Henri Losch
Henri Losch | |
---|---|
Den Henri Losch 2006 | |
Gebuer |
16. Juli 1931 Dikrech |
Gestuerwen | 26. Dezember 2021 |
Nationalitéit | Lëtzebuerg |
Aktivitéit | Schoulmeeschter, Filmschauspiller, Schrëftsteller, Theaterschauspiller, Linguist, Dréibuchauteur |
Den Henri Losch, gebuer de 16. Juli 1931 zu Dikrech, a gestuerwen an der Nuecht op de 26. Dezember 2021[1][2], war e lëtzebuergesche Schoulmeeschter, Auteur a Film- an Theaterschauspiller.[3][4]
Hien ass zu Useldeng opgewuess an no der Primärschoul huet hie fir Schoulmeeschter geléiert. Seng éischt Plaz als Schoulmeeschter war zu Grooljen ier hien op Uewerpallen koum, wou hien 1956 dem Schoulmeeschter René Goebel seng Plaz iwwerholl huet a wou hie sech direkt als Theaterspiller wärend den dräi Joer, wéi hien do war, bemierkbar gemaach huet, ier hien 1958 an d'Stad an de Centre de logopédie gewiesselt huet. Als pensionéierte Schoulmeeschter vun der Stad Lëtzebuerg a Chargé-de-cours fir Dictioun am Escher Conservatoire, Theater a Filmacteur, Member vum Lëtzebuerger Theater 1962-1973 [5], wou hie sech als Schüler vum Eugène Heinen am Theaterspill perfektionéiert huet, Grënnungsmember vum TOL, Dréibuchauteur vun zwou grousse Filmproduktiounen, Déi zwéi vum Bierg an De falschen Hond[6], realiséiert vum Hei Elei, fräie Mataarbechter bei RTL, Conferencier a Presentateur vu Concerten[7][8], Éieremember vum Comité Alstad, huet hie sech zanter 1990 besonnesch mat der Lëtzebuerger Sprooch beschäftegt an huet och Lëtzebuergesch-Course ginn.
Hie war den Neveu vum Martin Losch, dem Grënner vum Garage Losch. Hie war de Papp vum Patrick Losch, dem President vun der Stëftung Hëllef fir d'Natur vun natur&ëmwelt.
Bibliographie
[änneren | Quelltext änneren]Nieft de Wierker déi hei opgelëscht sinn, stame verschidden Artikelen an de Serië Galerie, Luxemburger Marienkalender, Eis Sprooch (Actioun Lëtzebuergesch), Arts et Lettres (Institut grand-ducal) an nos cahiers Lëtzebuerger Zäitschrëft fir Kultur aus der Fieder vum Henri Losch.
- Auteur vun
- Grouss a Kleng am Krich, Edit. RTL 1985
- De falschen Hond: eng filmesch Adaptatioun vum Nikolaus Hein séngem Verräter, CNL 1988
- Piccolo, Saxo, Compagnie, e musikalescht Märchen, 1990
- Tun Deutsch, Edit. Saint-Paul, 1995
- Eng Zaubertéingeschicht, e musikalescht Märche mam OPL, Musek vum Jean-Paul Frisch, 1998
- En drolege Schlasshär, Edit. Saint-Paul, 2002
- Am grujelegen Tunnel, Edit. Saint-Paul, 2003
- E Bouf erzielt - Eng gewéinlech, ongewéinlech Kannerzäit am Krich, Edit. Guy Binsfeld, 2004
- En Däiwelsgesiicht, Edit. Saint-Paul, 2005
- Chrëschtdag hautdesdaags, e Chrëschtmusical, Musek vum Georges Urwald, 2006
- Häerzerkinnek. E Krimi, Édit. Guy Binsfeld, 2007
- Lëtzebuerg, e Land a seng Leit, Imprimerie Centrale, 2007
- De Geescht an där aler Brauerei e Roman fir Kanner mat Biller vum Patty Thielen, kids saint-paul, 2009
- Koppeges a Bosseges. E Schoulmeeschter erzielt. Edit. Guy Binsfeld 2012.
