Haupeschbléiser

Haupeschbléiser an der Stad Lëtzebuerg (2021)

En Haupeschbléiser ass e Musikant deen dat franséischt Juegdhar bléist.

Geschicht

D'musikalesch Konscht vun den Haupeschbléiser, dat franséischt Juegdhar ze blosen, ass am 18. Joerhonnert um franséische Kinnekshaff entstanen. Zënterhier ass dës Konscht och an eise Géigenden zu enger lieweger Traditioun ginn, exemplaresch festgehalen an der monumentaler allegorescher Duerstellung vum Lëtzebuerger Land vum Julien Lefèvre (Hotel Alfa, ëm 1930, als nationaalt Monument klasséiert). Haut komme Männer a Frae vu verschiddenen Nationalitéiten an aus allen Alterskategorien a soziale Schichten an hirer Fräizäit zesummen, fir dëst Kulturierwe weiderliewen ze loossen.

Dës Musikante ginn zu Lëtzebuerg „Haupeschbléiser” genannt, nom Numm vun hirem Patréiner, dem hellegen Haupert. Hiert sougenannt natierlecht Instrument gëtt ouni iergendeng Mechanik eleng mat spezifeschen Otemtechniken an ënner groussem Kierperasaz vun de Bléiser gespillt, am léifsten an der fräier Natur, wou sech säin archaesche Klang am beschten entfale kann. Donieft ass och de Gesank e wichtegt Element vun der Iwwermëttlung vun dëser Konscht. Beim Spillen ouni Partitur dréien d'Bléiser, an traditioneller Tenue gekleet, dem Publikum de Réck zou, sou datt d'Leit d'Musek am beschte matkréien. D'Gesellegkeet ënnertenaner, d'Zesummespille mat Bléiser aus anere Länner, d'Verbonnenheet mat der Natur an d'Deele mat anere Leit, iwwer d'Grenzen ewech, maachen dat Besonnescht vun dëser Traditioun aus.

Niewent dem klasseschen internationale Repertoire fir hiert Instrument spillen a komponéieren d'Haupeschbléiser och nei Fanfare mat spezifeschem Bezuch op Lëtzebuerg. D'Haupeschbléiser huelen aktiv um kulturelle Liewen zu Lëtzebuerg deel a sinn an der Union Grand-Duc Adolphe (UGDA) souwéi an der Fédération des trompes du Bénélux (FTB) wéi och an der Fédération internationale des trompes de France (FITF) federéiert.

D'Konscht, fir dat franséischt Juegdhar ze blosen, ass den 28. November 2018 op den nationalen Inventar vum immaterielle Kulturierwen zu Lëtzebuerg opgeholl ginn. Den 29. Mäerz 2019 huet Lëtzebuerg zesumme mat Frankräich, der Belsch an Italien bei der UNESCO eng Kandidatur agereecht, fir dës musikalesch Konscht op d'Representativlëscht vum immaterielle Kulturierwe vun der Mënschheet opzehuelen. De 17. November 2020 huet d'UNESCO d'Haupeschbléiser op hir Lëscht vun den immaterielle Kulturgidder gesat^,.

Biller

• 
  Franséisch Haupeschbléiser zu Céret
• 
  D'Bléiser dréien dem Publikum ëmmer de Réck
• 
  E Juegdhar

Um Spaweck

Commons: Haupeschbléiser – Biller, Videoen oder Audiodateien

• D'Konscht vun den Haupeschbléiser op iki.lu, der Websäit vum immaterielle Kulturierwen zu Lëtzebuerg (gekuckt de 17. Abrëll 2022)
• Daniel Conrad, Unesco-Erbe, Haupeschbléiser auf der Jagd nach mehr Publikum, wort.lu [€], 3.5.2023 (gekuckt den 3. 5. 2023)

Referenzen an Notten

Quell vum Artikel wou net anescht uginn: D'Konscht vun den Haupeschbléiser op iki.lu, der Websäit vum immaterielle Kulturierwen zu Lëtzebuerg (gekuckt de 17. Dezember 2020)