Quelltext vun der Säit Charleroi weisen

{{Infobox Uertschaft Belsch
 | Numm = [[Fichier:Héraldique Ville BE Charleroi.svg|30px]] Charleroi<br>''[[Wallounesch|wal:]] Tchålerwè ; Châlerwè''<br>
 | Wopen = Drapeau ville be Charleroi.svg
 | Regioun = {{Wallounien}}
 | Communautéit = {{Franséisch Communautéit}}
 | Provënz = {{Provënz Hainaut}}
 | Arrondissement = [[Arrondissement Charleroi|Charleroi]]
 | Telefonszon = 071
 | Postcode = 6000, 6001, 6010<br> 6020, 6030–6032, <br>6040–6044, 6060, 6061
 | Koordinaten = {{Coor dms|50|24|42|N|04|26|40|O}}
 | Fläch = 10 208
 | Bevëlkerung = 201.256
 | Bevëlkerungsdatum = ''([[1. Januar]] [[2017]])''
 | Kaart = Charleroi Hainaut Belgium Map.svg
 | Kaarttext = Lag vun der Gemeng (rout)<br> an der Provënz Hainaut (hellgro)<br> am Arrondissement Charleroi (donkelgro)
}}
[[Fichier:Map Charleroi.svg|mini|Quartiere vu Charleroi]]
[[Fichier:Charleroi vu-depuis-Couillet.JPG|mini|Vue op Charleroi]]
[[Fichier:Winkelstraat Charleroi.jpg|mini|upright|Akafsstrooss]]
'''Charleroi''' ([[Wallounesch]] ''Tchålerwè ; Châlerwè''<ref>{{Citation|url=https://wa.wikipedia.org/w/index.php?title=Ch%C3%A2l%C3%A8rw%C3%A8&oldid=147116|titel=Châlèrwè|bezochtdatum=25.02.2020|datum=14.10.2008|taal=wa}}</ref>) ass eng Stad an der [[belsch]]er [[Provënz Hainaut]] an der Regioun [[Wallounesch Regioun|Wallounien]] an d'Haaptstad vum [[Arrondissement Charleroi|Arrondissement mam selwechten Numm]]. Mat 201.256 Awunner (Stand: 1.1.2017) ass Charleroi déi drëttgréisst Gemeng an der Belsch an déi gréisst a Wallonien. D'Awunner vu Charleroi gi ''Carolorégiens'' oder ''Carolos'' genannt.

== Geographie ==
Charleroi läit op der [[Sambre]], eng 50&nbsp;km südlech vu [[Bréissel]]. Ronderëm sinn, dem Auerenzär no, [[Les Bons Villers]] (a), [[Fleurus]] (b), [[Châtelet (Belsch)|Châtelet]] (c), [[Gerpinnes]] (d), [[Ham-sur-Heure-Nalinnes]] (e), [[Montigny-le-Tilleul]] (f), [[Fontaine-l'Évêque]] (g), [[Courcelles (Belsch)|Courcelles]] (h) a [[Pont-de-Celles]] (i).

Charleroi läit an engem grousse Baseng, wou [[Kuel]] ënnert dem Buedem ass. D'Kueleminne sinn haut all zou, mä et gëtt nach vill [[Tipp]]e ronderëm d'Stad.

=== Andeelung ===
Bei der [[Belsch Gemengefusiounen 1977|Gemengereform vun 1977]] goufen d'Gemenge [[Couillet]] (VI), Dampremy (II), Gilly (IV), Gosselies (XIV), Goutroux (XI), Jumet (XIII), Lodelinsart (III), [[Marchienne-au-Pont]] (IX), Marcinelle (VII), Monceau-sur-Sambre (X), Montignies-sur-Sambre (V), Mont-sur-Marchienne (VIII), [[Ransart (Belsch)|Ransart]] (XV) a Roux (XII) mat Charleroi (I) fusionéiert.

== Geschicht ==
Déi eelst erhale Quellespuer vu Charleroi ass an engem Dokument vun 863 vun der [[Abtei Lobbes]] wou d'Duerf ''Carnotus'' ernimmt gëtt, dat 980 als ''Karnoit'' (980) a ''Charnoy'' (1188) opdaucht, an dunn an der [[Grofschaft Namouer]] louch.

