Quelltext vun der Säit 1979 weisen

{{Artikel Joer}}
D'Joer '''1979''' huet op engem [[Méindeg]] ugefaangen.

== Evenementer ==
* [[26. Mäerz|26.]]-[[27. Mäerz]]: D'[[OPEC]]-Konferenz decidéiert, de Präis vum [[Äerdueleg|Pëtrol]] ëm 20&nbsp;% eropzesetzen. Ufank vun der zweeter [[Krise vun den Äerduelegpräisser|Pëtrolskris]].
* [[15. Juni|15.]]-[[18. Juni]]: D'[[SALT 2]]-Ofkommes gëtt zu Wien tëscht dem [[Leonid Breschnew]] an dem [[Jimmy Carter]] ënnerschriwwen, awer spéider, wéinst der sowjetescher Invasioun am [[Afghanistan]], net ratifizéiert.
* [[12. Dezember]]: [[NATO-Duebelbeschloss]] fir d'Norëschte vun [[Atomwaff]]en.

=== Europa ===
* "Wanter vun der Onzefriddenheed" a Groussbritannien; méintlaang [[Streik]]er géint d'Regierung [[James Callaghan|Callaghan]].
* {{1. Mäerz}}: Parlamentswalen a [[Spuenien]].
* {{3. Mäerz}}: De [[Wilfried Martens]] gëtt Premierminister an der [[Belsch]].
* [[13. Mäerz]]: An der [[Europäesch Wirtschaftsgemeinschaft|EWG]] trëtt den [[Europäesche Wärungssystem]] a Kraaft, den [[ECU]] gëtt agefouert.
* [[28. Mäerz]]: Récktrëtt vun der Regierung Callaghan a Groussbritannien.
* {{4. Mee}}: D'[[Margaret Thatcher]] ([[Konservativ Partei (Groussbritannien)|Conservative Party]] gëtt Premierministesch a Groussbritannien.
[[Fichier:Thatcher-loc.jpg|thumb|100px|Margaret Thatcher]]
* [[23. Mee]]: De [[Karl Carstens]] ([[Chrëschtlech Demokratesch Unioun vun Däitschland|CDU]]) gëtt zum däitsche [[Bundespresident (Däitschland)|Bundespresident]] gewielt.
* [[10. Juni]]: An den 9 Memberstaate vun der [[Europäesch Communautéit|Europäescher Communautéit]] ginn eng éischt Kéier 410 Deputéiert vum [[Europäescht Parlament|Europäesche Parlament]] direkt gewielt.
* {{1. August}}: Récktrëtt vum [[Carlos Mota Pinto]] senger Regierung a [[Portugal]].
* [[12. September]]: D'[[NATO]] beschléisst d'Stationéierung vun 108 atomare Mëttelstreckerakéite [[Pershing 2]] a 464 [[Cruise Missiles]] an Europa.

==== Lëtzebuerg ====
* {{1. Januar}}: D'[[Gemeng Rammerech]] entsteet duerch d'Fusioun vun de  virege Gemengen [[Gemeng Ueschdref|Ueschdref]], [[Gemeng Bungeref|Bungeref]], [[Gemeng Folscht|Folscht]] a [[Gemeng Pärel|Pärel]].
* [[19. Mäerz]]: D'[[Tripartite|Stoltripartite]] eenegt sech op e [[Siderurgie zu Lëtzebuerg#De Lëtzebuerger Sozialmodell|Restrukturéierungsplang fir d'Lëtzebuerger Stolindustrie]].
* [[17. Mee]]: D'Chamber stëmmt mat 32 géint 14 Stëmmen (an 10 Enthalungen) dofir, d'[[Doudesstrof]] ofzeschafen.
* [[10. Juni]]: Bei de [[Chamberwale vum 10. Juni 1979|Chamberwale]] kritt d'[[Chrëschtlech-Sozial Vollekspartei|CSV]] 24 Sëtz, d'[[Lëtzebuerger Sozialistesch Aarbechterpartei|LSAP]] der 14, d'[[Demokratesch Partei|DP]] der 15, d'[[Kommunistesch Partei Lëtzebuerg|KPL]] der 2, d'[[Sozialdemokratesch Partei (1970)|SDP]] der 2; d'[[Socialistes indépendants]] 1 an d'[[Enrôlés de Force]] och 1. 
* 10. Juni: Bei den [[Wale fir d'Europäescht Parlament 1979 (Lëtzebuerg)|Europawalen]], bei deenen eng éischt Kéier 6 Deputéiert direkt geswielt goufen, ginn 3 Sëtz un d'CSV, 2 un d'DP an 1 un d'LSAP.
* [[20. Juni]]: D'[[Doudesstrof]] gëtt duerch e Gesetz ofgeschaaft.
* [[16. Juli]]: D'[[Regierung Werner-Thorn-Flesch|Regierung Werner-Thorn]], eng CSV-DP-Koalitiounsregierung, gëtt vereedegt.
* [[15. August]]: D'Monsanto mécht zu [[Iechternach]] hir Dieren zou: 750 Leit ginn entlooss.

