Quelltext vun der Säit STEREO weisen

{{Aner Bedeitungen op Mooss|de STEREO Raumsonden|aner Bedeitunge vu "stereo"|Stereo}}
[[Fichier:STEREO overlap.png|thumb|Dräidimensional Observatioun vu Sonneneruptiounen]]
[[Fichier:STEREO's_orbits.gif|thumb|D'Fluchbunne vun de STEREO-Sonden]]
[[Fichier:STEREO instruments.png|thumb|Opbau vun de STEREO-Raumsonden]]
[[Fichier:Delta 2 7925-10L with STEREO.jpg|thumb|Start vun der Delta-Rakéit mat STEREO]]
[[Fichier:Delta II 10L fairing installation around STEREO spacecraft.jpg|thumb|D'STEREO-Raumsonden an der [[Delta II|Delta-II]]-10L-Notzlaaschtverkleedung]]

De Projet '''STEREO''' ('''S'''olar '''TE'''rrestrial '''RE'''lations '''O'''bservatory) vun der US-Raumfaartagentur [[NASA]] bestoung aus zwou bal identesche [[Raumsond]]en, déi d'[[Sonn]] an d'Interaktioun vun hiren Deelerchersausbréch a Felder mat der [[Magnéitosphär]] vun der Äerd fir d'éischt [[3D|dräidimensional]] observéiert hunn ([[Stereoskopie|Stereoeffet]]). De Start war de [[26. Oktober]] [[2006]]&nbsp;um 0:52 Auer [[Koordinéiert Weltzäit|UTC]] mat enger [[Delta II|Delta II 7925-10L]] vu [[Cape Canaveral Air Force Station|Cape Canaveral]] zu [[Florida]].

D'Missioun gouf vum [[Applied Physics Laboratory]] (APL) vun der [[Johns Hopkins University]] geleet. D'Käschte vun der Missioun inklusiv all Entwécklungs- a Baukäschten (och international), vun der Drorakéit, a vun der Primärmissioun (zwee Joer) souwéi vun der Datenauswäertung (dräi Joer) hu ronn 550 Milliounen [[US-Dollar]] ausgemaach.

== Wëssenschaftlech Ziler ==
* Verstoe vun den Ursaachen a vum Mechanissem vun de [[Koronale Massenausworf|koronale Massenauswërf]] (englesch: ''coronal mass ejections'', CME)
* Beschreiwung vun der Ausbreedung vu koronale Massenauswërf an der [[Heliosphär]]
* Entdeckung vun de Mechanissemen an den Acceleratiounsplaze vun de Partikelen an der ënneschter [[Korona (Sonn)|Korona]] an am interplanetare Raum.
* Erfuersche vun der geneeër Struktur vum [[Sonnewand]]
* Duerch déi héich Stabilitéit vun de Kamerae sinn déi gesammelt Daten och fir aner astronomesch Zwecker vun Notzen, sou goufen iwwer honnert [[Duebelstär]]en entdeckt.<ref>[http://www.astronomy.com/en/News-Observing/News/2011/04/STEREO%20turns%20its%20steady%20gaze%20on%20variable%20stars.aspx STEREO turns its steady gaze on variable stars], ''Astronomy'', [[19. Abrëll]] [[2011]]</ref>

== Auswäertung ==
Bei der Auswäertung vun den Date setzen och vill Fräiwëlleger hir Zäit an, fir d'Biller vun der Sonn iwwer d'Websäit ''Solarstormwatch'' ze klasséieren.<ref>http://www.solarstormwatch.com</ref>

== Missiounsverlaf ==
Déi béid Sonden, STEREO A an STEREO B, goufen openee montéiert a mat enger [[Delta II|Delta-II]]-Drorakéit an eng héichelliptesch Äerdëmlafbunn mat engem [[Apogeum]] vu ronn 400.000&nbsp;km Héicht transportéiert. Den Apogeum louch dobäi um Plang vun der Moundbunn a war eppes méi wäit vun der Äerd ewech wéi d'Moundbunn.

