Vela (Stärebild)
| Date vum Stärebild Vela | |
|---|---|
| Däitschen Numm | Segel des Schiffs |
| Laténgeschen Numm | Vela |
| Laténgesche Geenitiv | Velorm |
| Laténgesch Ofkierzung | Vel
|
| Positioun | südlechen Himmel |
| Rektaszensioun | 8h 03m bis 11h 06m |
| Deklinatioun | -37° 10' bis -57° 10' |
| Fläch | 500 Quadratgrad |
| Siichtbar op de Breedegraden | 33° Nord bis 90° Süd |
| Observatiounszäitraum fir Mëtteleuropa |
net ze gesinn |
| Zuel vu Stäre mat Gréisst < 3m |
5 |
| Hellste Stär, Gréisst |
γ Velorum (Suhail) 1,75m |
| Meteorstréim | Puppiden-Veliden |
| Nopeschstärebiller (vun Norden am Auerzäresënn) |
Antlia Pyxis Puppis Caina Centaurus |
 | |
D'Seegel vum Schëff (eigentlech D'Seegelen, well de laténgeschen Numm Vela fir d'Méizuel vu Velum steet) ass e Stärebild vum südleche Stärenhimmel.
Beschreiwung
[änneren | Quelltext änneren]D'Vela ass e grousst Stärebild nërdlech vun der Carina (Kiel vum Schëff). Véier vu senge Stäre sinn opfälleg hell.
Duerch d'Stärebild zitt sech dat stäreräicht Band vun der Mëllechstrooss, dofir fënnt een am Vela vill oppe Stärekéip, ee Kugelstärekoup an ee Planetareschen Niwwel.
D'Stären δ Vel a κ Vel zesumme mam ι Car an ε Car ginn heiansdo mat dem Kräiz vum Süde verwiesselt. Déi Stäregrupp gëtt dofir och als Falscht Kräiz vum Süde bezeechent.
An Europa ass vum Stärebild, just vum südleche Mëtteleuropa an vu Südeuropa aus, den nërdlechen Deel ze gesinn.
Geschicht
[änneren | Quelltext änneren]D'Vela ass en Deel vum anticke Stärebild „Argo Navis“, dat zu den 48 Stärebiller gehéiert, déi schonn vum Ptolemäus beschriwwe goufen.
De franséischen Astronom Lacaille huet dat grousst d'Stärebild am Joer 1763 ënnerdeelt, Puppis a Vela. Déi ursprénglech Stärebezeechnunge goufe bäigehalen, soudatt jiddwer griichesche Buschtaf an den dräi Stärebiller nëmmen eng Kéier virkënnt. Dofir gëtt ee Stär α Carinae, awer kee Stär α Velorum oder α Puppis.
Himmelsobjeten
[änneren | Quelltext änneren]Stären
[änneren | Quelltext änneren]| B | F | Numm o. aner Bezeechnungen | m | Lj | Spektralklass |
|---|---|---|---|---|---|
| γ | Suhail, Suhail al Muhlif, Regor | 1,75 | 840 | WC 8 + O9 I | |
| δ | 1,93 | 80 | A1 V | ||
| λ | Suhail, Alsuhail, Suhail al Wazn | 2,14 bis 2,30 | 573 | K4 Ib-II | |
| κ | 2,47 | 540 | B2 IV | ||
| μ | My Velorum | 2,69 | 116 | G5 III SB + G2 V | |
| N | 3,16 | 238 | K5 III | ||
| φ | Tseen Kee | 3,52 | 1930 | B5 Ib | |
| ο | 3,60 | 495 | B3IV | ||
| ψ | 3,60 | 61 | F2 IV | ||
| c | 3,75 | 309 | K2 III | ||
| b | 3,77 | 3 100 | F3 Ia | ||
| p | 3,84 | 87 | A3m + 3 | ||
| q | 3,85 | 103 | A2 V | ||
| a | 3,87 | 1 550 | A1III | ||
| d | 4,05 | 229 | G5 III | ||
| e | 4,11 | 1 440 | A6 II | ||
| γ1 | 4,27 | 840 | B1 IV | ||
| x | 4,29 | 900 | G2 II | ||
| M | 4,34 | 107 | A5 V | ||