1659 gouf mam [[Traité vun de Pyrenäen|Pyrenäenfridden]] d'Grenz tëscht de [[Spuenesch Nidderlanden|Spueneschen Nidderlanden]] a Frankräich nei gezunn. Fir d'Verdeedegung vun dëser neier Südgrenz ze verbesseren, huet de Gouverneur vun den Nidderlanden, de Francisco de Moura, den 3. September 1666 am Numm vum Kinnek [[Carlos II. vu Spuenien|Carlos II.]] d'[[Grondherrschaft]] iwwer d'Duerf Charnoy iwwerholl, fir do eng nei Festungsanlag ze bauen. Dobäi gouf Charnoy zu Éiere vum Kinnek a ''Charleroy'' ëmgenannt. Nach ier se fäerdeg gebaut war, ass se 1667 am [[Devolutiounskrich]] u Frankräich gefall. Den 2. Juni 1667 huet de [[Louis XIV.]] d'Festung besicht an den Uerder ginn, se nees opzeriichten. 1668 war dëst geschitt. Kuerz dono gouf se vun den Hollänner belagert, ma goung 1678 duerch den [[Traité vun Nijmegen]] u Spuenien. 1693 hunn d'Fransouse se nees ageholl, ma scho 1697, duerch den [[Traité vu Rijswijk]] goung d'Festung hannescht u Spuenien. Net laang dono hunn d'Fransousen, d'[[Republik vun de Siwe Vereenegte Provënzen|Vereenegt Provënzen]] an d'Éisträicher sech drëm geklappt; déi leschtgenannt kruten et 1714 duerch den [[Traité vu Baden]]. 1745 gouf se nees vum Prince de Conti fir Frankräich ageholl, a gouf 1748 nees eng Kéier un Éisträich hanneschtginn.

Bis d'[[Franséisch Revolutioun]] war emol Rou. 1790 koum et zu Opstänn, déi zur Grënnung vun de [[Vereenegt nidderlännesch Staaten|Vereenegten nidderlännesche Staate]] gefouert hunn. Doropshin hunn d'Éisträicher d'Stad besat, ma goufe bei der [[Schluecht vu Jemappes]] 1792 vun de Fransouse verdriwwen. Véier Méint drop hun d'Éisträicher s'erëmgeholl, just fir se den 12. Juni 1794, bei der [[Schluecht vu Fleurus]], nees un d'Fransousen ze verléieren. Vu 1794 bis 1800 hat se de "Revolutionsnumm" ''Libre-sur-Sambre''. Nom [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] senger Néierlag 1815 gouf Charleroi an d'[[Vereenegt Kinnekräich vun den Nidderlanden]] integréiert, a gehéiert zanter der [[Belsch Revolutioun|Belscher Revolutioun]] 1830 zum neigegrënnte Kinnekräich Belsch.

Tëscht 1867 an 1875 gouf d'Festung geschleeft, fir méi Plaz ze kréien, fir d'Stad auszebauen.

Bei der Gemengefusioun 1977 huet Charleroi seng Awunnerzuel verzéngfacht.

== Ekonomie==
Am Laf vun der [[Industriell Revolutioun|Industrieller Revolutioun]] vum [[19. Joerhonnert]] gouf Charleroi den Zentrum vun der wallounescher Kuelen- a [[Stolindustrie]] an och e fréien Zentrum vun der [[Aarbechterbeweegung]]. Ausserdeem gouf sech an der Géigend ronderëm op d'Produktioun vu [[Flaachglas]] spezialiséiert. 1863 hunn d'Bridder Alfred an [[Ernest Solvay]] zu Couillet, haut e Quartier vu Charleroi, hir éischt Fabrick vu [[Natriumcarbonat]] opgeriicht, e wichtege Bestanddeel vun der Glasinustrie, dat nom [[Solvay-Procédé]] produzéiert gouf.

Vill auslännesch Immigranten, virop Italieener, koume fir an d'Grouwen an an d'Schmelze schaffen ze goen. Den 8. August 1956 sinn an der Minière [[Bois du Cazier]] zu Marcinelle beim schwéierste Grouwenaccident vun der belscher Geschicht 262 Mineuren ëm d'Liewe komm, déi meescht dovun Italieener.

