Gallo-réimeschen Theater vun Duelem

Gallo-réimeschen Theater vun Duelem
	De gallo-réimeschen Theater
Typ	Réimeschen Theater
Land	Lëtzebuerg
Gemeng	Duelem
Plaz	Duelem
Adress	Hossegronn
Koordinaten	49°32'27"N, 6°15'24"O
Epoch	2. Joerhonnert (julianesch)
Duerchmiesser	67 m
Statut	Zousazinventaire vun de klasséierte Monumenter

De gallo-réimeschen Theater vun Duelem staamt aus dem fréien 2. Joerhonnert an huet zur galloréimesch Siidlung Vicus Ricciacus gehéiert.

De 26. Juni 1985 koum et bei Bauaarbechten op engem privaten Terrain um Flouer Hossegronn zu Duelem zu enger Entdeckung, déi d'Bedeitung vum Duelemer Vicus op e ganz anere Niveau sollt hiewen^[1]. An den dräi Méint duerno gouf am Fielsgaart, engem fielsegen Hank tëscht dem Plateau Pëtzel an dem Duerf am Dall de Grondrëss vun engem deels ganz gutt erhalene gallo-réimeschen Theater ermëttelt.

Nodeem de gréissten Deel vum Terrain vum Staat a vun der Gemeng Duelem konnt kaaft ginn, goung et de 26. Mee 1999 mat den Ausgruewunge lass. Bis 2003 konnt den Theater, dee mat enger Schicht Buedem vun zwéi bis dräi Meter zougeschott war, vollstänneg fräigeluecht ginn. Am Ganze sinn aacht Sëtzreie fräigeluecht ginn, déi éischt Sëtzrei war nach ganz erhalen. Zousätzlech archeologesch Ënnersichunge goufen am Joer 2007 gemaach.

Haut ass den Theater mat engem blechenen Daach gedeckt, fir en ze schützen.

Den Amphitheater gouf de 7. Abrëll 1986 op den Zousazinventaire vun de klasséierte Monumenter agedroen.^[2]

Geschicht

Den Theater ass an zwou Bauphasen entstanen, déi éischt louch an der flavescher Zäit, am leschten Drëttel vum 1. Joerhonnert. Punkto Konzept a Bautechnik ass dat Bauwierk mat sengen 62,5 m Duerchmiesser e Meeschterwierk.

De grousse wirtschaftlechen Opschwonk vum Vicus an den 30er a 40er Jore vum 2. Joerhonnert a statesch Problemer vum éischte Gebai hunn dozou gefouert, datt den Theater integral ëmgebaut gouf an d'Baussemaueren nei hu missen opgeriicht ginn. An där zweeter Bauphase goufen all d'Sëtzbänken aus Stee gebaut, den Theater huet dunn 3.500 Sëtzplaze gebueden.

An der Mëtt vum 3. Joerhonnert huet déi fréi Versioun vun engem "Centre culturel" seng Funktioun verluer an d'Plaz gouf lues a lues mat Offall zougetippt. D'Ausgruewunge konnten awer och Spuere vun den Afäll vun de Germanen an de Joren 275-276 noweisen.

Bei dem Neesopbau vum Vicus gouf den Theater als Steebroch benotzt. Um Ufank vum 4. Joerhonnert goufen ënner dem Konstantin de Groussen 260 Steebléck vun den ieweschte Sëtzreien als Fëllement vun engem militäresche Stroosseposten (Burgus) um Rand vum Plateau benotzt.

Literatur

Peter Henrich, 2016. Das gallorömische Theater von Dalheim "Hossegronn" Luxemburg. Dossiers d'archéologie XV; Lëtzebuerg (Imprimerie Centrale SA), 2016; 431 Säiten (ill., 15 Bäilagen); ISBN 978-2-87-985317-8.
Haag, Emil, 2011. La romanisation du pays des Trévires: les sites du Titelberg et de Dalheim, In: Une réussite originale - Le Luxembourg au fil des siècles; Lëtzebuerg (Éditions Guy Binsfeld), 2011; 576 Säiten (ill.); ISBN 978-2-87954-235-5, Ss 56-63.