Bela Lugosi

Bela Lugosi
Bela Lugosi
	am Film "The Devil Bat" (1940)
Gebuertsnumm	Blaskó Béla Ferenc Dezső
Pseudonym	Arisztid Olt, Olt Arisztid, Albert Lugesi, Belo Lugosi
Gebuer	20. Oktober 1882
Gestuerwen	16. August 1956; Los Angeles
Doudesursaach	Häerzschlag
Nationalitéit	Ungarn, USA
Aktivitéit	Filmschauspiller, Theaterschauspiller, Gewerkschaftler, Schauspiller
Famill
Bestuet mat	onbekannt, onbekannt, onbekannt

De Bela Lugosi, gebuer den 20. Oktober 1882 zu Lugos, Banat (deemools Éisträich-Ungarn, haut Rumänien), a gestuerwen de 16. August 1956 zu Los Angeles, Kalifornien, mam richtegen Numm Béla Ferenc Dezső Blaskó, war en ungaresch-US-amerikanesche Schauspiller,. Hien ass virun allem fir seng Rollen an Horrorfilmer bekannt, absënns fir seng Roll als Grof Dracula, an der Verfilmung vun 1931.

An den Ufanksjore vu senger Schauspillerei huet hie sech och alt de Pseudonym Arisztid Olt gebraucht. "Lugosi" kënnt vun der Uertschaft hier, wou e gebuer ass.

De Bela Lugosi huet ufanks an Ungarn a Stommfilmer gespillt, woumat e bekannt gouf. Hie war och politesch engagéiert, war Member vun der Kommunistescher Partei an huet eng Schauspiller-Gewerkschaft gegrënnt. Well en dowéinst ëmmer méi Schwieregkeete krut, ass e mat senger Fra Ilona Szmik op Wien (1919), dunn op Berlin (1919-1921), a schlussendlech (ouni seng Fra) an d'USA (1921) emigréiert.

Hien hat ufanks Theaterrollen um Broadway, dorënner och 1927 mat groussem Succès d'Haaptroll an enger Adaptatioun vum Bram Stoker sengem Dracula. 1930 huet den Tod Browning de Lugosi fir d'Verfilmung vum Roman an der Haaptroll engagéiert, wat aus him e Star gemaachhuet. An de Joren duerno huet de Lugosi an enger ganz Rëtsch vu bekannte Filmer vum Horrorgenre gespillt (bal ëmmer dee Béisen oder d'Monster), dorënner Murders in the Rue Morgue (nom Edgar Allan Poe, 1932), White Zombie The Raven, och nom Poe, The Sign of the Vampire (1935), Son of Frankenstein (zesumme mam Boris Karlof), Return of the Vampire (1944). Hien hat awer och Rollen an anere Film-Genren, z. B. an Ninotchka.

An der Nokrichszäit huet d'Intressi beim Publikum un Horror-Filmer ofgeholl, an de Lugosi huet sech mat enger ganzer Rëtsch B-Movies probéiert iwwer Waasser ze halen. Do derbäi koum eng Alkohol- a Morphiumsucht, déi et em schwéier gemaach hunn, a sengem Beruff ze schaffen.

An der Mëtt vun den 1950er Joren huet de jonke Regisseur Edward D. Wood jr. him Rollen a senge B-Movies ginn (de Wood krut spéiderhin am Geck den Titel "Schlechtste Regisseur vun allen Zäiten", wat senge Filmer eng Zort Kultstatus ginn huet). Säi leschte Film war dem Ed Wood säi Plan 9 from Outer Space (1959).

