Wikipedia:WikiProjet Schreifweis 2019

Op dëser Projetssäit ginn déi Upassunge festgehalen, déi hei op der Wikipedia no der Publikatioun vun den neie Schreifweisreegelen, am November 2019, fälleg goufen.

Wat bis elo verbessert gouf:

Verbesserunge mam ee

• akademesch → akadeemesch
• algeresch → algeeresch
• aragonesesch → aragoneesesch
• ästhetesch/-tik → ästheetesch/-tik
• bewegen → beweegen
• beweglech → beweeglech
• Bewegung → Beweegung
• chemesch → cheemesch
• chilenesch → chileenesch
• chinesesch → chineesesch
• choleresch → choleeresch
• eben → eeben
• endemesch → endeemesch
• eritreësch → eritreeësch
• extrem → extreem
• Gen → Geen
• guatemaltekesch → guatemalteekesch
• guineësch → guineeësch
• equatorialguineësch → equatorialguineeësch
• Hypothes → Hypothees
• indonesesch → indoneesesch
• israelesch → israeelesch
• italienesch → italieenesch
• kongolesesch → kongoleesesch
• konkret → konkreet
• libanesesch → libaneesesch
• maltesesch → malteesesch
• mikronesesch → mikroneesesch
• nepalesesch → nepaleesesch
• Pegel → Peegel
• phonetesch → phoneetesch
• piemontesesch → piemonteesesch
• Privileg → Privileeg
• Phenomen → Phenomeen
• Regel → Reegel
• san-marinesesch → san-marineesesch
• schlesesch → schleesesch
• schwedesch → schweedesch
• Segel → Seegel
• Segen → Seegen
• senegalesesch → senegaleesesch
• siamesesch → siameesesch
• slowenesch → sloweenesch
• sudanesesch → sudaneesesch
• südsudanesesch → südsudaneesesch
• Synthes → Synthees
• Synthetik/ -esch → Syntheetik/ -esch
• Thema → Theema
• theoretesch → theoreetesch
• Thes → Thees
• Trema → Treema
• tunesesch → tuneesesch
• venetesch → veneetesch
• vietnamesesch → vietnameesesch
• Zebra → Zeebra

Verbesserunge mam ll

• Folgen → Follgen
• Nofolger → Nofollger
• Pedal → Pedall

Verbesserunge mam tt

• britesch → brittesch
• absoluten(r) → absolutten(r)

Verbesserunge mam stommen h

(Reegel 4.3.1.)

• ähnlech → änlech (+ Derivéeën)
• Befehl → Befeel
• Bühn → Bün
• berühmt → berüümt
• Erfahrung → Erfarung
• fäheg → fäeg
• Fahrt → Faart
• Fehler → Feeler
• Fernseh → Fernsee
• Föhn → Fön
• Führerschäin → Fürerschäin
• gelähmt→ geläämt
• Hellseher → Hellseeër
• Kühler → Küler
• Lähmung → Lämung
• Schlagsahn → Schlagsan
• Sehn → Seen
• Strahlung → Stralung
• Tiefkühltruh → Tifkültru
• Truh → Tru
• wahrscheinlech → warscheinlech
• Wahlen → Walen
• Wahnsinn → Wansinn
• während → wärend
• Währung → Wärung

Ohn ass eng vun den Ausnamen a gouf zréckgeréckelt.

Duebel geschriwwene Konsonant

(Reegel 4.1.1.1.)

• Fabriken → Fabricken
• Kliniken → Klinicken
• Medeziner → Medezinner
• Synonymer/n → Synonymmer/n

Verbesserunge mam stommen e um Enn vu franséische Wierder

(Reegel 4.1.1.1. an 7.2.3.)

• Analyse → Analys
• Etape → Etapp
• Finale → Finall
• Initiative → Initiativ
• Limite → Limitt
• Mandarine → Mandarinn
• Operette → Operett
• Origine → Originn
• Passerelle → Passerell
• Phase → Phas
• Piste → Pist
• Taxe → Tax
• Vitamine → Vitaminn
• Vitesse → Vitess

Ofkierzungen

• w.e.g. → wgl.