- D'Rennscheier - E Guide erzielt. Edit. Guy Binsfeld 2015.
- Mamer Meng Gemeng - Wissenswertes aus Geschichte, Geographie und Kultur. Edit. Revue, 2015 [9]
- Mamer Ma commune - Informations concernant sa géographie, son histoire et sa culture. Edit. Revue, 2015 [10]
- De Kregéiler - E Frënd vun der Natur erzielt. Edit. Guy Binsfeld 2017.
- Sympatesch Kauzen. Edit. Guy Binsfeld 2018.
- Studentendreem viru sechzeg Joer. Galerie, 36e annee, N.3, 2018.
- 3 clever Butzen. LEADER Lëtzebuerg West, 2019.
- Coauteur vun
- Eis Sprooch: Kuurz Geschichten Extraserie Nr 7. Action Lëtzebuegesch, 1986
- Lëtzebuergesch Texter 1990 fir 7e a 8e, Ministère de l‘éducation nationale, 1990
- 100 Joer Dicks: 1891-1991 Comité Alstad, 1991
- Lions Clubs District 113 25e Anniversaire Imprimerie Centrale, 1992
- 100 Joer Useldénger Musek: 1895-1995. Useldange: Fanfare Sainte-Cécile, 1995
- DA LASS, eng audio-visuell Method fir Lëtzebuergesch ze léieren, Minist.Éduc.Nation. 1999
- Voll Natur: dat Bescht vu Panewippchen & co Éd. Guy Binsfeld, 2002
- Michel Rodange 1827–1876, Minist.Éduc.Nation. 2002 [11]
- Grammaire vun der Lëtzebuerger Sprooch, Minist.Éduc.Nation. 2005
- Les verbes luxembourgeois / D'Lëtzebuerger Verben zesumme mat: Braun, Josy, Marianne Johanns-Schlechter, Josée Kauffmann-Frantz, Geneviève Magnette-Barthel, 2005. Ministère de l'éducation nationale et de la formation professionnelle, Service de la formation des adultes. Éd. Guy Binsfeld. 234 p. ISBN 978-2-495-00026-0.
- Iwwer Bierg an Dall: Lëtzebuerger Auteuren op der Rees, Éd. Guy Binsfeld, 2005
- 100 Joer Esch: 1906-2006, Éd. Guy Binsfeld, 2005
- D'Messer am Réck., Éd. Guy Binsfeld, 2006
- Lies a fléi 2, Education nationale, 2006
- Iwwer Grenzen., Éd. Guy Binsfeld, 2007
- E Buch am Zuch. Initiativ Freed um Liesen, 2009, 2011, 2017, 2022
- 100 Jahre Feuerwehrverband Kanton Capellen, Capellen: Feuerwehrverband, 2010
- Commémoration Anne Beffort, Mamer 2010, Cercle philatélique, 2010
- Saz fir Saz: Texter iwwer Musek, Éd. Guy Binsfeld, 2010
- Am anderen Ende der Lichtung : Luxemburger Autoren über Leben, Tod und Trauer, Éd. Guy Binsfeld, 2010
- Literaresch Welten: Eng Lëtzebuerger Anthologie an dräi Sproochen, Ministère de l‘Education nationale et de la Formation professionnelle, 2012
- Erënnerungsraim: Texter iwwer Konscht, Kultur a Kollektiounen, Éd. Guy Binsfeld, 2013
- Fester feiren: Texter iwwer Uläss, Gäscht a Festivitéiten Éd. Guy Binsfeld, 2014
- Lies de bal, zesumme mat Cathy Clement, Lucien Blau, Josy Braun, Tullio Forgiarini, Pol Greisch, Jhemp Hoscheit, Nico Graf, Roger Manderscheid, Editions Saint-Paul , Editions Guy Binsfeld, 2014, 2019, 2020
- Wat war an wat ass: 75: 1945-2020: d'Erënnerungsbuch vum Useldinger Fussballveräin F.C. Jeunesse Useldange, 2020
- Iwwersetzer vun:
- Charles Dickens: E Wantermäerchen, Edit. Guy Binsfeld. 1998
- Dieter Konsek: D'Julie an d'Dramvillercher, Edit. Guy Binsfeld. 2000
- Debbie Lavreys: **Wat ass da mam Mound lass?, Edit. Guy Binsfeld 2006.