Filmographie

Kino

Stommfilmer

1917: A Régiséggyűjtő - Regie: Alfréd Deésy
1917: Leoni Leo - Regie: Alfréd Deésy
1917: Nászdal - Regie: Alfréd Deésy
1918: Álarcosbál - Regie: Alfréd Deésy
1918: Az élet királya - Regie: Alfréd Deésy
1918: Az Ezredes - Regie: Mihály Kertész
1918: Casanova - Regie: Alfréd Deésy
1918: A leopárd - Regie: Alfréd Deésy
1918: Küzdelem a létért - Regie: Alfréd Deésy
1918: Lili - Regie: Cornelius Hintner
1918: Lulu - Regie: Michael Curtiz
1918: Tavaszi vihar - Regie: Alfréd Deésy
1918: 99 - Regie: Mihály Kertész
1920: Das ganze Sein ist flammend Leid - Regie: Ottmar Ostermayr - Haaptacteuren: Fritz Greiner, Alice Matay
1920: Die Sklavenhalter von Kansas-City - Regie: Wolfgang Neff - Haaptacteuren: Ludwig Rex
1920: Nat Pinkerton im Kampf, 1. Teil - Das Ende des Artisten Bartolini - Regie: Wolfgang Neff - Haaptacteuren: Olaf Storm
1920: Der Januskopf - Regie: F.W. Murnau - Haaptacteuren: Conrad Veidt, Magnus Stifter
1920: Die Frau im Delphin, oder 30 Tage auf dem Meeresgrund - Regie: Artur Kiekebusch-Brenken - Haaptacteuren: Emilie Sannom
1920: Die Todeskarawane - Regie: Josef Stein - Haaptacteuren: Carl de Vogt, Meinhart Maur
1920: Der Fluch der Menschheit - 1. Die Tochter der Arbeit - Regie: Richard Eichberg - Haaptacteuren: Lee Parry, Violetta Napierska
1920: Der Fluch der Menschheit - 2. Im Rausche der Milliarden - Regie: Richard Eichberg - Haaptacteuren: Lee Parry, Violetta Napierska
1920: Lederstrumpf, 1. Teil: Der Wildtöter und Chingachgook - Regie: Arthur Wellin - Haaptacteuren: Emil Mamelok, Herta Heden
1920: Sklaven fremden Willens - Regie: Richard Eichberg - Haaptacteuren: Lee Parry, Gertrud de Lalsky
1920: Auf den Trümmern des Paradieses - Regie: Josef Stein - Haaptacteuren: Carl de Vogt, Gustav Kirchberg
1920: Lederstrumpf, 2. Teil: Der Letzte der Mohikaner - Regie: Arthur Wellin - Haaptacteuren: Emil Mamelok, Herta Heden
1921: Die Teufelsanbeter - Regie: Marie Luise Droop - Haaptacteuren: Carl de Vogt, Meinhart Maur
1921: Apachenrache, 3. Teil - Die verschwundene Million - Regie: Wolfgang Neff - Haaptacteuren: Curt Cappi, Sybill de Brée
1922: Ihre Hoheit die Tänzerin - Regie: Richard Eichberg - Haaptacteuren: Lee Parry, Robert Scholz
1923: The Silent Command - Regie: J. Gordon Edwards - Haaptacteuren: Edmund Lowe, Alma Tell
1924: The Rejected Woman - Regie: Albert Parker - Haaptacteuren: Alma Rubens, Conrad Nagel
1925: Daughters Who Pay - Regie: George Terwilliger - Haaptacteuren: Marguerite De La Motte, John Bowers
1925: The Midnight Girl - Regie: Wilfred Noy - Haaptacteuren: Lila Lee, Gareth Hughes
1926: Punchinello - Regie: Duncan Renaldo - (Kuerzfilm)
1928: How to Handle Womens - Regie: William James Craft - Haaptacteuren: Glenn Tryon, Marian Nixon
1929: Prisoners - Regie: William A. Seiter - Haaptacteuren: Corinne Griffith

