Quelltext vun der Säit 1981 weisen

{{Artikel Joer}}
D'Joer '''1981''' huet op engem [[Donneschdeg]] ugefaangen.

== Evenementer ==
=== Europa ===
* {{1. Januar}}: [[Griicheland]] gëtt Member vun der [[Europäesch Gemeinschaft|Europäescher Gemeinschaft]].
* {{0}}1. Januar: Den [[ECU]] (''European Currency Unit'') gëtt als Rechnungsunitéit an der Europäescher Gemeinschaft agefouert.
* {{6. Januar}}: De [[Gaston Thorn]] gëtt neie President vun der [[Europäesch Kommissioun|EG-Kommissioun]].
* [[29. Januar]]: De [[Spuenien|spuenesche]] Ministerpresident [[Adolfo Suárez]] demissionéiert.
* {{3. Februar}}: D'[[Gro Harlem Brundtland]] gëtt Ministerpresidentin vun [[Norwegen]].
* {{9. Februar}}: De [[Józef Pińkowski]] demissionéiert als Ministerpresident vu [[Polen]], de Generol [[Wojciech Jaruzelski]] gëtt Nofollger.
* [[23. Februar]]: [[Putsch]]versuch am spuenesche Parlament ([[Cortes Generales]]) ënner der Féierung vum Colonel [[Antonio Tejero]], d'Putschiste ginn deen Dag drop op.
* [[25. Februar]]: De [[Leopoldo Calvo-Sotelo Bustelo|Leopoldo Calvo Sotelo]] gëtt Ministerpresident a Spuenien.
* [[17. Abrëll]]: D'polnesch Regierung erkennt d'[[Gewerkschaft]] „Solidaritéit vu private Baueren“.
* {{5. Mee}}: Schwéier Onrouen an [[Nordirland]] nom Doud vum [[IRA]]-Mëmber [[Bobby Sands]].
* [[13. Mee]]: Attentat op de Poopst [[Jean-Paul II. (Poopst)|Jean-Paul II.]]
* [[26. Mee]]: Récktrëtt vun der italieenescher Regierung als Konsequenz vun der Affär ëm d'[[Fräimaurerloge]] [[Propaganda Due|P2]].
* [[9. Juli]]: D'[[Europäesch Fräi Allianz]] gëtt gegrënnt.
* {{3. August}}: Manifestatiounen a Pole wéinst schlechtem Ravitaillement.
* [[11. August]]: De [[Portugal|portugisesche]] Ministerpresident [[Francisco Pinto Balsemao]] trëtt zeréck.
* Oktober: déi franséisch Nationalversammlung gëtt gréng Luucht fir de Bau vun der [[Atomkraaftwierk Cattenom|Atomzentral Cattenom]].
* [[10. Oktober]]: Zu [[Bonn]] demonstréieren 300.000 Mënschen, an der [[Lëtzebuerg (Stad)|Stad Lëtzebuerg]] e puer Dausend fir de Fridden.
* [[13. Dezember]]: Den neie Partei- und Staatschef a [[Polen]], [[Wojciech Jaruzelski]], rifft d'[[Krichsrecht]] aus (bis [[22. Juli]] [[1983]]). D'Gewerkschaft [[Solidarność]] gëtt verbueden.

==== Lëtzebuerg ====
* [[14. Februar]]: Hochzäit vum Ierfgroussherzog [[Henri vu Lëtzebuerg|Henri]] mat der [[Maria Teresa Mestre]].
* [[31. Juli]]: En Düsenjet vum Typ [[Dassault Mirage 5|Dassault Mirage 5BR]] vun der [[belsch]]er Arméi knuppt an den [[RTL]]-[[Sender vun Diddeleng|Tëlevisiounspoteau]] zu [[Diddeleng]]; de Pilot an eng Koppel, déi am Haus nieft dem Mast gewunnt huet, kommen ëm d'Liewen.
* [[10. Oktober]]: [[Gemengewalen (Lëtzebuerg)|Gemengewalen]].
* [[5. September]]: Aweiung vum [[Hôpital Princesse Marie-Astrid]] zu [[Nidderkuer]].
* [[27. November]]: Déi lescht lëtzebuergesch Minettsminière, déi um [[Minière Thillebierg|Thillebierg]], mécht zou.