- Lëtzebuerg, e Land a seng Leit, Imprimerie Centrale, 2007 (vu Lëtzebuergesch op Däitsch, Franséisch an Englesch)
- Sarah Salmona: Esou sinn ech. ALAN. 2016
- Mataarbechter bei der Produktioun vun
- Brochure pédagogique à l'occasion de la représentation théâtrale: Mississippi-Boys de Ed Maroldt, Ville de Luxembourg, 1983
- Les Souverains du Luxembourg, Lions Club Mameranus, 2000
- Facsimilé du plan de la forteresse de Luxembourg de Thomas Mameranus: 500e anniversaire de la naissance de Nikolaus Mameranus, Lions Club Mameranus, 2000
- Michel Rodange Owend 2001: Programm, Comité Alstad, 2001
- Deutsch Luxemburgisches Wörterbuch, 2004, Edit. Saint-Paul
- 100 Joer Marcel Reuland, CNL, 2005
- Dictionnaire Français Luxembourgeois, 2006, Edit. Saint-Paul
- Broschüre: Uergelfrënn Biissen, Gemeng Biissen, 2010
- Mamer Geschichtsbuet, Gemeng Mamer, 2011
- Mamer 2010 21e Journée Maximaphile, Cyclisme - Littérature & Philatélie, Ed. Ralph Letsch, 2013
- Informationstafeln des kulturellen Erbes der Gemeinde Mamer, Leader West, 2013 [12]
- Lieux de mémoire nr. 4, Thanksgiving 1944 zu Uselding, 2018, Ripevusch [13]
- Ausstellung: 30. Tag der Maximaphilie und "Krieg und Frieden", Gemeng Mamer, 2019 [14]
Fir ze lauschteren
[änneren | Quelltext änneren]- Henri Losch: E Bouf erzielt - Eng gewéinlech, ongewéinlech Kannerzäit am Krich, eng Audio-CD, gelies vum Auteur, Éditions Guy Binsfeld, September 2007, 11 Geschichten, eng 72 Minutten.
- De Grompere Kinnek: Eng flott Geschicht, 2007
- Pétrusse Express: d'Stëmm vum Guide touristique op Lëtzebuergesch
Filmographie
[änneren | Quelltext änneren]als Schauspiller
[änneren | Quelltext änneren]- 1983: Congé fir e Mord, vum Paul Scheuer
- 1984: E Fall fir sech, vum Menn Bodson a Marc Olinger
- 1985: Déi zwéi vum Bierg, vum Menn Bodson, Marc Olinger a Gast Rollinger (TV)
- 1989: De falschen Hond, vum Menn Bodson, Marc Olinger a Gast Rollinger (TV)
- 1989: Mumm Sweet Mumm, vum Paul Scheuer, Georges Fautsch a Maisy Hausemer
- 1992: Haute Tension, Episode Adieu marin[15][16]
- 1992: E Liewe laang, vum Menn Bodson, Marc Olinger a Gast Rollinger
- 1993: Three Shake-a-Leg Steps to Heaven, vum Andy Bausch
- 1997: Lorenz im Land der Lügner, vum Jürgen Brauer
- 2010: Schockela, Knätschgummi a brong Puppelcher, vum Andy Bausch
- 2012: D'Belle Epoque, vum Andy Bausch
- 2013: D'Fifties zu Lëtzebuerg, vum Andy Bausch
- 2014: Succès Fox, vum Désirée Nosbusch
- 2018: De Superjhemp retörns, vum Felix Koch[17]
als Dréibuchauteur
[änneren | Quelltext änneren]- 1985: Déi zwéi vum Bierg
- 1989: De falschen Hond
als Stëmm
[änneren | Quelltext änneren]- 2015: De klenge Prënz, D'Stëmm vum Aviateur (Antoine de Saint-Exupéry)[18][19]
- 2017: Jean Nicolas Raus. Ingenieur luxembourgeois en Russie et en Pologne, Document audiovisuel par Philippe Leydenbach (op Lëtzebuergesch a Franséisch)
