Quelltext vun der Säit Transport intercommunal de personnes dans le canton d'Esch-sur-Alzette weisen

{{Infobox Gemengesyndikat}}[[Fichier:Logo TICE Canton d'Esch-sur-Alzette.svg|thumb|260px|Logo]]
[[Fichier:Tice Busgarage Esch-Alzette.jpg|thumb|260px|TICE - Busgarage um Boulevard Charles de Gaulle zu Esch-Uelzecht]]
Den '''Transport intercommunal de personnes dans le canton d'Esch-sur-Alzette''', ofgekierzt '''TICE''', ass e [[Lëtzebuerg (Land)|lëtzebuergeschen]] [[Interkommunal Syndikater zu Lëtzebuerg|interkommunale Syndikat]] dee sech ëm den ëffentleche Persounentransport am Süde vu Lëtzebuerg, gréisstendeels am [[Minettsgéigend|Minett]] këmmert.

Den TICE ass zanter 2020 als [[Ëffentlecht Etablissement (Lëtzebuerg)|ëffentlecht Etablissement]] am [[Handelsregëster]] agedroen<ref>{{Citation|url=https://gd.lu/rcsl/8Kl6sF|titel=(J127) SYNDICAT DES TRAMWAYS INTERCOMMUNAUX DANS LE CANTON D'ESCH|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=31.01.2020|uitgever=www.lbr.lu|taal=Fr}}</ref>.

== Geschicht ==

=== Legal Basis ===
[[Fichier:TICE Verwaltungsgebäude Esch-Alzette, bvd Charles de Gaulle 01.jpg|thumb|260px|Verwaltungsgebai vum TICE um Bvd Charles de Gaulle zu Esch-Uelzecht (2014)]]
[[Fichier:MAN Bus mit Anhänger TICE, Lycée technique d'Esch-sur-Alzette 01.jpg|thumb|260px|MAN-Bus mat Unhänger (Göppel 10) am Retrolook fir d'100-Joer Feier 2014]]
Mam Gesetz vum 19. Mee 1914<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/1914/05/19/n1/jo|titel=Loi du 19 mai 1914 concernant l'établissement de tramways intercommunaux dans le canton d'Esch-sur-Alzette|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=23.05.1914|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref> gouf d'Regierung autoriséiert bis zu 50 Prozent vun de Käschten fir d'Uleeë vun interkommunalen Tramslinnen am Kanton Esch-Uelzecht z'iwwerhuelen. Den initiale Betrag vun der staatlecher Participatioun vun ursprénglech maximal 2,5 Milliounen [[Lëtzebuerger Frang|Frang]] gouf 1921 op e Maximum vun 8,7 Millioune Frang erhéicht<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/loi/1921/08/09/n2/jo|titel=Loi du 9 août 1921 portant modification de l'art. 1er de la loi du 19 mai 1914 concernant l'établissement de tramways intercommunaux dans le canton d'Esch-s.-l'Alzette|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=13.08.1921|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref>.

Op Basis vum Gesetz vun 1914 gouf de ''Syndicat de communes pour la construction et l'exploitation de tramways intercommunaux dans le canton d'Esch-s.-Alz'' duerch e groussherzogleche Beschloss vum 2. Juni 1914<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/agd/1914/06/02/n1/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 2 juin 1914 portant création d'un syndicat de communes pour la construction et l'exploitation de tramways intercommunaux dans le canton d'Esch-s.-Alz|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=06.06.1914|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref> vun den 9 follgende [[Gemeng (Lëtzebuerg)|Gemenge]] gegrënnt:
{{div col|cols=3}}
{{Diddeleng}}

{{Déifferdeng}}

{{Esch-Uelzecht}}

{{Keel}}

Nidderkäerjeng (haut: {{Käerjeng}})

{{Péiteng}}

{{Rëmeleng}}

{{Schëffleng}}

{{Suessem}}
{{div col end}}
De Syndikat krut d'exklusiivt Recht fir um Gebitt vun de Membergemengen en Tram ze bauen, ze bedreiwen a fir Konzessiounen ze verginn.

