebuert vum russeschen Astronaut Juri Gagarin, dem éischte Mënsch am Weltall. 1994: Doud vum amerikaneschen Auteur Charles Bukowski. 1996: De Jorge Sampaio gëtt Staatspresident vu Portugal.	10. Mäerz 0-241: D'Réimer versenken d'karthagesch Flott; Enn vum 1. Punesche Krich. 1503: Gebuert vum Ferdinand I., Keeser vum Hellege Réimesche Räich (1558 bis 1564). 1772: Den däitsche Philosoph a Schrëftsteller Friedrich Schlegel gëtt gebuer. 1892: De franséisch-Schwäizer Komponist Arthur Honegger kënnt op d'Welt. 1892: Doud vum lëtzebuergesche Geeschtlechen, Politiker a Journalist Nicolas Breisdorff. 1919: Gebuert vum franséische Schauspiller Jean Lefebvre. 1920: De franséische Schrëftsteller a Chansonnier Boris Vian gëtt gebuer. 1952: De Fulgencio Batista putscht sech a Kuba un d'Muecht.
11. Mäerz 1793: Gebuert vum lëtzebuergesch/franséischen Entreprener, Banquier a Mäzen Jean-Pierre Pescatore. 1888: Doud vum däitsche Sozialreformer Friedrich Wilhelm Raiffeisen. 1921: Den argentinesche Pianist an Tango-Komponist Astor Piazzolla kënnt op d'Welt. 1921: De lëtzebuergesche Botaniker Léopold Reichling gëtt gebuer. 1955: De brittesche Bakteriolog an Nobelpräisdréier Alexander Fleming stierft. 1976: Zu Lëtzebuerg gëtt per Gesetz eng staatlech Hëllef fir déi geschriwwe Press agefouert. 2004: Bommenattentater op 4 Zich a Garen zu Madrid: 192 Doudesaffer a bal 2000 Blesséierter. 2011: En Äerdbiewen vun der Stäerkt 9,0 am Nordoste vu Japan provozéiert en Tsunami, an dësen d'Nuklearkatastroph vu Fukushima.	12. Mäerz 1812: Gebuert vum Victor Tesch, engem lëtzebuergesch-belsche Jurist, Industriellen a Politiker. 1881: De Mustafa Kemal Atatürk kënnt op d'Welt. 1896: Grënnung vun der Société anonyme des hauts-fourneaux de Differdange. 1938: däitsch Truppe besetzen Éisträich. 1940: Gebuert vum lëtzebuergesche Graphiker a Moler Claude Fontaine. 1945: Doud vum Anne Frank. 1955: Den US-amerikaneschen Jazz-Saxophonist Charlie Parker stierft. 1978: Doud vum lëtzebuergesche Bëschof Léon Lommel.
13. Mäerz 1741: De réimesch-däitsche Keeser Joseph II. gëtt gebuer. 1781: De Wilhelm Herschel entdeckt de Planéit Uranus. 1826: Den Däitsche Bond iwwerhëlt d'Festung Lëtzebuerg. 1856: Doud vum lëtzebuergesche Sprooch-Pionéier Jean-François Gangler. 1949: De lëtzebuergesche Schrëftsteller a Politiker Auguste Liesch stierft. 1956: Doud vum Albert Simon, lëtzebuergesche Cartoonist a Karikaturist. 1962: D'Lëtzebuerger Bauere kréien duerch en neit Gesetz eng obligatoresch Krankekeess.	14. Mäerz 1681: Den däitsche Komponist Georg Philipp Telemann gëtt gebuer. 1820: De Kinnek Vittorio Emanuele II. vun Italien a Sardinien kënnt op d'Welt. 1879: Gebuert vum däitsche Physiker an Nobelpräisdréier Albert Einstein. 1883: Den däitsche Philosoph a Journalist Karl Marx stierft. 1889: De lëtzebuergeschen Auteur Joseph Hess gëtt gebuer. 1939: Gebuert vum brittesche Schauspiller Michael Caine a vum franséische Filmregisseur Bertrand Blier. 1968: Den amerikanesche Kongress entbënnt de Wäert vum Dollar vun deem vum Gold. 2006: Doud vum estnesche Schrëftsteller, Filmregisseur a Politiker Lennart Meri.