Zanter dem Enn vun den 1960er Joren an der Strukturkris an der Stolindustrie hunn no an no all Schmelzen zougemaach, wat zu engem bis haut héijem Chômage gefouert huet. 2012 huet [[Duferco]] ugekënnegt, dee leschten Héichuewen auszemaachen. D'Glasindustrie ass net méi sou staark wéi se war, beschäftegt awer nach Leit. Zu Gosselies hat de Maschinnebauer [[Caterpillar]] déi gréisst Fabrick baussent den [[Vereenegt Staate vun Amerika|USA]] bedriwwen, dës gouf 2017 zougemaach, sou datt iwwer 2000 Leit hir Aarbecht verluer hunn.

== Verkéier ==
=== Eisebunn ===
Charleroi ass mat Verbindungen op [[Bréissel]] (- [[Antwerpen]]), [[Léck]], [[Lille]] a [[Paräis]] a mat de Regionalstrecken op [[Couvin]] an [[Ottignies-Louvain-la-Neuve]] e wichtegen Eisebunnsknuet. An der Haaptgare [[Gare Charleroi Sud|Charleroi Sud]] fueren all Dag ronn 355 Zich<ref>Indicateur des Chemins de Fer Belges</ref>.

=== Schëfffaart ===
Den [[Hafe vu Charleroi]] ass iwwer de [[Kanal Charleroi-Bréissel]] un d'[[Flandern|flämescht]] [[Wasserstrooss]]ennetz ugebonnen.

=== Fluchverkéier===
Bei Charleroi zu Gosselies ass de [[Fluchhafe Bréissel-Charleroi]], dee vu Bëllegfluchgesellschaften, virop [[Ryanair]], ugeflu gëtt.

=== Lokaltransport===
Den ëffentlechen Transport gëtt vun der Gesellschaft [[Transport en Commun|TEC Charleroi]] mat Busser an engem [[Métro léger Charleroi|Premetrosnetz]] gemaach.

== Kuckeswäertes==
* D'Kuelegrouf [[Bois du Cazier]], déi 2012 mat dräi anere wallounesche Kueleminne als [[UNESCO]]-[[Weltierwen|Weltierwe]] deklaréiert gouf.
* De [[Beffroi]] vu Charleroi, Deel vum UNESCO-Weltierwen ''Beffroien an der Belsch an a Frankräich''.
* De [[Musée de la Photographie de la Communauté française à Charleroi|Musée de la Photographie]] zu Mont-sur-Marchienne, ee vun de bedeitendste Fotografie-Muséeë vun Europa.
* D'Schlass vu Monceau-sur-Sambre aus dem [[17. Joerhonnert]], mat sengem [[englesche Gqart]].
* De Glasmusée
* De [[Musée des Beaux Arts Charleroi]]

== Jumelagen==
[[Fichier:Charleroi - hôtel de ville vu de la place Charles II - 2014-08-07.jpg|mini|D'Stadhaus mam [[Beffroi]] op der Place Charles II (gebaut 1936)]]
Charleroi ass mat deenen heite Stied jumeléiert:
{{div col}}
* {{FRA}} - [[Hirson]]
* {{FRA}} - [[Saint-Junien]]
* {{FRA}} - [[Sélestat]]
* {{DEU}} - [[Schramberg]]
* {{DEU}} - [[Waldkirch]]
* {{ITA}} - [[Manoppello]]
* {{ITA}} - [[Casarano]]
* {{ITA}} - [[Follonica]]
* {{JPN}} - [[Himeji]]
* {{UKR}} - [[Donezk]]
* {{USA}} - [[Pittsburgh]]
* {{TUR}} - [[Usak]]
{{div col end}}

== Galerie ==
<gallery>
File:Charleroi buildings.jpg
File:Charleroi altar church.jpg
File:Charleroi street view.jpg
File:Charleroi street view sun.jpg
File:Charleroi clock.jpg
</gallery>

== Um Spaweck==
{{Commonscat}}
* [http://www.charleroi.be/ Offizielle Website vu Charleroi] 
* [http://www.charleroi-museum.be/ Muséeë vun der Stad Charleroi]

{{Gemeng Charleroi}}

{{Navigatioun Stied a Gemengen an der Provënz Hainaut}}

[[Kategorie:Charleroi| ]]
[[Kategorie:Gemengen an der Provënz Hainaut]]
[[Kategorie:Uertschaften an der Provënz Hainaut]]
[[Kategorie:Stied an der Provënz Hainaut]]
[[Kategorie:Etappestied vum Tour de France]]