=== Afrika ===
=== Amerika ===
==== USA ====
==== Mëttel- a Südamerika ====
* [[19. Juli]]: [[Nicaraguanesch Revolutioun]].

=== Asien ===
* {{7. Januar}}: D'[[vietnam]]esesch Arméi eruewert d'[[kambodja]]nesch Haaptstad [[Phnom Penh]] a bréngt domat d'Herrschaft vun de [[Rout Khmer|Roude Khmer]] un en Enn.
* [[16. September]]: Den afghanesche Staatschef [[Nur Muhammad Taraki]] trëtt zeréck.
* [[27. Dezember]]: Sowjeteschen Amarsch am [[Afghanistan]].

=== Ozeanien & Pazifik ===
* [[12. Juli]]: [[Kiribati]] gëtt vu [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] onofhängeg.

=== Arabesch Welt ===
* [[26. Februar]]: Den [[Ayathollah]] [[Khomeini]] kënnt zeréck aus dem [[Paräis]]ser Asyl an den Iran.
* {{1. Abrëll}}: Den Ayatollah Khomeini proklaméiert d'Islamesch Republik Iran.
* [[16. Juli]]: Den irakesche President [[Ahmad Hasan al-Bakr]] trëtt zeréck, de [[Saddam Hussein]] gëtt säin Nofollger.
* {{4. November}}: D'Personal vun der US-amerikanescher Ambassade zu [[Teheran]] gëtt als Geisel geholl.
* {{6. November}}: Den [[iran]]esche Premier [[Mehdi Basargan]] gëtt op, geneesou wéi all seng Ministeren, an dat fir dem Revolutiounsrot Plaz ze maachen.

== Konscht a Kultur ==
=== Molerei ===
=== Literatur ===
=== Musek ===
* [[31. Mäerz]]: D'[[Gali Atari & Milk and Honey]] gewanne fir [[Israel]] mam Lidd ''[[Hallelujah]]'' de [[Eurovision Song Contest 1979|24. Eurovision Song Contest]] zu [[Jerusalem]].

== Katastrophen ==
* [[28. Mäerz]]: Zu [[Harrisburg (Pennsylvania)|Harrisburg]], [[Pennsylvania]], [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] kënnt et an der [[Atomzentral Three Mile Island]] zum bis dohi schwéiersten Tëschefall an enger Atomzentral, wéi e Reakterblock parziell geschmolt ass.

== Wëssenschaft an Technik ==
== Sport ==
* D'[[FA Red Boys Déifferdeng|Red Boys Déifferdeng]] gewannen de Lëtzebuerger Foussballschampionnat.
* [[25. Februar]]: Déi [[lëtzebuergesch Foussballnationalekipp]] verléiert zu [[Paräis]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'[[Foussball-Europameeschterschaft 1980]], 0:3 géint Frankräich.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=12838 D'Detailer vum Foussballlännermatch Frankräich-Lëtzebuerg de 25. Februar 1979 op der Websäit vun European Football]</ref>
* {{1. Mee}}: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der [[Lëtzebuerg (Stad)|Stad Lëtzebuerg]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Europameeschterschaft 1980, 0:3 géint Tschechoslowakei.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=12856 D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Tschechoslowakei den 1. Mee 1979 op der Websäit vun European Football]</ref>
* {{7. Juni}}: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu [[Malmö]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Europameeschterschaft 1980, 0:3 géint Schweden.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=12894 D'Detailer vum Foussballlännermatch Schweden-Lëtzebuerg de 7. Juni 1979 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[16. Oktober]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu [[Koblenz]] 0:9 géint d'Bundesrepublik Däitschland.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=232 D'Detailer vum Foussballlännermatch Däitschland-Lëtzebuerg de 16. Oktober 1979 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[23. Oktober]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp spillt zu [[Esch-Uelzecht]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Europameeschterschaft 1980, 1:1 géint Schweden. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet den [[Nico Braun]] geschoss.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=12945 D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Schweden den 23. Oktober 1979 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[24. November]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu [[Prag]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Europameeschterschaft 1980, 0:4 géint Tschechoslowakei.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=12971 D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Schweden de 24. November 1979 op der Websäit vun European Football]</ref>