15. Mäerz 0-44: De Julius Cäsar gëtt vun enger Grupp Senatoren ëmbruecht. 1767: Den Andrew Jackson, 7. President vun den USA, gëtt gebuer. 1825: De lëtzebuergeschen Architekt Charles Arendt kënnt op d'Welt. 1870: Duerch en neit Gesetz muss Minett, déi aus enger Déift vu méi wéi 6 m ënner dem Buedem gefërdert gëtt, an enger Schmelz zu Lëtzebuerg verschafft ginn. 1880: Gebuert vum lëtzebuergesche Schrëftsteller Adolf Berens. Zarah Leander 1907: Déi schweedesch Filmschauspillerin Zarah Leander gëtt gebuer. 1933: D'Compagnie Luxembourgeoise de Radiodiffusion fänkt hire reegelméisseg Radiosprogramm an e puer Sproochen un. 1999: D'Europäesch Kommissioun mam Jacques Santer als President trëtt zeréck.	16. Mäerz 1750: Gebuert vun der däitscher Astronomin Caroline Herschel. 1815: De Wëllem I. gëtt Kinnek vum Vereenegte Kinnekräich vun den Nidderlanden. 1905: De lëtzebuergesche Schrëftsteller Marcel Reuland kënnt op d'Welt. 1917: De lëtzebuergesche Journalist a Regisseur Gordian Troeller gëtt gebuer. 1926: Gebuert vum US-amerikanesche Schauspiller Jerry Lewis. 1940: Doud vun der schweedescher Schrëftstellerin an Nobelpräisdréierin Selma Lagerlöf. 1953: Déi franséisch Filmschauspillerin Isabelle Huppert kënnt op d'Welt. 1979: De franséische Politiker Jean Monnet stierft.
17. Mäerz 1783: Gebuert vum lëtzebuergesche Politiker Jean-Baptiste Thorn. 1805: Den Napoleon gëtt Kinnek vun Italien. 1849: Doud vum Kinnek-Groussherzog Wëllem II. 1914: De Lëtzebuerger Industriellen, Politiker a Schrëftsteller Caspar Mathias Spoo stierft. 1919: Den US-amerikaneschen Jazzmuseker Nat King Cole kënnt op d'Welt. 1935: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp gewënnt 5:1 géint Frankräich. 1938: De russeschen Dänzer Rudolf Nurejew gëtt gebuer. 1992: A Südafrika stëmmen zwee Drëttel vun der wäisser Populatioun fir d'Ofschafe vun der Apartheid.	18. Mäerz 0037: De Caligula gëtt Réimesche Keeser. 1584: Doud vum russeschen Zar Iwan dem Schrecklechen. 1842: De franséischen Dichter Stéphane Mallarmé kënnt op d'Welt. 1844: Gebuert vum russesche Komponist Nikolai Rimski-Korsakow. 1848: Mäerzrevolutioun an Däitschland. 1959: De franséische Filmregisseur Luc Besson gëtt gebuer. 1962: Algerie gëtt vu Frankräich an d'Onofhängegkeet entlooss. 1976: De Lëtzebuerger Politiker Nicolas Margue stierft.
19. Mäerz 1859: De lëtzebuergesche Politiker Michel Welter gëtt gebuer. 1919: Déi franséisch-lëtzebuergesch Schauspillerin Juliette Faber kënnt op d'Welt. 1936: Déi Schwäizer Schauspillerin Ursula Andress gëtt gebuer. 1943: Den italieeneschen Ekonomist a Politiker Mario Monti kënnt op d'Welt. 1946: Guadeloupe, Martinique a Réunion, bis du franséisch Kolonien, ginn Iwwerséi-Departementer. 1955: Gebuert vum US-amerikanesche Schauspiller Bruce Willis. 1983: Doud vum lëtzebuergesche Politiker Camille Polfer. 2008: De belsche Schrëftsteller Hugo Claus stierft.	20. Mäerz 0-43: Gebuert vum réimeschen Dichter Ovid. 1727: Doud vum englesche Wëssenschaftler Isaac Newton. 1770: Den däitschen Dichter Friedrich Hölderlin kënnt op d'Welt. 1828: Den norwegesche Schrëftsteller Henrik Ibsen gëtt gebuer. 1830: Gebuert vun der Amalia vu Sachsen-Weimar-Eisenach. 1916: Den Albert Einstein publizéiert seng Relativitéitstheorie. 1957: Den US-amerikanesche Filmregisseur Spike Lee kënnt op d'Welt. 2003: Ufank vum Drëtte Golfkrich am Irak.