<gallery>
Fichier:TV Dudelange 1981 cropped.jpg|Den Diddelenger Sendemast nom Accident
Fichier:Hôpital Princesse Marie-Astrid, Nidderkuer-101.jpg|Hôpital Princesse Marie-Astrid
Thillebierg 2014 01.jpg|Minière Thillebierg
</gallery>

=== Afrika ===
* {{1. Januar}}: Den [[Abdou Diouf]] gëtt President vum [[Senegal]].

=== Amerika ===
==== USA ====
* [[30. Mäerz]]: Den US-President [[Ronald Reagan]] gëtt zu Washington, D. C. bei engem Attentat blesséiert.
* [[12. Abrëll]]: Éischte Start vun engem [[Space Shuttle]], der Columbia.

==== Mëttel- a Südamerika ====
* [[10. Januar]]: D'Regierung vun [[El Salvador]] rifft d'[[Krichsrecht]] aus.
* {{3. August}}: A [[Bolivien]] putschen d'Genereel [[Alberto Natusch Busch]] a [[Lucio Anez]] géint de Staatspresident [[Luis García Meza Tejada|Luis Garcia Meza]], deen den Dag drop demissionéiert.
* [[21. September]]: [[Belize]] gëtt onofhängeg.
* {{1. November}}: [[Antigua a Barbuda]] ginn onofhängeg.
* [[11. Dezember|11.]]/[[12. Dezember]]: An [[El Salvador]] ginn am Duerf [[El Mozote]] ronn 1.000 Leit duerch eng "Doudesschwadroun" vum Militärregime massakréiert.

=== Asien ===
* [[30. Mee]]: Am [[Bangladesch]] gëtt den [[Ziaur Rahman]] ermuert.
* [[11. Juni]]: Zirka 3.000 Doudeger bei engem [[Äerdbiewen]] am Iran.
* [[29. Juni]]: An der [[Volleksrepublik China]] gëtt den [[Hu Yaobang]] Nofollger vum [[Hua Guofeng]] als President vum ZK vun der Kommunistescher Partei.
* [[29. Juli]]: De fréieren iranesche Staatspresident [[Abū l-Hasan Banīsadr]] flücht a Frankräich.
* [[30. August]]: Bommenattentat zu [[Teheran]] op de Staatspresident [[Mohammed Ali Rajai]], de Ministerpresident [[Mohammad Javad Bahonar]] a 5 weider Persounen.

=== Ozeanien & Pazifik ===

=== Noen Osten an Arabesch Welt ===
* {{4. Abrëll}}: An [[Israel]] grënnt de [[Moshe Dajan]] eng nei Partei, d'[[Beweegung fir eng national Erneierung]].
* [[25. Mee]]: De [[Golfkooperatiounscounseil]] (GCC) gëtt vum [[Kuwait]], [[Saudi-Arabien]], [[Oman]], [[Bahrain]], [[Katar]] an de [[Vereenegt Arabesch Emirater|Vereenegten Arabeschen Emirater]] gegrënnt.
* [[29. Juni]]: Bei de Parlamentswalen an [[Israel]] entstinn zwéi gläichgrouss Bléck: de [[Likud]] ënner dem [[Menachem Begin]] an d'[[Awoda|IAP]] ënner dem [[Shimon Peres]].
* {{6. Oktober}}: Den [[Egypten|egyptesche]] President [[Anwar as-Sadat]] gëtt bei engem Attentat ermuert. De Vizepresident [[Husni Mubarak|Mohamed Hosni Mubarak]] iwwerhëlt säi Mandat.