Uertschaftsnimm

• Alef → Aleft
• Aasselbuer-Kiemen → Uesper
• Bäerbuerg → Berbuerg
• Bauscheltermillen → Bauschelter Millen
• Beeforterheed → Beeforter Heed
• Betten op der Mess → Betteng op der Mess
• Beyeren → Beyren
• Bieberech → Biebereg
• Bierengerbierg → Bierenger Bierg
• Bomécht → Bomecht
• Boukelssermillen → Boukelsser Millen
• Brichermillen (Bruch) → Bricher Millen
• Buerschtermillen → Buerschter Millen
• Bungerefermillen → Bungerëffer Millen
• Bur (Helperknapp) → Buer (Helperknapp)
• Burfelt → Buerfelt
• Bus (Réimech) → Bous
• Dippech-Gare → Dippecher Gare
• Doosber-Bréck → Doosber Bréck
• Eechelbur → Eechelbuer
• Eeschweller → Eschweiler (Wolz)
• Eesebur → Eesebuer
• Eeselbur → Eeselbuer
• Éitermillen → Éiter Millen
• Elleng-Gare → Ellenger Gare
• Eschent → Éischt
• Foulscht → Folscht
• Géidgermillen → Géidger Millen
• Helfenterbréck → Helfenter Bréck
• Hënchereng → Hunchereng
• Hierbermillen → Hierber Millen
• Hollermillen → Holler Millen
• Houschter-Déckt → Houschter Déckt
• Huldangermillen → Huldanger Millen
• Iischpelt → Eeschpelt
• Kaalbermillen → Kaalber Millen
• Kiercher Millen → op Kierchermillen
• Kleng-Elchert → Kleng Elchert
• Konsdrefer Millen → Konsdrëffer Millen
• Kuebebur → Kuebebuer
• Leideleng-Gare → Leidelenger Gare
• Menster → Mensder
• Merscheet → Mëtscheed
• Nacherstrooss → Nacher Strooss
• Niesendallerhaff → Nisendaller Haff
• Nojemerbierg → Nojemer Bierg
• On → Ohn
• Ousterbur → Ousterbuer
• Pëtscht → Pëtschent
• Pisseng → Piisseng
• Recken op der Mess → Reckeng op der Mess
• Reilandermillen → Reilander Millen
• Ried → Réid
• Rombech → Roumecht
• Rommelerhaff → Rommeler Haff
• Schëndelser Millen → Schëndelsser Millen
• Schweebecher-Bréck → Schweebecher Bréck
• Toodlermillen → Toodler Millen
• Uerschdref → Ueschdref
• Uerschdrefer Millen → Ueschdrëffer Millen
• Uewerschlënner → Iewescht Schlënner
• Uewermaarteleng → Uewermaartel
• Uewerwuermeldeng → Wuermer Bierg
• Wallenduerfer-Bréck → Wallenduerfer Bréck
• Weidig → Weydeg
• Weier → Weyer
• Wellesteen → Welleschten
• Welsduerf → Welsdref
• Wuermeldeng → Wuermer

Nach ze maachen:

• Hongerhaff → Hongeschhaff

Huewelerhalt → Hueweler Halt

• Ierpeldeng/Sauer → Ierpeldeng-Sauer (Ierpeldeng/Sauer ass e Redirect a soll mMn. ganz verschwannen, et heescht keng Uertschaft sou)
• Käerjeng → Nidderkäerjeng (léiwer net, dat ass eng Homonymiessäit)
• Klierf → Clierf (Steet nach zur Diskussioun ass net konsequent behandelt mat der Baach)

Läitrengerhaff → Läitrenger Haff

• Rëmmereg → Rëmerech (net konsequent mat aneren Uertschaften déi en däitsche -berg hannen hunn)
• Säitert → Saitert (Mol nach net: Et gëtt där Säiterte méi an et ass keng Logik an der Nummännerung)
• Schleiterhaff → Schläiterhaff

Vokaler a, i, o an u

(Reegel 1.5. zesummegesate Wierder)

• Hambier → Hammbier
• Molzecht → Moolzecht [Firwat? Et ass Mol-zecht, net Moolz-echt...]
• Schiidsriichter → Schidsriichter
• Schoofspelz → Schofspelz
• Schubkar → Schubbkar

Prefix ur-

Reegel 1.6.1

• Uerteel → Urteel

Vokalverdueblung am Suffix

Reegel 1.6.3

• analogt → analoogt
• brauchbart → brauchbaart
• éierbart → éierbaart
• gemeinsamt → gemeinsaamt
• spontant → spontaant
• verharmlost → verharmloost
• wonnerbart → wonnerbaart

Suffixen -bar, -chen, -haft, -lech, -lecht, -lek, -ling/-leng, -los, -nes/-nis, -sam, -schaft

• Erlaabnes → Erlabnes
• Liibling → Libling
• Mäerchen → Märchen
• wootlech → wotlech
• zimlech → zimmlech

Den e an onbetounte Silben

• Verduebelung → Verdueblung
• Verdonkelung → Verdonklung

Reegel 3.2.1. i an u virum r

• Bir → Bier
• Bur → Buer
• Gehir → Gehier
• Geschir → Geschier
• hurelen → huerelen
• Kur → Kuer
• Spur → Spuer
• Stir → Stier

Nach ze maachen:

• Schmuelspur → Schmulespuer
• Spureschëld → Spuereschëld

Reegel 3.2.2 o virum r

• hoereg → horeg
• boerem → borem
• kloeren → kloren
• moeren → moren
• opgeboert → opgeboort

Auserneeschreiwung

• de(m)selwechten / déiselwecht → de(m) selwechten / déi selwecht (9.5.2)
• (e)souvill → (e)sou vill (9.5.2)
• (e)souwäit → (e)sou wäit (9.5.2)
• (e)wéivill → (e)wéi vill (9.5.2)
• (e)wéilaang → (e)wéi laang (9.5.2)
• zevill → ze vill (9.5.2)

Zesummeschreiwung

• anglo-amerikanesch → angloamerikanesch (9.3.1)
• daf-stomm / daf stomm → dafstomm (9.3.1)
• helleg gesprach → helleggesprach (9.4.2 Ausnam, nei Bedeitung)
• iergend een → iergendeen (+ Derivéeën) (9.5.1)
• wann ech gelift → wannechgelift (9.5.1)

Aner Verbesserungen

• achzeg (uechzeg) → achtzeg (uechtzeg) (4.3.4.8)
• dagsiwwer→ daagsiwwer (1.6.2)
• Kommoud→ Komoud
• neng → néng
• sëllech(en) → sëlleg(en)
• serieux → seriö
• städtesch→ stättesch (4.2.1)
• zeng → zéng (4.3.4.8)