Tounfilmer

1929: The Thirteenth Chair - Regie: Tod Browning - Haaptacteuren: Conrad Nagel, Leila Hyams
1929: The Veiled Woman - Regie: Emmett J. Flynn - Haaptacteuren: Lia Torá, Paul Vincent
1930: Such Men Are Dangerous - Regie: Kenneth Hawks - Haaptacteuren: Warner Baxter, Catherine Dale Owen
1930: King of Jazz - Regie: John Murray Anderson - Haaptacteuren: Paul Whiteman, Laura La Plante
1930: Wild Company - Regie: Leo McCarey - Haaptacteuren: Frank Albertson, Joyce Compton
1930: Renegades - Regie: Victor Fleming - Haaptacteuren: Warner Baxter, Myrna Loy
1930: Viennese Nights - Regie: Alan Crosland - Haaptacteuren: Vivienne Segal, Walter Pidgeon
1930: Oh, For a Man - Regie: Hamilton MacFadden - Haaptacteuren: Jeanette MacDonald, Reginald Denny
1931: Dracula - Regie: Tod Browning - Haaptacteuren: Helen Chandler, David Manners
1931: 50 Million Frenchmen - Regie: Lloyd Bacon - Haaptacteuren: Ole Olsen, Chic Johnson
1931: Women of All Nations - Regie: Raoul Walsh - Haaptacteuren: Victor McLaglen, Edmund Lowe
1931: The Black Camel - Regie: Hamilton MacFadden - Haaptacteuren: Warner Oland, Sally Eilers
1931: Broadminded - Regie: Mervyn LeRoy - Haaptacteuren: Joe E. Brown, Ona Munson
1932: Murders in the Rue Morgue - Regie: Robert Florey - Haaptacteuren: Sidney Fox, Leon Ames
1932: White Zombie - Regie: Victor Halperin - Haaptacteuren: Madge Bellamy, Joseph Cawthorn
1932: Chandu the Magician - Regie: William Cameron Menzies, Marcel Varnel - Haaptacteuren: Edmund Lowe, Irene Ware
1932: The Death Kiss - Regie: Edwin L. Marin - Haaptacteuren: David Manners, Adrienne Ames
1932: Island of Lost Souls - Regie: Erle C. Kenton - Haaptacteuren: Charles Laughton, Richard Arlen
1933: Hollywood on Parade No. A-8 - Regie: Louis Lewyn - (Kuerzfilm)
1933: The Whispering Shadow - Regie: Colbert Clark, Albert Herman - Haaptacteuren: Viva Tattersall, Malcolm McGregor
1933: Night of Terror - Regie: Benjamin Stoloff - Haaptacteuren: Wallace Ford, Sally Blane
1933: International House - Regie: Edward Sutherland - Haaptacteuren: Peggy Hopkins Joyce, W.C. Fields
1933: The Devil's in Love - Regie: Wilhelm Dieterle - Haaptacteuren: Victor Jory, Loretta Young
1934: The Black Cat - Regie: Edgar G. Ulmer - Haaptacteuren: Boris Karloff, David Manners
1934: Gift of Gab - Regie: Karl Freund - Haaptacteuren: Edmund Lowe, Gloria Stuart
1934: The Return of Chandu - Regie: Ray Taylor - Haaptacteuren: Maria Alba, Clara Kimball Young
1934: The Mysterious Mr. Wong - Regie: William Nigh - Haaptacteuren: Wallace Ford, Arline Judge
1935: The Best Man Wins - Regie: Erle C. Kenton - Haaptacteuren: Edmund Lowe, Jack Holt
1935: Mark of the Vampire - Regie: Tod Browning - Haaptacteuren: Lionel Barrymore, Elizabeth Allan
1935: The Raven - Regie: Louis Friedlander - Haaptacteuren: Boris Karloff, Lester Matthews
1935: Chandu on the Magic Island - Regie: Ray Taylor - Haaptacteuren: Maria Alba, Clara Kimball Young
1935: Murder by Television - Regie: Clifford Sanforth - Haaptacteuren: June Collyer
1935: The Mystery of the Marie Celeste - Regie: Denison Clift - Haaptacteuren: Shirley Grey, Arthur Margetson
1936: he Invisible Ray - Regie: Lambert Hillyer - Haaptacteuren: Boris Karloff, Frances Drake
1936: Postal Inspector - Regie: Otto Brower - Haaptacteuren: Ricardo Cortez, Patricia Ellis
1936: Shadow of Chinatown - Regie: Bob Hill - Haaptacteuren: Bruce Bennett, Joan Barclay
1937: SOS Coast Guard - Regie: Alan James, William Witney - Haaptacteuren: Ralph Byrd, Maxine Doyle
1939: Son of Frankenstein - Regie: Rowland V. Lee - Haaptacteuren: Basil Rathbone, Boris Karloff
1939: The Gorilla - Regie: Allan Dwan - Haaptacteuren: Jimmy Ritz, Harry Ritz
1939: The Phantom Creeps - Regie: Ford Beebe, Saul A. Goodkind - Haaptacteuren: Robert Kent, Dorothy Arnold