== Konscht a Kultur ==

=== Molerei ===

=== Literatur ===

=== Musek ===
* {{4. Abrëll}}: D'Grupp [[Bucks Fizz]] gewënnt fir [[Vereenegt Kinnekräich|Groussbritannien]] mam Lidd ''[[Making Your Mind Up]]'' de [[Eurovision Song Contest 1981|26. Eurovision Song Contest]] zu [[Dublin]].

== Wëssenschaft an Technik ==
* [[12. August]]: [[IBM]] presentéiert de [[Personal Computer]] (PC).
* [[25. August]]: D'amerikanesch [[Raumsond]] [[Voyager 2]] flitt laanscht de [[Saturn (Planéit)|Saturn]] a funkt Fotoe vum Saturn, senge Réng a senge Mounden op d'Äerd.
* [[22. September]]: Den [[Héichvitesszuch]] [[TGV]] gëtt vum Staatspresident [[François Mitterrand]] ageweit.
* Den US-Seuchenschutz schwätzt eng éischt Kéier vun der Immunkrankheet [[AIDS]].

== Sport ==
* [[28. Januar]]: Déi [[lëtzebuergesch Foussballnationalekipp]] verléiert zu [[Thessaloniki]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'[[Foussball-Weltmeeschterschaft 1982]], 0:2 géint Griicheland.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=7651 D'Detailer vum Foussballlännermatch Griicheland-Lëtzebuerg den 28. Januar 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[11. Mäerz]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der [[Lëtzebuerg (Stad)|Stad Lëtzebuerg]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1982, 0:2 géint Griicheland.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=7761 D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Griicheland den 11. Mäerz 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>
* {{1. Mee}}: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg, am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1982, 1:2 géint Dänemark. De Gol fir d'Lëtzebuerger huet den [[Alain Nurenberg]] geschoss.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=7790 D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Griicheland den 1. Mee 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[22. September]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert an der Stad Lëtzebuerg 0:1 géint d'Bundesrepublik Däitschland.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=233 D'Detailer vum Foussballlännermatch Lëtzebuerg-Däitschland den 22. September 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[14. Oktober]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu [[Valencia]] 0:3 géint Spuenien.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=7713 D'Detailer vum Foussballlännermatch Spuenien-Lëtzebuerg de 14. Oktober 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>
* [[21. November]]: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu [[Novi Sad]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1982, 0:5 géint Jugoslawien.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=7710 D'Detailer vum Foussballlännermatch Jugoslawien-Lëtzebuerg den 21. November 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>
* {{5. Dezember}}: Déi lëtzebuergesch Foussballnationalekipp verléiert zu [[Neapel]], am Kader vun der Qualifikatioun fir d'Foussball-Weltmeeschterschaft 1982, 0:1 géint Italien.<ref>[http://eu-football.info/_match.php?id=7704 D'Detailer vum Foussballlännermatch Italien-Lëtzebuerg de 5. Dezember 1981 op der Websäit vun European Football]</ref>