Am Laf vun der Zäit gouf den Arrêté grand-ducal e puermol ugepasst: de 27. Dezember 1951<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/agd/1951/12/27/n1/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 27 décembre 1951 portant modification de l'article 4 de l'arrêté grand-ducal du 2 juin 1914, concernant la création d'un syndicat de communes pour la construction et l'exploitation de tramways intercommunaux dans le canton d'Esch/Alzette|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=29.12.1951|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref>, de 27. Mee 1952<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/agd/1952/05/27/n1/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 27 mai 1952, portant modification de l'article 5 de l'arrêté grand-ducal du 2 juin 1914, modifié par l'arrêté grand-ducal du 27 décembre 1951. (Syndicat de communes pour la construction et l'exploitation de tramways intercommunaux).|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=06.06.1952|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref>, 1953<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/agd/1954/11/13/n3/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 13 novembre 1954 modifiant l'organisation du syndicat de communes pour la construction et l'exploitation de tramways intercommunaux dans le canton d'Esch-sur-Alzette|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=01.12.1954|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref>, den 29. Juli 2008<ref name=":0">{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/agd/2008/07/29/n1/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 29 juillet 2008 portant approbation des nouveaux statuts du Syndicat pour le transport intercommunal de personnes dans le canton d'Esch-sur-Alzette, en abrégé «T.I.C.E.»|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=03.09.2008|uitgever=legilux.public.lu/|taal=Fr}}</ref>{{,}}<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/leg/rect/2009/01/30/n1/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 29 juillet 2008 portant approbation des nouveaux statuts du Syndicat pour le transport intercommunal de personnes dans le canton d'Esch-sur-Alzette, en abrégé «T.I.C.E.». RECTIFICATIF|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=30.01.2009|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref> an den 1. Dezember 2017<ref>{{Citation|url=http://data.legilux.public.lu/eli/etat/adm/agd/2017/12/01/b3707/jo|titel=Arrêté grand-ducal du 1er décembre 2017 portant approbation des nouveaux statuts du Syndicat pour le transport intercommunal de personnes dans le Canton d'Esch-sur-Alzette, en abrégé « T.I.C.E. »|bezochtdatum=22.08.2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=23.12.2017|uitgever=legilux.public.lu|taal=Fr}}</ref>. Mat der Statutenännerung vun 2008 gouf den Numm ''Tramways intercommunaux du canton d'Esch-sur-Alzette'' an ''Transport intercommunal de personnes dans le canton d'Esch-sur-Alzette'' geännert, d'Ofkierzung ''TICE'' gouf bäibehalen<ref name=":0" />.

Am Joer 2008 ass d'[[Gemeng Monnerech]] dem TICE-Syndikat bäigetrueden{{Source?}}.

Am Joer 2012 koumen duerch d'Schafe vun der [[Gemeng Käerjeng]] duerch Fusioun zousätzlech Uertschaften dobäi.

=== Exploitatioun ===
D'Geschicht vum TICE léisst sech an dräi Phasen andeelen:
* Plangen a Realiséieren (12. Mee 1910 - 29. Mee 1927),
* Tramsbetrib (29. Mee 1927 - 22. September 1956); méi Informatioun doriwwer am Artikel [[Minettstram]],
* Busbetrib (13. September 1949 - haut).

Vun 1949 bis 1956 sinn déi fréier Linne vum Minettstram no an no mat Bussen ersat ginn.

Den 2. Juni 2014 gouf den 100. Jubiläum vum TICE an enger akadeemescher Sëtzung am [[Escher Theater]] gefeiert<ref>Nicolas Anen am [[Luxemburger Wort]] vum 4. Juni 2014, S.18: ''Den TICE, e Stéck Minett''</ref>. Den TICE beschäftegt haut (2014) 364 Leit an huet 110 Bussen am Asaz. Aus der selwechter Ursaach war den 19. Juli 2014 eng ''Porte ouverte'' an de Raimlechkeete vum TICE um Boulevard Charles de Gaulle<ref>P. Mousel am [[Luxemburger Wort]] vum 21. Juli 2014, S. 18: ''Öffentlicher Transport mal anders''</ref>.

Direkter vum TICE ass de Steve Arendt, Presiddent vum Syndikat ass de [[Pierre Mellina]].

