Elektrifizéierung vun der Eisebunn zu Lëtzebuerg

Dësen Artikel beschäftegt sech mat der Period vun der Elektrifizéierung vun der Eisebunn (vun der Mëtt vun den 1950er Joren un). Fir d'allgemeng Geschicht vun der Eisebunn zu Lëtzebuerg, kuckt wgl. Geschicht vun der Eisebunn zu Lëtzebuerg.

D'Geschicht vun der Elektrifizéierung vun der Eisebunn zu Lëtzebuerg ass enk mat der Geschicht vun der Lëtzebuerger Ekonomie an der Nokrichszäit verknëppt. Uganks der 1950er Joren hunn déi belsch SNCB an déi franséisch SNCF Pläng fir hir Strecken a Richtung Lëtzebuerg z'elektrifizéieren. Wärend d'SNCB d'Streck Bréissel-Lëtzebuerg mat 3.000 Volt Gläichstroum wëll elektrifizéieren, huet d'SNCF wëlles d'Streck Diddenuewen-Lëtzebuerg mat 25.000 Volt Wiesselstroum an enger Frequenz vu 50 Hz z'elektrifizéieren.

Nodeem am September 1953 um Münchener Kongress decidéiert gouf déi wichtegst Strecken an Europa z'elektrifizéieren, hunn d'CFL an de Staat sech misse fir ee vun den zwéi Systemer decidéieren. Et war deemools kloer dat déi Decisioun huet misse sou séier wéi méiglech geholl ginn, well de Lëtzebuerger Schinnereseau ouni Catenairë vum Rescht vun Europa isoléiert gewiescht wier.

De Choix fir de franséische System mat héichfrequentem Wiesselstroum war dunn och séier geholl, well der Regierung d'Verbindungen a Richtung Diddenuewen a Lonkech deemools am wichtegste geschéngt hunn an d'CFL-Ingenieuren der Meenung waren, datt d'Zukunft vun der Elektrifizéierung am Wiesselstroum läit.

De 16. September 1955 gouf d'25.000 Volt Catenaire tëscht der franséischer Grenz bei Zoufftgen an Lëtzebuerg a Betrib geholl, an den 28. September 1956 huet d'SNCB hir 3.000 Volt Catenairen tëscht Arel a Lëtzebuerg opgeriicht. Als Grenz tëscht dem Wiesselstroumreseau vun den SNCF/CFL an dem Gläichstroumreseau vun der SNCB gouf deemools d'Stater Gare gewielt.

Zanterhier gëtt et an der Stater Gare zwee Gleiser déi souwuel mat Gläichstroum, wéi och mat Wiesselstroum kënnen alimentéiert ginn. Wärend sou Installatiounen haut op ville Garen ze fanne sinn (Genf, Dole, Oochen,...) war d'Stater Gare 1956 déi éischt Gare weltwäit op där dat méiglech war.

1956 hunn d'CFL nach keen eegent elektrescht Material kaaft. D'SNCB an d'SNCF si mat hire Lokomotive bis op Lëtzebuerg komm, wärend d'CFL mat Damplokomotiven a Frankräich an an d'Belsch gefuer sinn.

1958 fänkt déi zweet Etapp vun der Elektrifizéierung un. D'Strecke Lëtzebuerg-Beetebuerg, Lëtzebuerg-Waasserbëlleg, Näerzeng-Rëmeleng a Beetebuerg-Diddeleng gi bis Enn 1961 mat enger 25.000 Volt Catenaire ekipéiert. Am Kader vun dëser Elektrifizéierung schafen d'CFL déi 20 Lokomotive vun der Serie 3600 un. Fir sech en zousätzleche Lokomotivwiessel am Giddertrafic iwwer d'Athus-Meuse ze spueren, elektrifizéieren d'CFL d'Attemer Gare an d'Streck op Rodange och mat hirem Wiesselstroum.

1972 gëtt d'Verbindung tëscht Esch-Uelzecht an Däitsch-Oth elektrifizéiert. Och wann Däitsch-Oth haut eng Kappgare vum CFL-Reseau ass, sou gouf et bis 1972 nach eng Verbindung mam SNCF-Reseau.