== Gebuer ==
* {{Eidelt Joer}} [[Cameron Carpenter]], US-amerikaneschen Organist a Komponist.
* {{Eidelt Joer}} [[Steve Jakobs]], lëtzebuergesche Moler.
* {{Eidelt Joer}} [[Christophe Nanquette]], lëtzebuergesche Museker a Musekspedagog. 
* {{Eidelt Joer}} [[Loïc Tanson]], lëtzebuergesche Filmregisseur.
* {{9. Januar}}: [[Martine Emeringer]], lëtzebuergesch Volleyballspillerin.
* [[15. Januar]]: [[Alicia Keys]], amerikanesch Sängerin.
* [[23. Januar]]: [[Danièle Bausch]], lëtzebuergesch Basketballspillerin a Sportwëssenschaftlerin.
* {{2. Februar}}: [[Ralf Lentz]], lëtzebuergesche Volleyballspiller.
* {{9. Februar}}: [[Tom Hiddleston]], brittesche Schauspiller.
* [[22. Februar]]: [[Patricia Noesen]], lëtzebuergesch Volleyballspillerin.
* [[27. Februar]]: [[Josh Groban]], amerikanesche Sänger.
* [[28. Februar]]: [[Johanna Weirich]], lëtzebuergesch Geiistin.
* [[13. Mäerz]]: [[Patrick Augustin]], lëtzebuergeschen Handballspiller.
* [[28. Mäerz]]: [[Claire Christine Margue]], lëtzebuergesch Basketballspillerin.
* [[29. Mäerz]]: [[Franky Mangen]],lëtzebuergesche Basketballspiller.
* {{1. Abrëll}}: [[Asli Bayram]], däitsch Schauspillerin.
* {{7. Abrëll}}: [[Adolf El Assal]], lëtzebuergesche Filmmécher.
* [[18. Abrëll]]: [[Cameron Carpenter]], US-amerikaneschen Organist a Komponist.
* [[19. Abrëll]]: [[Hayden Christensen]], kanadesche Schauspiller.
* [[21. Abrëll]]: [[Semiray Ahmedova]], lëtzebuergesch Politikerin.
* [[25. Abrëll]]: [[Felipe Massa]], F1-Pilot.
* [[28. Abrëll]]: [[Jessica Alba]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* [[30. Abrëll]]: [[Max Hahn]], lëtzebuergesche Politiker.
* {{4. Mee}}: [[Benny Welter]], lëtzebuergeschen Äishockeyspiller.
* {{8. Mee}}: [[David Wagner (Liichtathleet)|David Wagner]], lëtzebuergesche Liichtathleet.
* [[16. Mee]]: [[Kevin Haas]], lëtzebuergesche Sportler.
* [[17. Mee]]: [[Christian Helmig]], lëtzebuergesche Vëlossportler.
* 17. Mee: [[Frank Hansen]], lëtzebuergesche Schauspiller.
* [[18. Mee]]: [[Ben Federspiel]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[27. Mee]]: [[Lara Heinz]], lëtzebuergesch Schwëmmerin.
* [[28. Mee]]: [[Gábor Talmácsi]], ungaresche Motoscoureur.
* {{1. Juni}}: [[Tessy Scholtes]], lëtzebuergesch Meeschterin am Karate a Sportlerin vum Joer 2002
* {{5. Juni}}: [[Carlos Barredo]], spuenesche Vëlossportler.
* {{9. Juni}}: [[Natalie Portman]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* [[15. Juni]]: [[René Peters]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* {{2. Juli}}: [[Claude Reiter]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* {{8. Juli}}: [[Sophie Creux]], franséisch Vëlossportlerin.
* {{9. Juli}}: [[Jessica Theis]], lëtzebuergesch Fotografin.
* [[24. Juli]]: [[Nayib Bukele]], salvadorianesche Politiker.
* [[29. Juli]]: [[Fernando Alonso]], spuenesche F1-Rennfuerer.
* {{6. August}}: [[Jeff Kirch]], lëtzebuergesche Basketballspiller.
* {{4. September}}: [[Beyoncé Knowles]], US-amerikanesch Sängerin.
* [[10. September]]: [[Filippo Pozzato]], italieenesche Vëlossportler.
* [[16. September]]: [[Francesco Tristano Schlimé]], lëtzebuergesche Pianist.
* [[22. September]]: [[Serdar Berdimuhamedow]], turkmeenesche Politiker.
* [[24. September]]: [[Michèle Zeyen]], lëtzebuergesch Basketballspillerin.
* [[25. September]]: [[Jacques Feyder (Volleyballspiller)|Jacques Feyder]], lëtzebuergesche Volleyballspiller.
* [[19. Oktober]]: [[Heikki Kovalainen]], F1-Pilot.
* [[23. Oktober]]: [[Ronny Scheier]], lëtzebuergeschen Äishockeyspiller.
* [[10. November]]: [[Kaatje Claes]], lëtzebuergesch Basketballspillerin.
* [[11. November]]: Prënz [[Guillaume vu Lëtzebuerg|Guillaume]], zanter 1999 Ierfgroussherzog vu Lëtzebuerg.
* [[17. November]]: [[Maud Mulder]], hollännesch Sängerin.
* [[26. November]]: [[Christophe Thiry]], lëtzebuergeschen Äishockeyspiller.
* [[27. November]]: [[Bruno Alves]], portugisesch-brasilianesche Foussballspiller.
* [[30. November]]: [[Marc Kemp (Handballspiller)|Marc Kemp]], lëtzebuergeschen Handballspiller.
* [[16. Dezember]]: [[Alphonse Leweck]], lëtzebuergesche Foussballspiller.
* [[21. Dezember]]: [[Marc Fischbach (Handballspiller)|Marc Fischbach]], lëtzebuergeschen Handballspiller.
* [[31. Dezember]]: [[Fabienne Elaine Hollwege]], lëtzebuergesch Schauspillerin.
* 31. Dezember: [[Sven Gauthier]], lëtzebuergeschen Handballspiller.