== Aktuell Daten (Abrëll 2022): ==
[[Fichier:TICE-Tankstelle 01.jpg|thumb|260px|Tankstatioun fir d'Busse vum TICE mat Diesel oder Bioäerdgas opzetanken]]
* Zuel vun de Buslinnen: 15
* Zuel vun de Bussen: 140
* Busse mat Dieselmotor: 77
* Busse mat Äerdgasmotor: 63
* Standardbussen: 77
* Standardbusse mat Remorque: 5
* Gelenkbussen: 45
* Midi-Bussen: 13
* Total Personal: 508
* Personal an der Administratioun: 12
* Personal am Fuerbetrib: 426, dovu 409 Chaufferen
* Personal an den Atelieren: 70
* Gefuere Streck pro Joer: 6,457 Millioune [[Kilometer]]
* Zuel vun de Passagéier pro Joer: 8 Milliounen

== Buslinnen ==
Den '''TICE''' bedreift (2015) 15 Buslinne fir de Public an 81 Linne fir de Schülertransport. Op den Haaptbuslinne fueren d'Busse wiertes am 15 Minutten-Takt, op den Niewelinnen all 30 Minutten, op engem Streckennetz vun 377,5&nbsp;km {{small|(Stand 2011)}}.

D'Zuel vun de Buslinnen ass an de leschten 10 Joer vun 9 op 16 eropgaangen, fir 2015 nees op 15 erofzegoen. 
Déi [[Gare Esch-Uelzecht|Escher Gare]] huet grad wéi virdru beim Tram d'Funktioun vun engem [[Terminus]].

* '''Linn 1''': Esch - Bieles - Uewerkuer - Déifferdeng - Nidderkuer - Péiteng - Rolleng
* '''Linn 2''': Esch - Bieles - Zolwer - Déifferdeng
* '''Linn 3''': Esch - Bieles - Zolwer - Suessem - Nidderkäerjeng - Uewerkäerjeng - Lénger - Péiteng - Rolleng - Rodange 
* '''Linn 4''': Esch Belval - Esch Gare - Schëffleng - Keel - Diddeleng 
* '''Linn 5''': Esch - Keel - Rëmeleng - Téiteng - Keel - Diddeleng
* '''Linn 6''': Déifferdeng - Zowaasch - Nidderkuer
* '''Linn 7''': Esch - Esch Lalleng - Esch Belval
* '''Linn 8''': Diddeleng - Greisendall - Spidol - Gare - Soibelkaul 
* '''Linn 9''': Diddeleng - Skatepark P&R - Italien - Gare - Gemeng - Bireng
* '''Linn 10''': Diddeleng Gemeng - Kräizbierg - Wolkeschdall - Gare - Gemeng
* '''Linn 12''': Esch - Conservatoire - Hiehl - [[Pierre Ponath|Pierre-Ponath-Plaz]]
* '''Linn 13''': Esch - Éilereng - Zolwer - Suessem - Nidderkäerjeng - Péiteng - Rolleng - Rodange
* '''Linn 14''': Déifferdeng - Niederkuer - Suessem - Nidderkäerjeng - Péiteng - Rolleng - Rodange
* '''Linn 15''': Esch - Esch Belval - Bieles - Zolwer - Suessem - Nidderkäerjeng - Uewerkäerjeng - Féngeg - Kënzeg
* '''Linn 17''': Esch - Éilereng - Monnerech - Steebrécken

Zanter dem 5. Dezember 2016 fiert all Wochenenn an um Virowend vun de Feierdeeg en "Nuetsbus" op alle Linnen.

== Bussen ==
[[Fichier:MAN Bus mit Anhänger TICE, Lycée technique de Lallange 01.jpg|thumb|260px|MAN-Bus Nr. 555 mam [[Göppel|Göppel-Unhänger]] Nr. 501 virum Lallenger Lycée.]]
[[Fichier:TICE-Bus 34.jpg|thumb|260px|TICE-Bus Nr. 34 vun 1959 (Mercedes-Benz Typ O 317)]]
[[Fichier:TICE Maintenance-Bus 01.jpg|thumb|260px|Bus mat agebautem Atelier fir Reparaturen op der Streck ze maachen (Mercedes-Benz Typ O 405)]]