- 2018: Den Tram, Emissioun op RTL
- 2022: Den Henri Losch erzielt Seeërcher a Legenden, LiteraTour, Gemeng Beetebuerg (posthum publizéiert)[20]
Auszeechnungen a Gedenken
[änneren | Quelltext änneren]- 1985: Concours littéraire Actioun Lëtzebuergesch: 2. Präis (Kuerzgeschichten), Den Hielännerstack
- 2006: Poème de Josy Braun à l'occasion du 75e anniversaire de Henri Losch [21]
- 25.05.2016: Soirée 85. Gebuertsdag vum Henri Losch, Centre national de littérature (Miersch), Ministère de la Culture
- 15.01.2022: Henri Losch Owend op RTL
Reportagen a Reklammsfilmer
[änneren | Quelltext änneren]- 1991: 100 Joer Dicks, Hei Elei Kultur, 23.11.1991
- 1999: Reportage Henri Losch, De Magazin mam Felix Eischen, RTL Télé
- 2021: Reklammspot fir d'Caisse Médico-Complémentaire Mutualiste Luxembourg
- 2021: Dikrich TV mat der Sandy Lahure
Interviewen an Artikelen
[änneren | Quelltext änneren]- Monsieur-Monsieur (Henri Losch), In: Luxemburger Wort, 19.10.1973
- DAS TOTALE THEATER „Ennerwee“, ein Stück von Pol Greisch, uraufgeführt vom „Théâtre Ouvert Luxembourg“. In: Luxemburger Wort, 27.01.1978.
- Le Quichotte interpreté par Henri Losch, In: Luxemburger Wort, 25.06.1980
- Don Quichotte (Henri Losch) tel qu'il surgit de l'imagerie de notre enfance, In: Luxemburger Wort, 28.06.1980
- Misch Bock und Henri Losch als eigenbröterische Rentner. Zwei Figuren wie aus einem Stück von Becket, d'Lëtzebuerger Land, 22.01.1982
- Deemols, wéi d'Naziën hei waren. "Déi Zwéi vum Bierg" ab diesem Sonntag im "Hei elei kuck elei". Ein Fernsehfilm über dunkle Zeiten. In: Télécran 26.01.1985
- "De Brëcker" De falschen Hond. In: Revue 05.04.1989.
- Henri Losch: Der Gentleman des Luxemburger Theaters. In: Lëtzebuerger Sonndesblad S 06.04.1997.
- Vun Zauberinnen, Ritter a Buergen an der Kannerliteratur. In: LiteraTour, S.8-9. 26.02.2003
- Am grujelegen Tunnel. In: LiteraTour, S.9. 25.02.2004.
- Wider das Vergessen: Henri Losch. In: Revue (n.39), S.106-109. 25.09.2004.
- Henri Losch: E Bouf erzielt: Eng gewéinlech, ongewéinlech Kannerzäit am Krich. In: Livres-Bücher-n.10, S.15. 15.10.2004
- La guerre racontée par un enfant. Henri Losch vient de sortir "E Bouf erzielt", il y relate son enfance durant les heures noires de la Seconde Guerre mondiale. In: Le Quotidien 29.10.2004
- Eng gewéinlech, ongewéinlech Kannerzäit am Krich. In: LiteraTour, S.16-17. 24.11.2004
- Losch, Henri: E Bouf erzielt. In: Galerie 23, S.296-297. 2005
- Entre Résistance et résistances. Les films documentaires luxembourgeois ayant pour sujet la Deuxième guerre mondiale, de "Pour la Liberté" à "Heim ins Reich". In: Lëtzebuerger Kino, S. 44-55. 2005.
- "Friedhof der Kuscheltiere" meets "Fünf Freunde". Im Zeitalter von Handys und Computerspielen könnte sich Henri Loschs Krimi Häerzerkinnek als spannende Alternative zur Glotze erweisen. In: d'Lëtzebuerger Land 18.10.2007.