== Gebuer ==
* [[18. Januar]]: [[Leo Varadkar]], iresche Politiker.
* [[20. Januar]]: [[Rob Bourdon]], Drummer vun der Band [[Linkin Park]].
* [[22. Januar]]: [[Melanie Wininger]], Schwäizer Filmschauspillerin a Model.
* {{9. Februar}}: [[Zhang Ziyi]], chineesesch Schauspillerin.
* [[14. Februar]]: [[Audrey Dana]], franséisch Schauspillerin, Dréibuchautorin a Filmregisseurin.
* 14. Februar: [[Paul Kayser]], lëtzebuergesche Museker.
* [[25. Februar]]: [[Carole Simon]], lëtzebuergesch Volleyballspillerin.
* [[28. Februar]]: [[Sébastien Bourdais]], F1-Pilot.
* {{1. Mäerz}}: [[Yves Dessouroux]], lëtzebuergeschen Äishockeyspiller.
* {{3. Mäerz}}: [[David Wagner (Politiker)|David Wagner]], lëtzebuergesche Journalist a Politiker.
* [[12. Mäerz]]: [[Pascal Schumacher]], lëtzebuergeschen Jazz-Museker.
* [[25. Mäerz]]: [[Christian Neuman]], lëtzebuergesche Filmregisseur.
* [[30. Mäerz]]: [[Norah Jones]], US-amerikanesch Sängerin, Musekerin a Schauspillerin.
* [[31. Mäerz]]: [[Francis Manderscheid]], lëtzebuergesche Volleyballspiller.
* {{4. Abrëll}}: [[Heath Ledger]], australesche Schauspiller.
* [[17. Abrëll]]: [[Pascal Meyer]], lëtzebuergesche Pianist.
* [[18. Abrëll]]: [[Anthony Davidson]], britteschen F1-Pilot.
* [[19. Abrëll]]: [[Antoaneta Stefanowa]], russesch Schachgroussmeeschterin.
* [[22. Abrëll]]: [[Andy Genen]], lëtzebuergesche Comiczeechner.
* [[23. Abrëll]]: [[Samppa Lajunen]], finnesche Schileefer.
* [[17. Mee]]: [[Marc Feyder]], lëtzebuergesche Volleyballspiller
* [[27. Mee]]: [[Claudio Da Luz]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* 27. Mee: [[Anne-Marie Lebon]], lëtzebuergesch Volleyballspillerin.
* [[18. Juni]]: [[David Reiland]], lëtzebuergesche Saxophonist, Dirigent a Komponist.
* [[22. Juni]]: [[Thomas Voeckler]], franséische Vëlossportler.
* [[30. Juni]]: [[Sylvain Chavanel]], franséische Vëlossportler.
* {{2. Juli}}: [[Claudine Muno]], lëtzebuergesch Schrëftstellerin, Musekerin a Journalistin.
* {{4. Juli}}: [[Jeff Bevilacqua]], lëtzebuergesche Basketballspiller.
* {{5. Juli}}: [[Sergio Pupovac]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[16. Juli]]: [[Joé Flick]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* 19. Juli: [[Chantal Graas]], lëtzebuergesch Foussballspillerin.
* [[25. Juli]]: [[Nora Koenig]], lëtzebuergesch Schauspillerin.
* {{1. August}}: [[David Ianni]], lëtzebuergesche Pianist a Komponist.
* {{2. August}}: [[Cathy Clement]], lëtzebuergesch Autorin.
* {{6. August}}: [[Andrea Bosman]], hollännesch Vëlossportlerin.
* [[14. August]]: [[Jérôme Quiqueret]], franséischen Historiker a Journalist.
* [[20. August]]: [[Diane Feipel]], lëtzebuergesch Politikerin.
* {{6. September}}: [[Jean-Louis Schuller]], lëtzebuergesche Cinemathograph a Filmregisseur.
* [[12. September]]: [[Jonathan Joubert]], franséisch-lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[17. September]]: [[Flo Rida]], US-amerikanesche Rapper, Sänger a Lidderschreiwer.
* [[25. September]]: [[Michele Scarponi]], italieenesche Vëlossportler.
* [[26. September]]: [[Taavi Rõivas]], estesche Politiker.
* [[27. September]]: [[Jérôme Jaminet]], lëtzebuergesche Schrëftsteller a Publizist.
* [[28. September]]: [[Steve Fogen]], lëtzebuergesche Vëlossportler.
* {{4. Oktober}}: [[Daniel Huss]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* {{9. Oktober}}: [[Nathalie Morgenthaler]], lëtzebuergesch Politikerin.
* [[16. Oktober]]: [[Xavier Hellenbrand]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[17. Oktober]]: [[Kimi Räikkönen]], finneschen F1-Pilot.
* [[18. Oktober]]: [[Ne-Yo]], US-amerikanesche Museker, Schauspiller an Dänzer.
* [[23. Oktober]]: [[Ernad Sabotic]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[30. Oktober]]: [[Xavier Espot Zamora]], andorranesche Politiker.
* {{8. November}}: [[Laury Zeyen]], lëtzebuergesch Basketballspillerin.
* [[12. November]]: [[Cote de Pablo]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* {{7. Dezember}}: [[Jennifer Carpenter]], us-amerikanesch Schauspillerin.
* [[11. Dezember]]: [[Jean Muller (Pianist)|Jean Muller]], lëtzebuergesche Pianist.
* [[14. Dezember]]: [[Michael Owen]], englesche Foussballspiller.