Wärend en ettlechen Äerdëmleef hu sech d'Raumsonden vunenee getrennt. De [[15. Dezember]] [[2006]] haten de STEREO A (Ahead) an de B (Behind) e [[Swing-by]] beim Mound gemaach, woubäi de STEREO A de Mond op enger Distanz vu 7.322&nbsp;km passéiert hat an de STEREO B op enger Distanz vun 11.750&nbsp;km. De STEREO A hat doduerch d'[[Kosmesch Vitess|Fluchtvitess]] vum Äerd-Mound-System iwwerschratt an ass op hirer Ëmlafbunn virun der Äerd ëm d'Sonn geflunn. De STEREO A koum dobäi an eng Sonnenëmlafbunn, déi eppes méi bannenzeg vun der Äerdëmlafbunn läit an eng Ëmlafzäit vun 346 Deeg huet. D'STEREO A kreest doduerch méi séier wéi d'Äerd ëm d'Sonn a leeft all Joer ëm 22° méi wäit op hirer Ëmlafbunn no vir wéi eis Äerd.

D'STEREO B gouf duerch de Swing-by op eng vill méi gouss Äerdëmlafbunn bruecht. Duerno hat si den [[21. Januar]] [[2007]] de Mound nees eng Kéier passéiert, déi Kéier awer iwwer der entgéintgesater Säit vun der Äerd. Bei deem zweete Swing-by an 8.800&nbsp;km Héicht gouf d'STEREO B op Fluchtvitess aktivéiert an ass géint d'Ëmlafrichtung vun der Äerd ëm d'Sonn fortgeflunn. Se koum doduerch op eng Sonnenëmlafbunn mat enger Ëmlafzäit vun 388 Deeg. D'STEREO B kreest doduerch méi lues ëm d'Sonn wéi eis Äerd a bleift ëm 22° pro Joer op hirer Ëmlafbunn hanner der Äerd zeréck. Dofir wäerten déi béid STEREO-Sonden viraussiichtlech [[2015]] hanner der Sonn sinn.<ref>SpaceflightNow: {{en}} [http://www.spaceflightnow.com/delta/d319/ Spacecraft launched to see the sun in a new dimension] ([[25. Oktober]] [[2006]])</ref>{{,}}<ref>NASA: {{en}} [https://web.archive.org/web/20170209145012/https://www.nasa.gov/pdf/161314main_STEREOPressKit5.pdf STEREO-PressKit] (PDF-Datei; 1,3 MB)</ref>

De [[6. Februar]] [[2011]] hunn d'Sonden hir géigesäiteg [[Oppositioun (Astronomie)|Oppositioun]] passéiert an den [[1. Juni]] [[2011]] goufe fir d'éischt Biller gemaach, aus deenen e komplett Bild vun der äerdofgedréiter Sonnesäit zesummegesat gouf.<ref>[https://web.archive.org/web/20150125075652/http://www.nasa.gov/mission_pages/stereo/news/farside-060111.html STEREO Sees Complete Far Side], Susan Hendrix, NASA</ref>

Den [[1. Oktober]] [[2014]] ass de Kontakt mat der Sond STEREO B no engem geplangten Neistart vun der Software verluer gaangen. D'Grënn dofir sinn net bekannt.<ref>NASA: {{en}} [http://stereo-ssc.nascom.nasa.gov/new.shtml What's New] ([[10. Oktober]] [[2014]])</ref>

== Opbau vun de Sonden ==

Déi béid Sonde goufe vum [[Applied Physics Laboratory|AP-Laboratoire]] gebaut, deen och d'Missioun iwwerwaacht. D'Raumsonde sinn 1,10&nbsp;m héich, 2,01&nbsp;m laang an 1,19&nbsp;m (mat oppene Solarkollekteren 6,49&nbsp;m) breet. D'Sonde sinn dräiachseg stabiliséiert an hate vollgetankt eng Mass vu jee 618,7&nbsp;kg. D'Leeschtung vun de Sonnepanéilen déi den Energieverbrauch ofdecke läit bei 475 [[Watt (Eenheet)|Watt]]<ref>http://stereo.gsfc.nasa.gov/status.shtml</ref>. D'Dateniwwerdroung op d'Äerd erfollegt mat enger Vitess vu 720&nbsp;[[Dateniwwerdroungsquot|Kbps]]; gläichzäiteg huet all Raumsond eng intern Späicherkapazitéit vun iwwer 1&nbsp;GByte.