== Gestuerwen ==
* {{Eidelt Joer}}[[Nicolas Ferring]], lëtzebuergesche Resistenzler a Politiker.{{Eidelt Joer}}
* {{Eidelt Joer}}[[Jean-Marie Majerus (Kënschtler)|Jean-Marie Majerus]], lëtzebuergesche Moler.
* {{Eidelt Joer}}[[Buby Reinsch]], däitschen Jazzgittarist.
* [[16. Januar]]: [[Bernard Lee]], englesche Schauspiller.
* [[23. Januar]]: [[Samuel Barber]], US-amerikanesche Komponist.
* {{3. Februar}}: [[J Harlen Bretz]], US-amerikanesche Geolog.
* {{9. Februar}}: [[Bill Haley]], US-amerikanesche Sänger a Museker; Pionéier vum Rock'n'Roll.
* [[22. Februar]]: [[Curtis Bernhardt]], US-amerikanesch-däitsche Filmregisseur a Filmproduzent.
* {{9. Mäerz}}: [[Max Delbrück]], däitsch-US-amerikanesche Biophysiker a Genetiker, Nobelpräisdréier.
* [[11. Mäerz]]: [[Kazimierz Kordylewski]], polneschen Astronom.
* [[15. Mäerz]]: [[René Clair]], franséische Regisseur.
* [[20. Mäerz]]: [[Edith Schultze-Westrum]], däitsch Schauspillerin.
* [[23. Mäerz]]: [[Beatrice Tinsley]], neiséilännesch Astronomin.
* {{2. Abrëll}}: [[Edouard Grethen]], lëtzebuergeschen Turner an Olympionik.
* {{5. Abrëll}}: [[Joseph Keup]], lëtzebuergesche Paschtouer an Dichter.
* {{7. Abrëll}}: [[Norman Taurog]], US-amerikanesche Filmregisseur.
* {{8. Abrëll}}: [[Adrian Hoven]], éisträichesche Schauspiller, Filmregisseur, Dréibuchauteur a Filmproduzent.
* {{9. Mee}}: [[Fritz Umgelter]], däitsche Schauspiller, Film- an Theaterregisseur.
* [[11. Mee]]: [[Bob Marley]], jamaikanesche Reggae-Museker.
* [[13. Mee]]: [[Joan Weber]], US-amerikanesch Popsängerin.
* [[14. Mee]]: [[Charles Stein]], lëtzebuergesche Leefer an Olympionik.
* [[17. Mee]]: [[Albert Wagner]], lëtzebuergeschen Affekot.
* {{4. Juni}}: [[Ahmed Mohammed Rami]], egypteschen Dichter a Komponist.
* [[23. Juni]]: [[Zarah Leander]], schweedesch Sängerin a Schauspillerin.
* 23. Juni: [[Bruno Mattiussi]], lëtzebuergesche Boxer an Olympionik.
* [[24. Juni]]: [[Marcel Heuertz]], lëtzebuergeschen Naturwëssenschaftler.
* [[25. Juni]]: [[Frankie Hansen]], lëtzebuergesche Politiker.
* {{6. Juli}}: [[Albert Michel]], franséische Schauspiller.
* {{9. Juli}}: [[Maria Gleit]], däitsch Schrëftstellerin a Journalistin.
* {{4. August}}: [[Fränz Zuang]], lëtzebuergeschen Turner an Olympionik.
