Monoceros (Stärebild)

Date vum Stärebild Monoceros
Lëtzebuergeschen Numm	Eenhar
Laténgeschen Numm	Monoceros
Laténgesche Geenitiv	Monocerotis
Laténgesch Ofkierzung	Mon
Rektaszensioun	5h 55m bis 8h 11m
Deklinatioun	-11° 22' bis +11° 56'
Fläch	482 Quadratgrad
Siichtbar op de Breedegraden	75° Nord bis +85° Süd
Observatiounszäitraum fir Mëtteleuropa	Wanter
Zuel vu Stäre mat der Gréisst < 3^m	keng
Hellste Stär, Gréisst	α Monocerotis 3,8^m
Meteorstréim	Alpha-Monocerotiden Monocerotiden
Nopeschstärebiller (vun Norden am Auerzäresënn)	Canis Minor Orion Lepus Canis Major Puppis Hydra Gemini
Kaart vum Stärebild Monoceros

D'Eenhar (griichesch Monoceros) ass e Stärebild südlech vum Himmelsequator.

Beschreiwung

De Monoceros ass e relativ onschäinbaart Stärebild westlech vum markanten Orion an nërdlech vum helle Stär Sirius am Groussen Hond. Et huet nëmmen zwéi Stären, déi méi hell wéi déi 4. Gréissteklass sinn.

Duerch de Monoceros zitt Band vun der Mëllechstrooss, dofir huet hien eng Rei vun niwwelegen Objeten, wéi den oppene Stärekoup M50 an de Rosettenniwwel.

Geschicht

D'Eenhar gehéiert net zu de klasseschen 48 Stärebiller vun der Antiquitéit.

Et gëtt dem hollännesche Kartograph Petrus Plancius zougeschriwwen, deen am Joer 1623 en Himmelsglobus gebaut huet, op deem hien nei Stärebiller gemoolt huet. De Plancius huet déi meescht chrëschtlech Motiver gewielt: D'Eenhar (unicornis) gëtt an der laténgescher Bibel (Vulgata) dacks notéiert, modern Bibeliwwersetzunge schreiwen do iwwer Büffelen.

De Jacob Bartsch huet am Joer 1624 d'Unicornus a seng Stärekaart opgeholl.

Den Heinrich Wilhelm Olbers an de Ludwig Ideler hunn allerdéngs drop higewisen, datt d'Konstellatioun schonn virun 1564 beschriwwe gouf. Nom Joseph Scaliger soll et schonn op engem anticke perseschen Himmelsglobus duergestallt sinn.

Himmelsobjeten

Stären

B	F	Numm o. aner Bezeechnungen	Gréisst	Lj	Spektralklass
β	5		3,76^m	691	B3 V + B3ne
α	26	Lucida, Lukida	3,94^m	144	K0 III
γ	5		3,99^m	645	K3 III
δ	22		4,15^m
ζ	29		4,36^m	1853	G2 Ib
ε	8		4,39^m	128	A5 IV
	13		4,47^m	1510	A0 Ib
	18		4,48^m	373	K0 III
	15		4,66^m	1023	O7
	28		4,69^m	473	K4 III
	17		4,77^m	485	K4 III
	20		4,91^m	211	K0 III
	3		4,92^m	980	B5 III
	27		4,93^m	250	K2 III
	19		4,99^m	1117	B1 V
	2		5,04^m	328	A6m
		HR 2205	5,06^m	1204	B2 V
	10		5,06^m	1354	B2 V
		HR 2508	5,08^m	1310	M1 II
		HR 2395	5,09^m	537	B5 Vn
	25		5,14^m	202	F6 III
		HR 2334	5,19^m	951	K1 II
		HR 2142	5,19^m	919	B2 Vne
		HR 2469	5,21^m	378	M0 III
		HR 2639	5,22^m	682	M2 III
		HR 2375	5,22^m	211	A3 V
	7		5,27^m	824	B2 V
		HR 2267	5,36^m	511	K1 III
		HR 2154	5,37^m	2132	B5 IV
		HR 2381	5,43^m	870	K2 III
		HR 2572	5,44^m	485	A4 IV
	21		5,44^m	261	F2 V
		HR 3014	5,49^m	238	K5 III

Den α Monocerotis läit op enger Distanz vun 144 Liichtjoer vun eis ewech, de Stär liicht orange a gehéiert zu der Spektralklass K0 III.