== Gestuerwen ==

* {{3. Januar}}: [[Gilbert Dussier]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[16. Januar]]: [[André Couder]], franséischen Optiker an Astronom.
* [[19. Januar]]: [[Paul Meurisse]], franséische Schauspiller.
* [[26. Januar]]: [[Nelson Aldrich Rockefeller]], US-amerikanesche Politiker.
* [[29. Januar]]: [[René Deltgen]], lëtzebuergesche Schauspiller.
* [[29. Januar]]: [[Tony Neuman]], lëtzebuergeschen Affekot, Nottär, Gaardenamateur a Konschtmäzen.
* {{1. Februar}}: [[Gustav Kolbach]], lëtzebuergesche Medezinner an Amateurbotaniker.
* {{5. Februar}}: [[Georges Miller]], lëtzebuergesche Ringer an Olympionik.
* {{6. Februar}}: [[Carlo Spanier]], lëtzebuergesche Politiker.
* {{8. Februar}}: [[Dennis Gabor]], ungaresch/britteschen Erfinder a Physiker; Nobelpräisdréier.
* [[12. Februar]]: [[Jean Renoir]], franséische Filmregisseur a Dréibuchauteur.
* [[15. Februar]]: [[Paul Barblé]], lëtzebuergeschen Ingenieur.
* {{2. Mäerz}}: [[Jim Graser]], lëtzebuergesche Boxer.
* [[13. Mäerz]]: [[Harry-Max]], franséische Schauspiller.
* [[15. Mäerz]]: [[Jean Godard]], franséische Filmregisseur a Schauspiller. 
* [[16. Mäerz]]: [[Jean Monnet]], franséische Politiker.
* [[10. Abrëll]]: [[Dom Paul Benoit]], Benediktinerpater an Uergelkomponist.
* 10. Abrëll: [[Nino Rota]], italieenesche Komponist.
* [[11. Abrëll]]: [[Marguerite Thomas-Clement]], lëtzebuergesch Politikerin.
* [[12. Abrëll]]: [[Karl Anton]], tschechesche Filmregisseur, Dréibuchauteur a Filmproduzent.
* [[14. Abrëll]]: [[Harry Meyen]], däitsche Schauspiller a Regisseur.
* [[22. Abrëll]]: [[Maurice Clavel]], franséische Philosoph, Schrëftsteller a Journalist.
* 22. Abrëll: [[Norbert Engel]], lëtzebuergeschen Architekt.
* ? Mee: [[Georges Lampin]], franséische Schauspiller, Dréibuchauteur, Filmproduzent a Filmregisseur.
* {{4. Mee}}: [[Leif Erland Andersson]], schweedeschen Astronom.
* {{6. Mee}}: [[Karl Wilhelm Reinmuth]], däitschen Astronom.
* [[24. Mee]]: [[André Luguet]], franséische Schauspiller.
* [[26. Mee]]: [[Emile Donckel]], lëtzebuergesche Geeschtlechen a Kierchenhistoriker.
* [[29. Mee]]: [[Mary Pickford]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* {{3. Juni}}: [[Arno Schmidt]], däitsche Schrëftsteller.
* {{5. Juni}}: [[Heinz Erhardt]], däitsche Komiker, Museker, Entertainer, Acteur an Dichter.
* {{6. Juni}}: [[Jack Haley]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[11. Juni]]: [[John Wayne]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[14. Juni]]: [[David Butler (Filmregisseur)|David Butler]], US-amerikanesche Filmregisseur.
* [[23. Juni]]: [[Jean Lammar]], lëtzebuergeschen Architekt.
* {{2. Juli}}: [[Carlyle Smith Beals]], kanadeschen Astronom.