- "Das Reisen ist anders geworden" In: Schéi Vakanz, Das informative Reisemagazin der Unternehmensgruppe Sales-Lentz. Nummer 30, S.22-23, Juli 2010.
- Geschichte lebendig gestalten: Erste Generalversammlung der Mamer Geschicht asbl, Luxemburger Wort, 07.02.2011
- Interview: Henri Losch - Koppeges & Bosseges. YouTube, binsfeldmultimedia. 28.11.2012
- Henri Losch, en engagéierte Schoulmeeschter Luxemburger Wort, 26.04.2013
- Reportage: E Schoulmeeschter erzielt... Koppeges an Bosseges, vum Henri Losch. Eldoradio, 2013
- 25e Anniversaire du Lions Club Mameranus, Luxemburger Wort, 22.03.2015
- Henri Losch - Ech soe JO zum Awunnerwahlrecht. YouTube, Platforme Migrations et Integrations. 29.05.2015
- Live! Planet People mam Henri Losch RTL, 03.12.2015
- Lecture vun heiheem: "D'Rennscheier vum Henri Losch". RTL Kultur 01.02.2016.
- Zum 85. von Henri Losch: Alles Guddes "Här Lehrer"! Luxemburger Wort, 15.07.2016.
- De Freides-Invité vum 15. Juli: Henri Losch RTL Radio Lëtzebuerg 15.07.2016.
- Nei um Bichermaart: De Kregéiler - E Frënd vun der Natur erzielt RTL Kultur, 13.10.2017
- Den Henri Losch am Gespréich mam Jean-Claude Majerus Radio 100,7 , 06.11.2017
- Elefantengedächtnis, Henri Losch In: Revue, S.30-31. 08.11.2017
- Lecture vun heiheem: "De Kregéiler - e Frënd vun der Natur erzielt" Henri Losch RTL Kultur 08.01.2018.
- Lecture vun heiheem: "Sympathesch Kauzen" vum Henri Losch. RTL Kultur 02.08.2018.
- Witzige Geschichten über schrullige Typen. In: Lëtzebuerger Journal, 10.08.2018
- Alles begann mit einem Comic. In: Lëtzebuerger Journal, 22.08.2018.
- "Henri Losch: Archiveierung vun Témoignagen vun der lëtzebuerger Filmgeschicht", Centre national de l'audiovisuel, 18.09.2018.
- De Lions Club Mameranus am Déngscht vun der Kultur zu Lëtzebuerg, Luxemburger Wort, 28.11.2018
- Invité am Moies-Magazin: Henri Losch. Radio 100,7, 10.12.2018
- Herz und Seele des Mameranus: Hohe Lions-Auszeichnung für Henri Losch. In: Luxemburger Wort, 05.04.2019.
- Buch vun der Woch: D'Rennscheier vum Henri Losch. RTL Radio, 06.08.2019.
- Die Faszination von Kriegsbildern in Zeiten von Corona. In: Luxemburger Wort, 26.03.2020.
- RTL Afterwork: mam Henri Losch RTL Radio, 19.04.2021-24.04.2021
- Ein Dorf als Stellvertreter. In: Luxemburger Wort, S.13, 26.07.2021.
- Henri Losch - Ons zerschloen Dierfer - MHsD. YouTube, Diekirch Museums, 23.11.2021
- Presentatioun: Den Henri Losch erzielt Seeërcher a Legenden, Commune de Bettembourg YouTube, 11.04.2022 (posthum publizéiert)
- In Pace: Henri Losch RTL Radio, 01.11.2022
Verschiddenes
[änneren | Quelltext änneren]- Den Henri Losch war jorelang och als Guide touristique täteg, ënnert anerem fir Sales-Lentz. Hien huet eng ronn 50 Länner besicht gehat a sengem Liewen als Tourist an als Guide.
- 1987 war hien als Vertrieder vun der Lëtzebuerger Delegatioun op dem Sommet de la Francophonie zu Québec, Kanada.