1939: The Dark Eyes of London - Regie: Walter Summers - Haaptacteuren: Hugh Williams, Greta Gynt
1939: Ninotchka - Regie: Ernst Lubitsch - Haaptacteuren: Greta Garbo, Melvyn Douglas
1940: The Saint's Double Trouble - Regie: Jack Hively - Haaptacteuren: George Sanders, Jonathan Hale
1940: Black Friday - Regie: Jonathan Hale - Haaptacteuren: Boris Karloff
1940: The Devil Bat - Regie: Jean Yarbrough - Haaptacteuren: Suzanne Kaaren
1940: You'll Find Out - Regie: David Butler - Haaptacteuren: Kay Kyser, Peter Lorre
1941: Invisible Ghost - Regie: Joseph H. Lewis - Haaptacteuren: Polly Ann Young, John McGuire
1941: Spooks Run Wild - Regie: Phil Rosen - Haaptacteuren: Leo Gorcey
1941: The Black Cat - Regie: Albert S. Rogell - Haaptacteuren: Basil Rathbone, Broderick Crawford
1941: The Wolf Man - Regie: George Waggner - Haaptacteuren: Lon Chaney Jr., Claude Rains
1942: Black Dragons - Regie: William Nigh - Haaptacteuren: Joan Barclay
1942: The Ghost of Frankenstein - Regie: Erle C. Kenton - Haaptacteuren: Lon Chaney Jr., Cedric Hardwicke
1942: The Corpse Vanishes - Regie: Wallace Fox - Haaptacteuren: Luana Walters
1942: Night Monster - Regie: Ford Beebe - Haaptacteuren: Lionel Atwill, Leif Erickson
1942: Bowery at Midnight - Regie: Wallace Fox - Haaptacteuren: John Archer, Wanda McKay
1943: The Ape Man - Regie: William Beaudine - Haaptacteuren: Louise Currie, Wallace Ford
1943: Frankenstein Meets the Wolf Man - Regie: Roy William Neill - Haaptacteuren: Lon Chaney Jr., Ilona Massey
1943: Ghosts on the Loose - Regie: William Beaudine - Haaptacteuren: Leo Gorcey
1944: The Return of the Vampire - Regie: Lew Landers - Haaptacteuren: Frieda Inescort
1944: Voodoo Man - Regie: William Beaudine - Haaptacteuren: John Carradine, George Zucco
1944: Return of the Ape Man - Regie: Phil Rosen ( - Haaptacteuren: John Carradine, George Zucco
1944: One Body Too Many - Regie: Frank McDonald - Haaptacteuren: Jack Haley, Jean Parker
1945: The Body Snatcher - Regie: Robert Wise - Haaptacteuren: Boris Karloff
1945: Zombies on Broadway - Regie: Gordon Douglas - Haaptacteuren: Wally Brown, Alan Carney
1946: Genius at Work - Regie: Leslie Goodwins - Haaptacteuren: Wally Brown, Anne Jeffreys
1947: Scared to Death - Regie: Christy Cabanne - Haaptacteuren: George Zucco, Nat Pendleton
1948: Bud Abbott Lou Costello Meet Frankenstein - Regie: Charles Barton - Haaptacteuren: Bud Abbott, Lou Costello
1952: Bela Lugosi Meets a Brooklyn Gorilla - Regie: William Beaudine - Haaptacteuren: Duke Mitchell
1952: Mother Riley Meets the Vampire - Regie: John Gilling - Haaptacteuren: Arthur Lucan, Dora Bryan
1953: Glen or Glenda - Regie: Edward D. Wood Jr. - Haaptacteuren: Lyle Talbot, Timothy Farrell
1955: Bride of the Monster - Regie: Edward D. Wood Jr. - Haaptacteuren: Tor Johnson
1956: The Black Sleep - Regie: Reginald Le Borg - Haaptacteuren: Basil Rathbone, Akim Tamiroff

Literatur (Auswiel)

Harun Maye: Bela Lugosi - Ein Liebhaber, ein Dilettant. In: Hungarian Studies. Bd. 14, Nr. 2, Januar 2001, ISSN 0236-6568, S. 286-295.
Rainer Dick: Bela Lugosi. Teuflischer Sex-Appeal. In: Rainer Dick: Die Stars des Horrorfilms. Tilsner, München 1996, ISBN 3-910079-63-6, S. 108-117.
William K. Everson: Klassiker des Horrorfilms (= Goldmann-Magnum 10205). 2. Auflage. Goldmann, München 1982, ISBN 3-442-10205-7 (Originaltitel: Classics of the Horror Film).
Richard Bojarski: The Films of Bela Lugosi. 2nd paperbound printing. Citadel Press, Secaucus NJ 1980, ISBN 0-8065-0808-6.
Robert Cremer: Lugosi. The Man behind the Cape. H. Regnery Co., Chicago IL 1976, ISBN 0-8092-8137-6.

Um Spaweck

Commons: Bela Lugosi – Biller, Videoen oder Audiodateien

Offiziell Websäit (englesch)