Braderie

Eng Braderie ass e Stroosseverkaf op engem festgeluechten Dag, meeschtens an der Zäit vun de Solden, dee vum Geschäftsverband vun enger Uertschaft organiséiert gëtt.

D'Geschäftsleit riichten da Stänn virun hirem Buttek op, op deene se Wueren zu staark erofgesaten ("bradéierten") Präisser ubidden. Meeschtens ass eng Braderie verbonne mat Manifestatioune vu Museksgesellschaften a Veräiner, am Sënn vun engem Volleksfest.

D'Wuert Braderie kënnt aus der franséischer Provënz Flandern an ass ofgeleet vu "braaden", (broden op lëtz.). Dat kënnt dohier, well deen Dag op ville Stänn gebroden Iesswuere wéi Fleesch an Hierken ugebuede goufen. Zu Lëtzebuerg waren dat am Ufank Thüringerwurschten, spéider hu Mettwurschten a Kotletten d'Rei opgefëllt.

Geschichtleches

Déi éischt Braderië waren an de franséische Flandern, mat engem Schwéierpunkt, der Stad Lille. Vun do aus huet nom Éischte Weltkrich d'Iddi vun der Braderie sech verbreet, an ass iwwer Reims a Chalons och op Nanzeg, Metz an Hayange komm^[1].

Den deemolege Buergermeeschter vun der Stad Lëtzebuerg, Gaston Diderich, hat keng Schwieregkeete fir der Geschäftswelt kloer ze maachen, wat fir Avantagë sou eng Braderie och fir d'Haaptstad vu Lëtzebuerg kéint hunn. Op alle Fall, sou heescht et, waren d'Commerçanten, déi 1928 d'Braderie zu Nanzeg besicht hunn, staark begeeschtert. Den 2. September 1929 ass déi éischt Braderie am Kader vun der Schueberfouer an der Stad iwwer d'Bün gaangen. Déi aner gréisser Geschäftsuertschafte sinn net hanner dem Bësch bliwwen. 2019 gouf der Stater Braderie hiren 90. „Gebuertsdag” gefeiert, och wann tëscht 1938 bis 1948 wéinst dem Krich keng Braderie ofgehale gouf.

Haut huet all gréisser Geschäftsuertschaft zu Lëtzebuerg all Joer hir Braderie, net nëmmen am Minett, mä och anerwäerts, wéi Dikrech, Ettelbréck a Miersch, fir nëmmen dës dräi Uertschaften ze nennen. Zu Diddeleng an zu Esch-Uelzecht profitéieren d'Geschäfter dovun, fir bei der Journée française, um franséischen Nationalfeierdag, e grousse Stroosseverkaf am Joer weider z'organiséieren.

Braderien zu Lëtzebuerg

Beetebuerger Braderie
Diddelenger Braderie
Dikrecher Braderie
Escher Braderie
Ettelbrécker Braderie
Keeler Braderie
Mierscher Braderie
Munnerëffer Braderie
Péitenger Braderie
Rëmelenger Braderie
Stater Braderie

Literatur

Klensch, Jules, 1929. Die erste luxemburgische Braderie - Verkauf auf dem Bürgersteig oder unter freiem Himmel. Luxemburger Illustrierte Nr. 18: 276
Evamarie Bange, 90 Jahre Braderie in Luxemburg-Stadt an Ons Stad Nr. 119/2019, S. 64-67
Diane Lecorsais, „Ein richtiger Kirmestag“ - Die Stater Braderie feiert 1929 Premiere am Luxemburger Wort vum 31. August 2019, S. 30-31