* [[11. August]]: [[Valentine Tessier]], franséisch Schauspillerin.
* [[17. August]]: [[Giorgio Ferroni]], italieenesche Filmregisseur.
* [[21. August]]: [[Oscar Stamet]], lëtzebuergesche Foussballspiller an Olympionik.
* [[23. August]]: [[Marcel Poiré]], franséisch-lëtzebuergesche Vëlossportler.
* [[25. August]]: [[Nic Pauly]], lëtzebuergesche Foussballspiller an Olympionik.
* [[26. August]]: [[Robert Thill (Journalist)|Robert Thill]], lëtzebuergesche Journalist an Auteur.
* [[27. August]]: [[Paul Herget]], US-amerikaneschen Astronom.
* [[29. August]]: [[Jean Kobs]], belsche Schrëftsteller a Paschtouer.
* {{1. September}}: [[Albert Speer (1905)|Albert Speer]], däitschen Architekt a Minister ënner dem Nazi-Regime.
* {{6. September}}: [[Christy Brown]], iresche Schrëftsteller a Moler.
* {{9. September}}: [[Jacques Lacan]], franséische Psychiater.
* [[14. September]]: [[Liliane Becker]], lëtzebuergesch Turnerin.
* [[16. September]]: [[Emile Colling]], lëtzebuergeschen Dokter a Politiker.
* [[19. September]]: [[Pierre Biermann]], lëtzebuergesche Schrëftsteller a Publizist.
* {{6. Oktober}}: [[Anwar as-Sadat]], egyptesche Staatspresident.
* {{7. Oktober}}: [[Nina Lefèvre]], lëtzebuergesch Sculptrice.
* [[29. Oktober]]: [[Georges Brassens]], franséische Museker a Chansonnier.
* {{3. November}}: [[Jean Eustache]], franséische Regisseur.
* [[10. November]]: [[Abel Gance]], franséische Regisseur.
* [[12. November]]: [[William Holden]], US-amerikanesche Schauspiller.
* [[29. November]]: [[Natalie Wood]], US-amerikanesch Schauspillerin.
* [[30. November]]: [[Maurice Leick]], lëtzebuergesche Gewerkschaftler a Politiker.
* {{1. Dezember}}: [[Nicolas Quiring]], lëtzebuergesche Politiker.
* {{0}}1. Dezember: [[Raymond Rouleau]], belsche Schauspiller a Regisseur.
* {{2. Dezember}}: [[Rudolf Prack]], éisträichesche Schauspiller.
* [[10. Dezember]]: [[Ernest Muhleisen]], franséischen Uergelbauer.
* [[15. Dezember]]: [[Max Steenbeck]], däitsche Physiker.
* [[17. Dezember]]<span><nowiki>: </nowiki></span>[[Georges Tandel]]<span>, lëtzebuergesche Schwëmmer an Olympionik.</span>
* [[29. Dezember]]: [[Georges Schiltz]], lëtzebuergesche Vëlossportler an Olympionik.

== Um Spaweck ==
{{Commonscat}}
{{Referenzen}}