1974 elektrifizéieren d'DB an d'CFL d'Streck tëscht der Waasserbëlleger Gare an der Gare zu Igel mat deem an Däitschland üblechen nidderfrequentem Wiesselstroum vu 15.000 Volt 16⅔Hz. Zanterhier gëtt et zu Lëtzebuerg dräi verschidde Stroumreseauen.

1981 gëtt d'Streck Lëtzebuerg-Péiteng elektrifizéiert.

Bis 1993 elektrifizéieren d'CFL d'Nordstreck tëscht Lëtzebuerg a Gouvy, an d'Antennen op Dikrech a Wolz.

D'Streck Lëtzebuerg-Klengbetten gouf ëmgebaut an den 3.000 Volt Gläichstroumsystem ass zanter September 2018 mat 25.000 Volt 50 Hz Wiesselstroum elektrifizéiert.

Chronologesch Oplëschtung vun den Etappen

An dëser Lëscht ginn d'Datummen opgefouert op deenen d'Linn fir de Verkéier ënner Stroum gesat gouf.

Streck	Datum	Spannung	Gesellschaft
Lëtzebuerg - Beetebuerg-Grenz	28.09. 1955	25 kV~ 50 Hz	CFL / SNCF
Lëtzebuerg - Klengbetten	28.09. 1956	3 kV=	CFL / SNCB
Uschloss Lëtzebuerg-Hollerech-Zwickau	28.10. 1957	3 kV=	CFL
Bierchem-Nord - Alzeng - Éiter	21.10. 1959	25 kV~ 50 Hz	CFL
Lëtzebuerg-Süd - Alzeng
Éiter - Waasserbëlleg
Lëtzebuerg-Nord - Sandweiler - Éiter	03.10. 1959	25 kV~ 50 Hz	CFL
Beetebuerg - Diddeleng Schmelz	09.07. 1960	25 kV~ 50 Hz	CFL
Näerzeng - Ëtteng	29.09. 1960	25 kV~ 50 Hz	CFL
Beetebuerg - Näerzeng - Esch-Uelzecht
Esch-Uelzecht - Bieles-Zolwer	30.01. 1961	25 kV~ 50 Hz	CFL
Bieles-Zolwer - Déifferdeng	31.03. 1961	25 kV~ 50 Hz	CFL
Déifferdeng - Péiteng - Rodange - Attem	03.05. 1961	25 kV~ 50 Hz	CFL / SNCB
Rodange - franséisch Grenz - Mont-Saint-Martin			CFL / SNCF
Esch-Uelzecht - franséisch Grenz - Däitsch-Oth	15.05. 1972	25 kV~ 50 Hz	CFL / SNCF
Waasserbëlleg - däitsch Grenz - Igel	08.04. 1974	25 kV~ 50 Hz	CFL
Waasserbëlleg - Mäerterter Hafen	03.02. 1980	25 kV~ 50 Hz	CFL
Téiteng - Laangegronn-Rëmeleng (Intermoselle)	26.02. 1980	25 kV~ 50 Hz	CFL
Lëtzebuerg - Péiteng	27.05. 1981	25 kV~ 50 Hz	CFL
Lëtzebuerg-Nord - Ettelbréck - Dikrech	17.05. 1989	25 kV~ 50 Hz	CFL
Ettelbréck - Kautebaach - Wolz	17.02. 1991	25 kV~ 50 Hz	CFL
Kautebaach - Ëlwen	10.09. 1993	25 kV~ 50 Hz	CFL
Ëlwen - Gouvy(B)	15.12. 1993	25 kV~ 50 Hz	CFL / SNCB (cofinanzéiert)
Uschloss Lëtzebuerg-Hollerech-Zwickau	1994	25 kV~ 50 Hz/3 kV=	CFL
Diddeleng Schmelz -Wuelmereng	3.12. 2003	25 kV~ 50 Hz	CFL
Uschloss Lëtzebuerg-Hollerech-Zwickau	Hierscht 2010	25 kV~ 50 Hz	CFL

Haut ass de Lëtzebuerger Schinnereseau quasi integral elektrifizéiert. Eenzeg e puer privat Industriegleiser an d'Reschter vun der fréierer Atertlinn Ettelbréck-Bissen sinn haut net elektrifizéiert.