== Instrumenter ==
Déi zwou STEREO-Sonden hu jiddwereng déi selwecht véier Instrumenter resp. Instrumentesetten u Bord.

*'''S'''un '''E'''arth '''C'''onnection '''C'''oronal and '''H'''eliospheric '''I'''nvestigation '''(SECCHI)''' 
:SECCHI ass en Instrumenteset, deen aus véier eenzelen Instrumenter besteet: enger [[Ultraviolettstralung|Ultraviolett]]kamera, zwéi [[Koronograph|Wäissliichtkoronographen]] an enger Kamera fir d'Observatioun vun der Heliosphär. Déi Instrumenter observéiere mat enger dräidimensionaler Opléisung, déi koronal Massenauswërf op hirer Rees vun der Sonnenuewerfläch, duerch d'Sonnekorona, an den interplanetare Raum bis zum Optreffen op der Äerd. De SECCHI gouf ënner der Leedung vum [[United States Naval Research Laboratory|Naval Research Laboratory]] zu [[Washington, D.C.|Washington (D.C.)]] entwéckelt.
*'''S'''TEREO/'''WAVES''' ('''SWAVES''')
:SWAVES verfollegt d'Radiostéierungen déi op hirem Wee vun der Sonn bis op d'Äerd vun der Sonn ervirgeruff ginn. D'Instrument gouf ënner der Leedung vum [[Observatoire vu Meudon]] an dem [[Goddard Space Flight Center]] entwéckelt.
*'''I'''n-situ '''M'''easurements of '''PA'''rticles and '''C'''ME '''T'''ransients '''(IMPACT)'''
:IMPACT ermëttelt déi dräidimensional Verdeelung an d'[[Plasma (Physik)|Plasmaeegeschafte]] vun den energieräiche Sonnenpartikelen a moosst dat lokaalt [[Magnéitfeld]]. Den IMPACT gouf ënner der Leedung vun der [[Universitéit vu Kalifornien]] vu [[Berkeley (Kalifornien)|Berkeley]] entwéckelt.
*'''PLA'''sma and '''S'''upra'''T'''hermal '''I'''on '''C'''omposition '''(PLASTIC)'''
:PLASTIC studéiert d'Plasmaeegeschafte vu [[Proton]]en, [[Alphadeelercher]] a schwéiere [[Ion]]en. D'Instrument ermëttelt d'Massen- an d'Transportverdeelung vun de schwéiere Ionen an d'Ënnerscheeder tëscht dem Plasma vun de koronale Massenauswërf an dem Plasma ronderëm. De PLASTIC gouf ënner der Leedung vun der [[Universitéit vun New Hampshire]] entwéckelt.

== Kuckt och ==
{{Kuckt och Portal:Astronomie}}
* [[Lëscht vun onbemannte Raumfaartmissiounen]]

== Um Spaweck ==
{{div col|cols=4}}
{{Commonscat|STEREO (spacecraft)|STEREO}}
* {{en}} [http://stereo.gsfc.nasa.gov/ STEREO-Homepage]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20110217101119/http://secchi.nrl.navy.mil/ SECCHI Homepage beim US Naval Research Laberatory]
* {{en}} [http://swaves.gsfc.nasa.gov/ SWAVES Homepage]
* {{en}} [http://sprg.ssl.berkeley.edu/impact/ IMPACT Homepage]
* {{en}} [http://stereo.sr.unh.edu/ PLASTIC Homepage]
* {{en}} [https://web.archive.org/web/20091115163131/http://www.space.unibe.ch/stereo/ STEREO Homepage vun der Universitéit Bern]
* {{en}} [http://www.solarstormwatch.com/ Solar Storm Watch Homepage]
{{Div col end}}
{|{{prettytable}} 
|[[Fichier:STEREO in cleanroom.jpg|thumb|center|D'STEREO-Sonden an engem propere Raum vum Goddard Center]]
|[[Fichier:Artist's concept showing CME sweeping past STEREO.jpg|thumb|center|Computerbild vum STEREO a [[Koronale Massenausworf|koronalem Massenausworf]].]]
|}

{{Referenzen}}

[[Kategorie:Sonnesonden|Stereo]]
[[Kategorie:Weltraumteleskopen]]
[[Kategorie:NASA]]
[[Kategorie:2006 an der Raumfaart]]