{| {{Prettytable}}
|- bgcolor="#EEEEEE"
! Bus-Nr. || Zuel || Produktiounsfirma || Typ || A Betrib geholl || Ausser Betrib geholl
|- 
| align="center" | 1 - 2 || align="center" | 2 || Berliet|| Alcadre || 1928|| 1940
|-
| align="center" | 1 - 3 || align="center" | 3|| Chausson || APH48 || 1948 || 1960, 1961, 1965
|-
| align="center" | 4 - 10 || align="center" | 7 || MAN-Comes || || 1949 - 1951 || 1964, 1965, 1968
|-
| align="center" | 11 - 15 || align="center" | 5 || Henschel-Comes || || 1951, 1953 || 1965, 1967, 1968
|-
| align="center" | 16 || align="center" | 1 || Büssing-Conrardy || U9 || 1954 || 1968
|-
| align="center" | 17 - 20 || align="center" | 4 || Büssing-Comes || U9 || 1953 - 1954 || 1968, 1969, 1972
|-
| align="center" | 21 - 32 || align="center" | 12 || Büssing-Comes || U10 || 1954 - 1957 || 1972, 1973, 1974
|-
| align="center" | 28 + 33 || align="center" | 2 || Büssing-Jonckheere|| U10 || 1959 || 1977
|-
| align="center" | 3<br> 34 - 61 || align="center" | 29 || Mercedes-Jonckheere || O317 || 1961<br>1959 - 1972 || 1977<br>1977 - 1986
|-
| align="center" | 62 - 74 || align="center" | 13 || MAN || SÜ230 || 1973 - 1975 || 1988 - 1989
|-
| align="center" | 75 - 99<br>1 - 4 || align="center" | 29 || MAN || SÜ240 || 1975 - 1980 || 1990 - 1996
|-
| align="center" | 5 - 8 || align="center" | 4 || Mercedes || O307 || 1981 || 1998
|-
| align="center" | 9 - 20 || align="center" | 12 || MAN || SÜ240 || 1984 - 1986 || 1999 - 2001
|-
| align="center" | 21 - 36 || align="center" | 16 || Mercedes || O405 || 1988 - 1991 || 2003 - 2012
|-
| align="center" | 37 - 41 || align="center" | 5 || Van Hool || A600 || 1992 || 2011
|-
| align="center" | 42 - 47 || align="center" | 6 || Mercedes || O405 || 1993 || 2012
|-
| align="center" | 48 - 52 || align="center" | 5 || Van Hool|| A370 || 1995 || 2012
|-
| align="center" | 53 - 64 || align="center" | 12 || Mercedes NÜG || O405 || 1995 - 1996 || 2008 - 2009
|-
| align="center" | 65 - 69 || align="center" | 5 || MAN CNG || NL233 || 1998 || 2013
|-
| align="center" | 70 - 73 || align="center" | 4 || MAN A20|| NÜ263 || 1998 - 1999 || 2014 
|-
| align="center" | 74 - 76 || align="center" | 3 || MAN A21|| NL263 || 1998 - 1999 || 2014 -
|-
| align="center" | 77 - 79 || align="center" | 3 || Mercedes Citaro || O530 || 2000 || 2014 -
|-
| align="center" | 80 - 82 || align="center" | 3 || MAN CNG || NL313 || 2002 || 2013
|-
| align="center" | 83 - 86 || align="center" | 4 || MAN CNG-2T || NL313 || 2003 || 2013
|-
| align="center" | 87 - 89 || align="center" | 3 || MAN CNG-2T || NL313 || 2005 || 
|-
| align="center" | 90 - 91 || align="center" | 2 || MAN CNG-3T || NL313 || 2005 ||
|-
| align="center" | 92 - 94 || align="center" | 3 || MAN CNG-2T || NL313 || 2005 ||
|-
| align="center" | 95 - 98 || align="center" | 4 || MAN CNG-2T EEV || NL313 || 2006 || 
|-
| align="center" | 100 - 110<br>113 || align="center" | 12 || Mercedes Citaro-G || O530 || 1999 - 2003<br>2004 || 
|-
| align="center" | 111 - 112<br>114 - 117 || align="center" | 6 || MAN A23|| NG313 || 2003<br>2005 || 
|-
| align="center" | 118 - 119 || align="center" | 2 || MAN A23 Lion`s City || NG353 || 2007 || 
|-
| align="center" | 120 - 122 || align="center" | 3 || Mercedes Citaro-G EEV || O530 || 2009 - 2011 ||
|-
| align="center" | 123 || align="center" | 1 || MAN A23 Lion`s City EEV || NG363 || 2012 || 
|-
| align="center" | 200 - 201 || align="center" | 2 || MAN-Göppel || NM223 || 2002 || 2013 -
|-
| align="center" | 202 - 205 || align="center" | 4 || Mercedes Cito || O520 || 2003 || 2013
|-
| align="center" | 206 - 208 || align="center" | 3 || Van Hool-NEW || A308 || 2007 || 
|-
| align="center" | 209 || align="center" | 1 || Van Hool-NEW || A308 || 2011 ||
|-
| align="center" | 210 - 212 || align="center" | 3 || Van Hool-NEW || A308 || 2013 ||
|-
| align="center" | 301 - 315 || align="center" | 15 || MAN CNG-3T EEV || NL313 || 2008 - 2011 || 
|-
| align="center" | 316 - 327 || align="center" | 12 || MAN CNG-3T EURO6 || NL313 || 2013 || 
|-
| align="center" | 11 - 32 || align="center" | 22 || Irisbus Citelis EEV || 12 || 2007 - 2011 || 
|-
| align="center" | 33 - 41 || align="center" | 9 || Van Hool-NEW EEV|| A330 || 2012 ||
|-
| align="center" | 42 - 47 || align="center" | 6 || Mercedes Citaro C2 E6|| O530 || 2014 ||
|-
|}

