Nymphalis io
| Inachis io oder Nymphalis io | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Systematik | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Wëssenschaftlechen Numm | |||||||||||||||
| 'Inachis io oder Nymphalis io' Hübner|„Denis“ 1819 & „Linnaeus“ 1758 | |||||||||||||||
Den Nymphalis io oder Inachis io ass eng Päiperleksaart aus der Famill vun den Nymphalidae, aus der Ënnerfamill vun den Nymphalinae, aus dem Stamm vun den Nymphalini an der Gattung vun den Aglais. (Eng fréier Bezeechnung war Vanessa io.)
.JPG)
Ausgesinn[änneren | Quelltext änneren]
Dem Inachis io seng Flilleken erreechen eng Spanwäit vu 50 bis 55 Millimeter. D'Grondfaarf dovun ass raschtbrong, charakteristesch ass awer, vir an hannen op der Flillekespëtzt, e schwaarz, giel a blo gefierfte Fleck, deen engem A gläicht, e bësse wéi bei engem Pohunn, dohier och säi franséischen an däitschen Numm paôn de jour, resp. Tagpfauenauge.
Do dernieft ginn et um ieweschte Bord vum Flillek schwaarz a wäiss Flecken. De Rescht vum Flillek ass grobrong, genee sou wéi och de Kierper. Déi ënnescht (oder baussenzeg) Säit vum Flillek ass donkelgro a schwaarz marbréiert.
Déi onscheinbar Faarf ass, wann en do sëtzt, eng Tarnung géint Friessfeinden, wärend bei Gefor déi zwéin "Aen" dës ofschrecke sollen.
D'Raupe ginn ca. 42 Millimeter laang. Si si schwaarz mat klengen, wäissen Tëppelen an hu schwaarz Daren.
D'Insekte sinn, ausser am Norden an an Deeler vun der ibeerescher Hallefinsel an a Griicheland, a ganz Europa doheem a wäit verbreet, sou wéi och an Asien bis a Japan. Si komme bis op eng Héicht vun 2500 Meter vir.
Si gi gutt mat der vum Mënsch verännerter Ëmwelt eens, ë. a. well d'Brennesselen (Urtica dioica), déi duerch Düngung séier wuessen, zum Haaptkascht vun de Raupen zielt.
Et sinn all Joers zwou Generatiounen ënnerwee: Déi éischt flitt vu Juni bis August, woubäi jee no Wieder eng Diapaus vu Juli bis Oktober agehale gëtt; déi zweet vun August bis Oktober. No der Iwwerwanterung kënnen d'Päiperleke scho vu Mäerz bis Mee gesi ginn.
D'Weibercher leeë 50 bis 200 Eeër ënnen op de Blieder vu Fudderplanzen. Dës sinn ca. ee Millimeter grouss, gréng, an hunn aacht reng Rëppen de laange Wee. No zwou bis dräi Woche kommen déi ca. dräi Millimeter laang Raupen eraus. Dës hunn eng wäisselzeg bis gréngelzeg Faarf an eng blénkeg, schwaarz Kappkapsel. Si liewe beieneen a strëppen hir Haut schonn no e puer Deeg eng éischte Kéier. Duerno si se grobrong, a leeën dann e Kokon un. No dräi bis véier Wochen, an nodeem se sech nach e puermol gehait hunn, sinn d'Raupen ausgewuess an hunn ewell eng schwaarz Faarf mat wäisse Punkten. Da verzéien se sech, fir sech op engem Aascht ze verpoppen. No engem bis zwéin Deeg bascht d'Haut um Réck vun der Raup, an d'Popp kënnt eraus. Jonk Poppen hunn eng hellgréng Faarf, déi duerno grogréng an da brongelzeg gëtt. Ausserdeem sinn op der Popp Dären a metallfaarweg Flecken. No ronn zwou Woche platzt d'Poppenhüll der Nout no an de Päiperlek (Imago) druddelt sech eraus. Ier e fortflitt, mussen d'Flilleken duerch Bluttflëssegkeet opgepompelt ginn an dréchnen. Geschwënn duerno si se prett sech ze verkoppelen, a kënne sou déi nächst Generatioun ervirbréngen.
Literatur[änneren | Quelltext änneren]
- Hans-Josef Weidemann: Tagfalter: beobachten, bestimmen. Naturbuch-Verlag, Augsburg 1995, ISBN 3-89440-115-X
- Günter Ebert: Die Schmetterlinge Baden-Württembergs. Band 1 Tagfalter I. Ulmer Verlag, Stuttgart 1993, ISBN 3-8001-3451-9
Um Spaweck[änneren | Quelltext änneren]
| Commons: Inachis io – Biller, Videoen oder Audiodateien |
- Lepiforum e. V. Taxonomie a Fotoen