- E Bouf erzielt - Eng gewéinlech, ongewéinlech Kannerzäit am Krich ass dat am meeschte verkaaft Buch iwwer d'Joren am Ganze vum Henri Losch, wärend Koppeges a Bosseges: E Schoulmeeschter erzielt 2013 dee Bestseller an der Kategorie Literatur war.[22]
- Den Henri Losch ass och op dem Sheetlet - Superjhemp retörns vun der Post Luxembourg op engem Timber drop a senger Rôle vum Haffmarschall [23]
- 1990 war hien Grënnungsmember vum Lions Club Mameranus, Präsident vun 1993-1994 an Titulaire vum Melvin Jones Award 2018 [24]
- 2010 war den Henri Losch Grënnungsmember vun der Mamer Geschicht asbl, en Veräin deen sech mat der Lokalgeschicht vun der Gemeng Mamer beschäftegt [25]
Um Spaweck
[änneren | Quelltext änneren]Commons: Henri Losch – Biller, Videoen oder Audiodateien |
Referenzen
[Quelltext änneren]- ↑ Marie Gales: "Auteur, Schauspiller, Linguist a Schoulmeeschter Henri Losch gestuerwen." rtl.lu, 26.12.2021.
- ↑ Doudesannonce am Luxemburger Wort vum 28. Dezember 2021
- ↑ https://www.wort.lu/de/kultur/der-haer-lehrer-und-das-wort-61c86e18de135b9236933add?fbclid=IwAR3rBSkHasQ-x5ziqbReEI85etqbzes-JB5ttvsSKnwBhUePGJCKA7uOTBk
- ↑ https://www.tageblatt.lu/headlines/luxemburger-autor-henri-losch-stirbt-mit-90-jahren/
- ↑ https://www.autorenlexikon.lu/page/author/386/3861/DEU/index.html
- ↑ https://www.100komma7.lu/article/aktualiteit/doud-vum-henri-losch
- ↑ Archive copy Archivéiert de(n) 2022-06-22. Gekuckt de(n) 2022-06-14.
- ↑ http://bissen.lightbulb.lu/wp-content/uploads/2019/04/Klautjen-2010-3.pdf
- ↑ In der Sprache zu Hause, Revue S.36, 06.01.2022
- ↑ Archive copy Archivéiert de(n) 2022-06-22. Gekuckt de(n) 2022-06-11.
- ↑ https://gouvernement.lu/dam-assets/fr/actualites/communiques/2002/09/26langues/brochure_rodange.pdf
- ↑ Archive copy Archivéiert de(n) 2022-06-27. Gekuckt de(n) 2022-06-11.
- ↑ https://useldeng.lu/wp-content/uploads/2020/11/Ripevusch-2018-2-3.pdf
- ↑ https://www.fspl.lu/wp-content/uploads/MdC-5.pdf
- ↑ https://m.imdb.com/name/nm0521294/filmotype/actor?ref_=m_nmfm_1
- ↑ https://www.imdb.com/title/tt0280402/fullcredits?ref_=tt_ov_st_sm
- ↑ https://www.land.lu/page/article/787/334787/DEU/index.html
- ↑ https://www.lessentiel.lu/de/story/der-kleine-prinz-spricht-jetzt-luxemburgisch-866879240707
- ↑ https://paperjam.lu/article/news-de-klenge-prenz-op-letzebuergesch
- ↑ https://literatour.lu/den-henri-losch-erzielt-seeercher-a-legenden/
- ↑ https://a-z.lu/primo-explore/fulldisplay?docid=ALEPH_LUX05000029954&context=L&vid=BIBNET&lang=fr_FR&search_scope=All_content&adaptor=Local%20Search%20Engine&tab=all_content&query=any,contains,Henri%20losch&offset=0
- ↑ https://www.lessentiel.lu/de/story/diese-buecher-haben-sich-2013-am-besten-verkauft-347863293065
- ↑ https://www.postphilately.lu/en-us/products/collectionneurs/timbres-de-collection/feuillet-superjhemp-retorns
- ↑ Archive copy Archivéiert de(n) 2022-06-23. Gekuckt de(n) 2022-06-11.
- ↑ https://www.luxtimes.lu/en/mywort/mamer/news/generalversammlung-der-mamer-geschicht-asbl-58fe28aea5e74263e13b5ec0