De Mercedes Bus Nr. 34 vun 1959 huet iwwerlieft an ass renovéiert ginn. E gëtt vun der ''Bus 34 asbl'' benotzt a gefleegt a ka fir privat Zwecker (mat Chauffer) gelount ginn.

== Gebaier==
De Busdepot mat de Reparaturatelieren an d'Verwaltung vum TICE ass um Boulevard Charles de Gaulle zu Esch-Uelzecht. An den Ateliere kënnen alleguer d'Reparaturen un der Mechanik, der Karosserie an de Sëtzer vum eegene Personal ausgeféiert ginn. Am Lager sinn iwwer 16.000 Ersatzdeeler permanent disponibel fir d'Reparature sou séier wéi méiglech kënnen ze maachen. Zu den Ateliere gehéiert eng Wäschstrooss an eng modern ekipéiert Sprëtzkabinn fir Lackéierungsaarbechte vun eenzelen Deeler, an awer och vu komplette Bussen.

== Literatur ==
* P. Bohnert, R. Dhur, J. Eck, P. Rauen: ''De Minettstram: Die Geschichte der interkommunalen Trambahnen im Kanton Esch'', 1985, 325 S., Éditpress
* P. Bohnert, A. Pennartz: ''De Minettstram: fréier an haut'', 2009, 252 S., Impr. Schlimé (Bartreng), ISBN 978-2-87996-645-8

== Dokumentatiouns-CD ==
* Fir den 100. Gebuertsdag vum TICE ass am Juli 2014 eng Video-CD mat engem kommentéierte Film zur Geschicht vum TICE erauskomm: ''De Minettstram''

== Kuckt och ==
* [[Minettstram]]
* [[Stater Tram]]
* [[RGTR]]
* [[Autobus de la Ville de Luxembourg]]
* [[CFL-Busdéngscht]]

== Um Spaweck ==
{{Commonscat}}
* [https://web.archive.org/web/20030904235014/http://www.tice.lu/ Websäit vum TICE] 
* [http://fotobus.msk.ru/list.php?did=4000 Datebank + Biller]
* [http://www.bus34.lu Websäit vun der Bus 34 asbl]

{{Referenzen}}
{{Navigatioun Interkommunal Syndikater}}

[[Kategorie:Interkommunal Syndikater zu Lëtzebuerg]]
[[Kategorie:Buslinnen zu Lëtzebuerg]]
[[Kategorie:Kanton Esch-Uelzecht]]
[[Kategorie:Ëffentlechen Transport zu Lëtzebuerg]]
[[Kategorie:Lëtzebuergesch Busgesellschaften]]