21. Mäerz • 1685: Gebuert vum däitsche Komponist Johann Sebastian Bach. • 1804: De Code Napoléon trëtt a Frankräich a Kraaft. Eugène Ruppert • 1839: De russesche Komponist Modest Mussorgski kënnt op d'Welt. • 1864: De Lëtzebuerger Ingenieur Eugène Ruppert gëtt gebuer. • 1871: Den Otto von Bismarck gëtt däitsche Reichskanzler. • 1910: Doud vum franséische Fotograf, Schrëftsteller, Zeechner a Loftschëffkapitän Nadar. • 1920: Gebuert vum franséische Regisseur Éric Rohmer. • 1944: Déi franséisch Schauspillerin Marie-Christine Barrault kënnt op d'Welt.	22. Mäerz 1599: De flämesche Moler Antoon van Dyck kënnt op d'Welt. 1832: Doud vum däitschen Dichter an Naturwëssenschaftler Johann Wolfgang von Goethe. 1878: De Lëtzebuerger Liichtathleet Michel Théato gëtt gebuer. 1926: De Lëtzebuerger Mathematiker Joseph Jean Baptiste Neuberg stierft. 1935: Zu Berlin gëtt deen éischten Televisiounsprogramm vun der Welt ausgestraalt. 1941: Gebuert vum Schwäizer Schauspiller Bruno Ganz. 1956: D'Maria Teresa Mestre, Fra vum Groussherzog Henri vu Lëtzebuerg, kënnt op d'Welt. 1963: Please Please Me, deen éischten Disk vun de Beatles, kënnt eraus.
23. Mäerz 1636: Doud vum lëtzebuergesche Geeschtlechen an Historiker Jean Guillaume Wiltheim. 1823: De lëtzebuergesche Jurist a Politiker Victor de Roebe kënnt op d'Welt. 1842: De franséische Schrëftsteller Stendhal stierft. 1848: Déi éischt Nummer vum Luxemburger Wort kënnt eraus. 1881: Gebuert vum franséische Schrëftsteller Roger Martin du Gard a vum däitsche Cheemiker Hermann Staudinger, allebéid Nobelpräisdréier. 1905: D'Schauspillerinnen a Sängerinne Lale Andersen an Joan Crawford gi gebuer. 1912: Den däitsch-amerikanesche Rakéitekonstrukteur Wernher von Braun kënnt op d'Welt. 1964: Doud vum hungro-amerikanesche Schauspiller a Regisseur Peter Lorre.	24. Mäerz 1603: Doud vun der englescher Kinnigin Elizabeth I.. 1864: Gebuert vum lëtzebuergesche Sculpteur Pierre Federspiel. 1874: Den ungareschen Zauberkënschtler Harry Houdini gëtt gebuer. 1882: De Robert Koch beschreift seng Entdeckung vum Tuberkulos-Erreeger. 1902: De lëtzebuergesche Politiker Victor Bodson kënnt op d'Welt. 1905: De franséische Schrëftsteller Jules Verne stierft. 1933: An Däitschland trëtt d'"Ermächtigungsgesetz" a Kraaft. 1942: De lëtzebuergesche Politiker Johny Lahure gëtt gebuer.
25. Mäerz 1858: Gebuert vum lëtzebuergeschen Ingenieur Albert Rodange. 1881: Den ungaresche Komponist Béla Bartók gëtt gebuer. 1921: Déi franséisch Filmschauspillerin Simone Signoret kënnt op d'Welt. 1933: De lëtzebuergesche Politiker a Sportler Josy Simon gëtt gebuer. 1947: Gebuert vum brittesche Museker Elton John. 1957: D'Réimesch Traitéë ginn ënnerschriwwen. 1973: Doud vum US-amerikanesche Fotograf a Curateur Edward Steichen. 2001: D'Schengener Ofkommes gëtt ausgebreet op Dänemark, Finnland a Schweden an och d'Net-EU-Staaten Island an Norwegen.	26. Mäerz 1791: De Meter gëtt zu Paräis als universellt Längtemooss agefouert. 1827: Doud vum däitsche Komponist Ludwig van Beethoven. 1891: Gebuert vum lëtzebuergesche Moler Jean Jacoby. 1911: Den US-amerikaneschen Theaterschrëftsteller Tennessee Williams, gëtt gebuer. 1940: Den US-amerikanesche Schauspiller James Caan kënnt op d'Welt. 1942: Gebuert vum Fred Junck, Grënner an Direkter vun der Stater Cinemathéik. 1971: Bangladesch gëtt vu Pakistan onofhängeg. 1995: D'Schengener Ofkommes trëtt a siwen EU-Memberstaaten, dorënner Lëtzebuerg, a Kraaft.