Den γ Monocerotis ass 645 Liichtjoer vun eis ewech a gehéiert zu der Spektralklass B2 IV.

Méifachstären

System	Gréissten	Ofstand
β	4,5 / 5,4 /5,6^m	7,3/2,8"
ε	4,4 /6,7^m	13,3“

De β Monocerotis ass e Méifachstäresystem op enger Distanz vu 691 Liichtjoer. Et ëmkreesen dräi Stäre vun der Spektralklass B3 e kollektiven Zentrum. De Wilhelm Herschel huet d'System am Joer 1781 endeckt.

Den ε Monocerotis ass en Duebelstäresystem op enger Distanz vun 128 Liichtjoer. Déi béid Komponente sinn an de Spektralklassen A5 an F5.

Verännerlech Stären

Stär	Gréisst	Period	Typ
U	5,8 bis 7,2^m	92 Deeg	Hallefreegelméisseg Verännerlecher
T	5,6 bis 6,6^m	27,025 Deeg	Cepheiden
R	10 bis 12^m
V838

Den U Monocerotis läit 4.000 Liichtjoer wäit ewech an ass en hallefreegelméisseg verännerleche Stär, dee seng Hellegkeet iwwer en Zäitraum vu ronn 92 Deeg verännert.

Den T Monocerotis ass 8.000 Liichtjoer ewech a gehéiert zu der liichtkräfteger Grupp vun den Cepheiden. Seng Hellegkeet verännert sech an engem Zäitraum vun 27 Deeg.

Béid Stäre kënne wärend dem Hellegkeetsmaximum grad nach mat bloussem A gesi ginn.

Den R Monocerotis ass e verännerleche Stär am oppene Stärekoups NGC 2261. Seng Hellegkeet läit tëscht 10 an 12 Magnetud.

De V838 Monocerotis ass ronn 20.000 Liichtjoer vun eis ewech. Am Januar 2002 huet den Hubble-Weltraumteleskop hei eng Nova registréiert.

Messier- an NGC-Objeten

Messier (M)	NGC	Gréisst	Typ	Numm
50	2323	7^m	Oppene Stärekoup
	2232	3,9^m	Oppene Stärekoup
	2236	7,5^m	Oppene Stärekoup
	2237	14^m	Emissiounsniwwel	Rosettenniwwel
	2244	5,8^m	Oppene Stärekoup
	2250	8,9^m	Oppene Stärekoup
	2251	7,3^m	Oppene Stärekoup
	2261	10,0^m	Oppene Stärekoup
	2264		Oppene Stärekoup	Chrëschtbamniwwel
	2269	10,0^m	Oppene Stärekoup
	2286	7,5^m	Oppene Stärekoup
	2301	8,0^m	Oppene Stärekoup
	2324	8,5^m	Oppene Stärekoup
	2335	7,2^m	Oppene Stärekoup
	2343	6,7^m	Oppene Stärekoup
	2353	7,1^m	Oppene Stärekoup

Den M 50 ass en Oppene Stärekoup op enger Distanz vun 3.000 Liichtjoer. Hien enthält ongeféier 100 Stären.

Den Oppene Stärekoup NGC 2244 ass 5.000 Liichtjoer ewech. Ëm de Stärekoup läit den NGC 2237, dee berüümte Rosettenniwwel. Déi relativ jonk, liichtkräfteg Stäre vum Koup regen déi ëmleiend Gaswolleken zum Liichten un.

Den NGC 2261 läit 3.000 Liichtjoer ewech. Et handelt sech ëm e Reflexiounsniwwel, och Hubble-Niwwel genannt. Den Niwwel verännert seng Hellegkeet a Gréisst iwwer Wochen a Méint.

Den NGC 2264 läit och 3.000 Liichtjoer ewech an ass e Stärekoup. Wéinst senger dräieckeger, spatzer Konstellatioun gëtt hien och de „Chrëschtbamstärekoup“ genannt. Seng Stäre si vun engem Gasniwwel ëmginn, an deem donkel Wolleken aus Stëbs a Gas sinn. Eng vun den donkele Wolleke gëtt wéinst hirer Form Konusniwwel genannt.

Den NGC 2301 ass 2.500 Liichtjoer wäit ewech.

Den NGC 2324 ass e Stärekop op enger Distanz vu 15.000 Liichtjoer.

Kuckt och

Portal Astronomie

Um Spaweck

(de) Astronomie.de: D'Stärebild Monoceros

Commons: Monoceros – Biller, Videoen oder Audiodateien