| i | 4,37 | 204 | A3 IV | ||
| w | 4,45 | 200 | Fp | ||
| J | 4,50 | 1400 | B3 III | ||
| m | 4,58 | 1100 | G5 Ib | ||
| GZ | 4,59 | 1500 | K3 II | ||
| k | 4,63 | 166 | F3 / F5V | ||
| H | 4,68 | 376 | B5 V | ||
| n | 4,74 | 1900 | A5 II | ||
| B | 4,79 | 1510 | B1 V | ||
| r | 4,82 | 201 | K1 IIIvar | ||
| HY | 4,83 | 480 | B3 IV | ||
| Q | 4,85 | 1100 | B3 IV | ||
| HR 4134 | 4,89 | 71 | F6 V | ||
| I | 4,92 | 225 | K1 III | ||
| g | 4,94 | 828 | A2 III | ||
| GX | 4,99 | B5 Ia | |||
| C | 5,01 | 880 | K1 / K2 II | ||
| L | 5,01 | 930 | B1.5 IV | ||
| t | 5,02 | 970 | K4 III | ||
| HR 3359 | 5,03 | 7000 | B2 IV | ||
| HR 3187 | 5,04 | 1240 | K3 III | ||
| HR 3976 | 5,06 | 258 | K0 IV | ||
| GU | 5,08 | 204 | A9 / F0 III/IV | ||
| u | 5,09 | 860 | B7 III | ||
| f | 5,09 | 2700 | B0III | ||
| I | 5,09 | 423 | B6 V | ||
| HR 3692 | 5,12 | 4000 | K3 Ib | ||
| HR 3817 | 5,12 | 960 | B4 IV | ||
| HR 3244 | 5,14 | 970 | B2.5 IV | ||
| HR 4221 | 5,14 | 550 | B8 / B9 III | ||
| D | 5,15 | 1500 | B0 IIIn | ||
| FZ | 5,17 | 221 | Am | ||
| HR 3330 | 5,18 | 670 | B2 V | ||
| HR 3442 | 5,18 | 429 | B4 IV | ||
| HR 3439 | 5,20 | 280 | Ap (SiCr) | ||
| HR 3204 | 5,20 | 1140 | B2 IV-V | ||
| HR 3456 | 5,20 | 2700 | B5 Iab | ||
| IS | 5,23 | 920 | B1 Ive | ||
| HR 3605 | 5,23 | 437 | Ap Si | ||
| z | 5,24 | 560 | B4 V | ||
| k | 5,26 | 430 | B7 / B8 III | ||
| HR 3679 | 5,26 | 640 | G8 II/III | ||
| HR 4017 | 5,27 | 163 | A7 V | ||
| HR 3551 | 5,31 | 261 | Am | ||
| HR 3694 | 5,31 | 355 | K2 III | ||
| HR 3358 | 5,33 | 1600 | B2 IV | ||
| HR 3807 | 5,35 | 390 | G8 III | ||
| HR 3494 | 5,43 | 3300 | B3 Ia | ||
| HR 3840 | 5,44 | 234 | A2 / A3 V | ||
| HR 3784 | 5,45 | 416 | B8 V | ||
| HW | 5,45 | 450 | B5V | ||
| HR 3514 | 5,47 | 1600 | A2 / A3 IV | ||
| HX | 5,48 | 1700 | B1.5 IV | ||
| KT | 5,49 | 480 | B8 Si |
| Objet | m | Ofstand |
|---|---|---|
| γ | 1,5 / 4,2 / 8,5 / 9,4 /13 | 41,2" / 62,3“ / 93,5“ / 1,8“ |
| δ | 2,02 / 5,00 / 11,00 / 13,5 | 2,6" / 69“ / 6“ |
| κ | 2,47 | - |
| μ | 2,69 / 6,6 | 0,7" |
| ψ | 4,12 / 4,65 | 0,68" |
De γ Velorum ass ee vun den hellste Stären um Nuetshimmel. Et handelt sech em ee komplext Méifachstäresystem op enger Distanz vun 840 Liichtjoer, dat aus mindestens sechs Stäre besteet. Den hellsten γ² Velorum (oder γ Velorum A) ass e spektroskopeschen Duebelstär, d. h., déi béid Komponenten ëmkreese sech an engem dichtem Ofstand, deen optesch net mat engem Teleskop ze trennen ass. Wéinst dem Dopplereffekt verréckelt sech de Spektrum a charakteristescher Weis. D'System besteet aus engem Bloe Superris mat der Spektralklass O9. mat der 30facher Mass vun eiser Sonn, an dem schwéierste bekannte Wolf-Rayet-Stär mat zéng Sonnemassen. D'Stären hunn en Ofstand vun enger Astronomescher Eenheet (AU) an emkreese sech an 78,5 Deeg.