27. Mäerz 1802: De Lëtzebuerger Politiker Charles-Mathias Simons gëtt gebuer. 1845: Den däitsche Physiker Wilhelm Conrad Röntgen kënnt op d'Welt. 1927: Gebuert vum russeschen Cellist an Dirigent Mstislaw Rostropowitsch. 1928: D'CEGEDEL gëtt zu Lëtzebuerg gegrënnt. 1958: De Nikita Chruschtschow gëtt Regierungschef vun der Sowjetunioun. 1963: Den amerikanesche Filmregisseur Quentin Tarantino gëtt gebuer. 2002: Doud vum amerikanesche Regisseur Billy Wilder. 2007: Den US-amerikanesche Cheemiker an Nobelpäisdréier Paul Lauterbur stierft.	28. Mäerz 1854: England a Frankräich erkläre Russland de Krich; Ufank vum Krim-Krich. 1930: Konstantinopel gëtt offiziell an "Istanbul" ëmbenannt. 1939: De Francisco Franco eruewert Madrid; domat ass de Spuenesche Biergerkrich eriwwer. 1943: Doud vum russesche Pianist, Komponist an Dirigent Sergej Rachmaninow. 1985: De russesche Moler Marc Chagall stierft. 1986: D'US-amerikanesch Songwriterin a Sängerin Lady Gaga gëtt gebuer. 2000: Doud vum lëtzebuergeschen Auteur Pir Kremer. 2004: De brittesche Schauspiller, Regisseur an Auteur Peter Ustinov stierft.
29. Mäerz 1866: Doud vum lëtzebuergeschen Dichter Jacques Diedenhoven. 1898: De lëtzebuergesche Publizist Jules Mersch gëtt gebuer. 1903: Gebuert vum lëtzebuergesche Politiker Dominique Urbany. 1911: Déi däitsch-amerikanesch Schauspillerin Brigitte Horney kënnt op d'Welt. 1941: Den US-amerikaneschen Astrophysiker an Nobelpräisdréier Joseph Hooton Taylor Jr. gëtt gebuer. 1978: De lëtzebuergesche Politiker Eugène Schaus stierft. 1985: Doud vun der belscher Nonn a Sängerin Soeur Sourire. 1989: De franséische Schauspiller Bernard Blier stierft.	30. Mäerz 1707: Doud vum franséische Festungsingenieur Vauban. 1746: De spuenesche Moler Francisco de Goya gëtt gebuer. 1844: Gebuert vum franséischen Dichter Paul Verlaine. 1853: Den hollännesche Moler Vincent van Gogh gëtt gebuer. 1867: Alaska gëtt fir 7,2 Milliounen US-Dollar vu Russland ofkaaft. 1933: De franséische Schauspiller a Regisseur Jean-Claude Brialy kënnt op d'Welt. 1945: Gebuert vum brittesche Gittarist a Sänger Eric Clapton. 1973: De lëtzebuergesche Fuerscher an Erfinder William J. Kroll stierft.
31. Mäerz 1596: Gebuert vum franséische Philosoph René Descartes. 1727: De brittesche Philosoph a Mathematiker Isaac Newton stierft. 1732: Den éisträichesche Komponist Joseph Haydn kënnt op d'Welt. 1867: Doud vum Lëtzebuerger Moler Jean-Baptiste Fresez. 1889: Zu Paräis gëtt den Eiffeltuerm ageweit. 1905: Ufank vun der Éischter Marokkokris wéi den däitsche Keeser Wilhelm II. op Tanger a Marokko fiert, fir ze signaliséieren, hie wéilt vun elo un e Wuert do matzeschwätzen. 1927: De lëtzebuergesche Schauspiller an Dichter Joseph Noerden gëtt gebuer.