* {{8. Juli}}: [[Tommaso Landolfi]], italieenesche Schrëftsteller.
* {{0}}8. Juli: [[Michael Wilding]], brittesche Schauspiller.
* [[16. Juli]]: [[Alfred Deller]], englesche Kontertenor.
* 16. Juli: [[Joseph Thorn (Foussballspiller)|Joseph Thorn]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[21. Juli]]: [[Marie-Jeanne Bernard]], lëtzebuergesch Schwëmmerin an Olympionikin.
* [[26. Juli]]: [[Hélène Tossy]], franséisch Schauspillerin.
* [[28. Juli]]: [[Frederick Stafford]], éisträichesche Schauspiller.
* [[29. Juli]]: [[Herbert Marcuse]], däitsche Philosoph.
* {{2. August}}: [[Robert Schaffner]], lëtzebuergesche Politiker.
* {{6. August}}: [[Kurt Kasznar]], éisträichesch-US-amerikanesche Schauspiller.
* [[10. August]]: [[Géza Wertheim]], lëtzebuergesche Bobfuerer, Tennisspiller an Olympionik.
* [[21. August]]: [[Frantz Kinnen]], lëtzebuergesche Moler a Sculpteur.
* {{7. September}}: [[René Müller]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* {{8. September}}: Prinzessin [[Hilda vu Lëtzebuerg]].
* {{0}}8. September: [[Jean Seberg]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* [[28. September]]: [[Catherine Hessling]], franséisch Filmschauspillerin
* {{6. Oktober}}: [[Ferdinand Frieden]], lëtzebuergesche Politiker.
* [[17. Oktober]]: [[Robert Vernay]], franséische Fiklmregisseur.
* [[20. Oktober]]: [[Luigi Capuano]], italieenesche Filmregisseur.
* [[26. Oktober]]: [[Park Chung-hee]], Staatschef vu Südkorea (1961-1979).
* [[27. Oktober]]: [[Charles Wagner]], lëtzebuergesche Politiker.
* [[30. Oktober]]: [[Josy Jungblut]], lëtzebuergesche Sculpteur.
* 30. Oktober: [[Henri Loutsch]], lëtzebuergesche Chirurg.
* {{2. November}}: [[Jacques Mesrine]], franséische Gewaltverbriecher.
* {{5. November}}: [[Amedeo Nazzari]], italieenesche Schauspiller.
* [[11. November]]: [[Alphonse Schiltges]], lëtzebuergeschen Ingenieur a Politiker.
* [[21. November]]: [[Maurizio Arena]], italieenesche Schauspiller a Filmregisseur.
* 21. November: [[Marcel Langsam]], lëtzebuergeschen Turner a Konschtschmadd.
* [[26. November]]: [[Marcel L'Herbier]], franséische Filmregisseur an Dréibuchauteur.
* [[30. November]]: [[Gabrielle Dorziat]], franséisch Schauspillerin.
* {{5. Dezember}}: [[Lesley Selander]], amerikanesche Filmregisseur.
* {{7. Dezember}}: [[Cecilia Payne-Gaposchkin]], englesch Astronomin.
* [[13. Dezember]]: [[Jacques Palzer]], lëtzebuergeschen Turner an Olympionik.
* [[23. Dezember]]: [[Peggy Guggenheim]], US-amerikanesch Konschtsammlerin.
* 23. Dezember: [[Léon Nosbusch]], lëtzebuergesche Moler a Sculpteur.
* [[28. Dezember]]: [[Paul Wilwertz]], lëtzebuergesche Politiker.

== Um Spaweck ==
{{Commonscat}}

{{Referenzen}}