An engem Ofstand vun 41,2 Bousekonne steet de γ¹ Velorum (oder γ Velorum B), een Ënnerris mat der Spektralklass B an enger visueller Hellegkeet vu 4,2m.
Am Ofstand vun 62,3 Bousekonne steet den 8,5m helle γ Velorum C.
93,5 Bousekonne vum System A ewech sinn d'Komponenten γ Velorum D an E mat Hellegkeete vun 9,4 an 13. Hiren Ofstand vuneneen ass 1,8 Bousekonne.
Den Numm „Suhail“ ass arabesch a bedeit „glorräiche Stär“. Den Numm Regor ass méi rezent. Hie soll un den Astronaut Roger Chaffee erënneren (Roger vun hannen no vir gelies), dee bei engem Brand an enger Apollo-Kommandokapsel ëm d'Liewe koum.
Den δ Velorum ass e Véierfachstäresystem op enger Distanz vun 80 Liichtjoer. Hie besteet aus der Koppel δ Velorum A a B souwéi der Koppel δ Velorum C an D. Duerch d'Prezessiounsbeweegung vun der Äerd gëtt den δ Velorum a 7.000 Joer de südleche Polarstär.
De κ Velorum ass ee spektroskopeschen Duebelstär op enger Distanz vu 540 Liichtjoer. Déi zwou Komponenten ëmkreese sech an 116,65 Deeg. Den arabeschen Numm Markab bedeit „Gefier“. De selwechten Numm hunn d'Stären α Pegasi a κ Puppis.
De µ Velorum ass en Duebelstäreystem. Hie besteet aus engem Giele Ris an engem sonnenänleche Gielen Zwergstär.
Verännerlech Stären
[änneren | Quelltext änneren]| Objet | m | Period | Typ |
|---|---|---|---|
| λ | 2,14 bis 2,30 | Onreegelméisseg Verännerlechen |
Den λ Velorum ass e verännerleche Stär op enger Distanz vu 570 Liichtjoer. Hie verännert seng Hellegkeet ouni eng fest Periodizitéit. De Stär liicht orange an ass e Risestär mat dem 200fachen Duerchmiesser an der 10.000facher Liichtkraaft vun eiser Sonn. D'Temperatur op senger Uewerfläch huet ronn 4.000 Kelvin. Aner Nimm vun dësem Stär sinn: Suhail, Alsuhail oder Suhail al Wazn.
Neutronestären
[änneren | Quelltext änneren]NGC-Objeten
[änneren | Quelltext änneren]| NGC | divers | m | Typ | Numm |
|---|---|---|---|---|
| 2547 | 4,7 | Oppene Stärekoup | ||
| 2669 | 6,1 | Oppene Stärekoup | ||
| 2670 | 7,8 | Oppene Stärekoup | ||
| 2910 | 7,2 | Oppene Stärekoup | ||
| 2925 | 8,3 | Oppene Stärekoup | ||
| 3201 | 6,8 | Kugelstärekoup | ||
| 3228 | 6,0 | Oppene Stärekoup | ||
| 3330 | 7,4 | Oppene Stärekoup | ||
| IC 2391 | 3,6 | Oppene Stärekoup | Omicron-Velorum-Stärekoup | |
| IC 2395 | 4,6 | Oppene Stärekoup |
Den NGC 2547 ass en Oppene Stärekoup op enger Distanz vun 900 Liichtjoer. Um Teleskop sinn ongeféier 40 Stären ze gesinn.
Den NGC 3201 ass e Kugelstärekoup op enger Distanz vu 16.000 Liichtjoer.
Den IC 2391 ass een oppfälleg hellen Oppene Stärekoup, dee scho mat bloussem A ze gesinn ass. Hien ass ongeféier 500 Liichtjoer vun eis ewech a steet an der Géigend vum Stär ο Velorum.
Den IC 2395 ass en oppene Stärekoup op enger Distanz vun 3.000 Liichtjoer.
Am Stärebild Vela sinn sech och d'Iwwerreschter vun enger Supernovaexplosioun. Déi Explosioun war virun 10.000 Joer.
Kuckt och
[änneren | Quelltext änneren]
Um Spaweck
[änneren | Quelltext änneren]| Commons: Stärebild Vela – Biller, Videoen oder Audiodateien |
